término  |
definición |
|
empezar lección
|
|
Część roku, w której ze względu na temperaturę i odpowiednio dużą ilość opadów mogą rozwijać się rośliny. średnia dobowa temperatura powyżej 5°
|
|
|
|
empezar lección
|
|
czarnoziemy i gleby brunatne na lessach, mady, rędziny (nie wszystkie), gleby z popiołów wulkanicznych, czarne ziemie
|
|
|
|
empezar lección
|
|
bielice, pustynne, tundrowe, górskie, bagienne
|
|
|
|
empezar lección
|
|
własność prywatna (bardzo efektywna), własność państwowa(mało efektywna), własność spółdzielcza (kółka itp, z reguły efektywna)
|
|
|
Intensywny typ gospodarki rolnej empezar lección
|
|
Duże nakłady pieniędzy, pracy, chemizacja i mechanizacja w krajach o małej powierzchni, ale dużej liczbie ludności np. Polska, Europa Zachodnia, Nizina Chińska cel: jak najwięcej plonów
|
|
|
Ekstensywny typ gospodarki rolnej empezar lección
|
|
niewielkie nakłady pieniędzy, małe nakłady pracy, niewielka chemizacja, ale duża mechanizacja Kraje z dużą powierzchnią, ale małą liczbą ludności np. USA, Kanada, Australia, Kazachstan, Rosja, Ukraina
|
|
|
|
empezar lección
|
|
System nawadniający i odwadniający. Umożliwia rolnictwo, w miejsach, gdzie nie ma sprzyjających warunków przyrodniczych.
|
|
|
|
empezar lección
|
|
głównie praca ludzi i zwierząt, prymitywne narzędzia, niska wydajność, na własne potrzeby
|
|
|
|
empezar lección
|
|
na własne potrzeby, nadwyżki sprzedawane, średnia wydajność, mieszana struktura produkcji
|
|
|
|
empezar lección
|
|
wielkoobszarowe, chemizacja, nawozy, wysoka wydajność, rolnictwo towarowe
|
|
|
Rolnictwo żarowo-odłogowe empezar lección
|
|
Wypalanie roślinności stepowej lub leśnej -> uprawianie tam roli -> przeniesienie się na inne obszary
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Co roku inny fragment ziemi pozostaje bez zasiewu (odpoczywa)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
bawełna, trzcina cukrowa, banany, orzeszki ziemne, palma oleista, herbata, kauczukowiec
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Określony kierunek produkcji np. zbożowe, hodowlane, mleczarskie
|
|
|
|
empezar lección
|
|
użytki rolne (grunty orne, sady, łąki, pastwiska), lasy, pozostałe grunty i nieużytki
|
|
|
Rośliny żywieniowe (alimentacyjne) empezar lección
|
|
zboża, rośliny bulwiaste, rośliny strączkowe, oleiste, drzewa i krzewy owocowe, warzywa, używki, przyprawy
|
|
|
|
empezar lección
|
|
surowce, oleiste, olejkodajne, kauczukodajne, włókniaste, cukrodajne
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
Zbiory podaje się w jednostce... empezar lección
|
|
|
|
|
Plony podaje się w jednostce... empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
kukurydza, ryż, pszenica, jęczmień, sorgo, proso, owies, żyto
|
|
|
|
empezar lección
|
|
zboże chlebowe, wymagająca pod względem glebowym Główni producenci (%produkcji światowej): Chiny 18%, Indie 12%, USA 9% uprawiana głównie w strefie umiarkowanej i podzwrotnikowej
|
|
|
|
empezar lección
|
|
dla ok. poł. ludności świata podstawowy produkt żywnościowy, wysoka temperatura + duża wilgotność, krótki okres wegetacyjny Główni producenci: Chiny, Indie, Indonezja strefa monsunowa w południowej i wschodniej Azji
|
|
|
|
empezar lección
|
|
najwyższe plony wśród zbóż, żywieniowa, paszowa, długi okres wegetacyjny, nie lubi przymrozków Główni producenci: USA, Chiny, Brazylia klimat gorący wilgotny oraz umiarkowany ciepły
|
|
|
|
empezar lección
|
|
chlebowe, paszowe, brak dużych wymagań glebowych Główni producenci: Niemcy, Polska, Rosja warunki klimatu umiarkowanego chłodnego
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Kasza, mąka, pasza, piwo, średnio wymagający Główni producenci: Niemcy, Francja, Ukraina Klimat umiarkowany i podzwrotnikowy
|
|
|
|
empezar lección
|
|
kasza, płatki, pasza dla koni Główni producenci: Rosja, Kanada, Polska
|
|
|
|
empezar lección
|
|
ziemniak, maniok, batat, jam(pochrzyn), taro
|
|
|
|
empezar lección
|
|
główna roślina bulwiasta w Europie, paszowa, alimentacyjna, przemysłowa, alkohol Główni producenci: Chiny, Indie, Rosja gleby lekkie, duża wilgotność gleby, bez wysokich temperatur
|
|
|
|
empezar lección
|
|
alimentacyjna, paszowa, alkohol, bulwa od 4-10kg, w STANIE SUROWYM TRUJĄCE Główni producenci: Nigeria, Indonezja, Tajlandia W klimatach gorących strefy międzyzwrotnikowej
|
|
|
|
empezar lección
|
|
"słodki ziemniak", bulwa ok. 3,5kg, zastosowanie jak ziemniak strefa międzyzwrotnikowa, główny producent: Chiny 75%
|
|
|
|
empezar lección
|
|
bulwy do kilkudziesięciu centymetrów, gorzka substancja Główni producenci: Nigeria, Wybrzeże Kości Słoniowej, Ghana
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Główni producenci: Nigeria, Chiny, Kamerun
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Trzcina cukrowa, buraki cukrowe
|
|
|
|
empezar lección
|
|
65% produkcji cukru na świecie Główni Producenci: Brazylia, Indie, Chiny
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Główni producenci: Francja, USA, Niemcy
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Soja, rzepak, słonecznik, oliwka, palma kokosowa/oleista, orzeszki ziemne
|
|
|
|
empezar lección
|
|
39% zbiorów roślin oleistych Główni producenci: USA, Brazylia, Argentyna Wszystkie strefy klimatyczne
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Służy także do produkcji biopaliw Główni Producenci: Chiny, Kanada, Indie strefa umiarkowana i podzwrotnikowa
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Dobre gleby i duże nasłonecznienie Główni producenci: Ukraina, Rosja, Argentyna strefa klimatów zwrotnikowych, umiarkowanych ciepłych
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Drzewka tworzące gaje oliwne Główni producenci: Hiszpania, Włochy, Grecja strefa klimatów podzwrotnikowych
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Miąższ owocowy, głównie klimat równikowy Główni producenci: Indonezja, Filipiny, Indie
|
|
|
|
empezar lección
|
|
drzewo klimatu równikowego
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Główni producenci: Chiny, Indie, Nigeria
|
|
|
|
empezar lección
|
|
bawełna, len, juta, konopie, agawa(sizal)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
częste nawadnianie, przemysł włókienniczy Główni producenci: Chiny, Indie, USA kllimat gorący i wilgotny
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Rośliny modyfikowane genetycznie, zostały zmienione w celu np. większa odporność, wydajność, smak, wygląd, trwałość Główni producenci: USA, Brazylia, Argentyna, Indie, Kanada, Chiny Najczęściej modyfikowane: kukurydza, rzepak, pomidory, soja, ziemniaki, buraki cukrowe, tytoń, bawełna
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Cel: pozyskanie różnych produktów (mięso, tłuszcz, mleko, jaja) lub jako siła pociągowa i juczna(noszenie ciężarów)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Cel: otrzymanie bardziej gospodarczo przydatnych odmian zwierząt (selekcjonowanie materiału rozpłodowego, krzyżowanie różnych odmian)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
W krajach słabo rozwiniętych i słabo zaludnionych Głównie celem jest pozyskiwanie mięsa Wykorzystywanie naturalnych pastwisk
|
|
|
|
empezar lección
|
|
W krajach wysoko rozwiniętych najczęściej kierunek mleczny, lub mleczno-mięsny (całkowicie lub częściowo) karmione paszami, chów w pomieszczeniach zamkniętych - drób, trzoda chlewna
|
|
|
|
empezar lección
|
|
względy religijne (indie), mleko (Europa), mięso, skóra(przemysł obuwniczy, skórzany), kości(spożywczy, chemiczny), odchody(nawóz, opał) Duże pogłowie bydła - Indie - względy religijne - bez znaczenia gospodarczego Rozmieszczenie: Formacje trawiaste (pampa, prerie, step), strefa lasów liściastych w Europie
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Wełna(3-5kg od sztuki), mleko, mięso, futra(uzbekistan, afganistan, turcja, kazachstan) Małe wymagania paszowe i wodne, stąd mogą być chowane na terenach półpustynnych i górskich
|
|
|
|
empezar lección
|
|
mięso(bardzo szybki przyrost wagi), tłuszcz W Polsce głównie na terenie Niziny Wielkopolskiej Rejony uprawy kukurydzy, jęczmienia, ziemniaków
|
|
|
|
empezar lección
|
|
mleko, mięso, skóra, wełna
|
|
|
|
empezar lección
|
|
siła pociągowa, zwierzę wierzchowe, mięso
|
|
|
Region rolniczy - Region Zachodnio-europejski empezar lección
|
|
wysoka mechanizacja, duża chemizacja, rolnictwo intenstywne, towarowe Państwa Europy Zachodniej i Północnej Rośliny charakterystyczne dla strefy umiarkowanej: pszenica, kukurydza, buraki cukrowe itp.
|
|
|
Region rolniczy - Region Śródziemnomorski empezar lección
|
|
Rozdrobniona struktura rolnictwa Takie kraje jak: Włochy, Grecja, Portugalia, Hiszpania, Turcja, Izrael, Tunezja, Maroko, Algieria Strefa śródziemnomorska: owoce cytrusowe, winorośl, oliwki, pszenica, kukurydza, bawełna, tytoń
|
|
|
Region rolniczy - Region Wschodnioeuropejsko - syberyjski empezar lección
|
|
Rolnictwo wielkoobszarowe, duży stopień mechanizacji, różna towarowość rolnictwa, roślinno - zwierzęcy Europa Środkowa, Wschodnia, Azjatycka część Rosji Pszenica, żyto, ziemniaki, buraki cukrowe, chów bydła i trzody chlewnej
|
|
|
Region rolniczy - Region Azji Wschodniej i południowo-wschodniej empezar lección
|
|
dogodny klimat dla rolnictwa, olbrzymie zapotrzebowanie, duże nakłady pracy ręcznej, ryż na terenach sztucznie nawadnianych Chiny, Korea Północna/Południowa, Japonia, Tajlandia, Malezja, Indonezja, Filipiny, Wietnam Pszenica, ryż, kukurydza, herbata, tytoń, bawełna, chów trzody chlewnej (Chiny), owiec, drobiu
|
|
|
Region rolniczy - Region zachodnioazjatycko-północnoafrykański empezar lección
|
|
klimat zwrotnikowy suchy, małe gospodarstwa, rolnictwo ekstensywne Północna Afryka, Zachodnia Azja od Pakistanu włącznie palmy daktylowe, jęczmień, warzywa, owoce, pasterstwo koczownicze *tereny pustynne*
|
|
|
Region rolniczy - Region Afrykański empezar lección
|
|
prymitywna, mała produktywność, wspólne władanie ziemią, wyjątek: RPA (rolnictwo wysokotowarowe) Kraje Czarnej Afryki Rośliny przemysłowe, używki > eksport
|
|
|
Region rolniczy - północno-amerykański empezar lección
|
|
gospodarka wysokotowarowa, intensywna lub ekstensywna, wysoki stopień specjalizacji produkcji Kanada, USA Pszenica, Bawełna, Soja, Tytoń, chów bydła, trzody chlewnej, drobiu
|
|
|
Region rolniczy - australijsko-nowozelandzki empezar lección
|
|
rolnictwo Wysokotowarowe, ekstensywne, wysoki stopień specjalizacji Australia, Nowa Zelandia trzcina cukrowa, bawełna, pszenica, kukurydza, chów owiec, bydła
|
|
|
Wilgotne lasy równikowe (Leśnictwo) empezar lección
|
|
największe roczne przyrosty, cenne gatunki drzew (hebanowiec, mahoniowiec, drzewo palisandrowe) Nizina Amazonki, Kotlina Kongo, Archipelag Malajski
|
|
|
Borealne lasy iglaste (tajga) (Leśnictwo) empezar lección
|
|
niewielka liczba gatunków drzew (świerk, jodła, sosna, modrzew), mniejsze roczne przyrosty Ameryka Północna, Eurazja
|
|
|
Lasy podrównikowe (Leśnictwo) empezar lección
|
|
w porze suchej(monsunowej) zrzucają liście Azja i Ameryka Południowa
|
|
|
Lasy strefy umiarkowanej (Leśnictwo) empezar lección
|
|
duże przyrosty masy drzew, cenne pod względem składu gatunkowego
|
|
|
Gospodarka leśna w krajach słabo rozwiniętych empezar lección
|
|
GOSPODARKA RABUNKOWA - niekontrolowana wycinka drzew, nadmierny wyrąb lasu przyczyną erozji gleb, zjawisko pustynnienia
|
|
|
Gospodarka leśna w krajach wysokorozwiniętych empezar lección
|
|
RACJONALNE GOSPODAROWANIE - zwiększanie powierzchni lasów, dbanie o skład gatunkowy, przyrost masy drzewnej przewyższa ubytki przemysł meblarski, papierniczy, budownictwo
|
|
|
DEFORESTACJA (wylesianie) empezar lección
|
|
Zmniejszanie udziału terenów leśnych w ogólnej powierzchni danego obszaru Powoduje emitowanie do atmosfery podtlenków azotu, które pogłębiają efekt cieplarniany
|
|
|
Najżyźniejsze łowiska świata empezar lección
|
|
Zachodnie wybrzeże Ameryki Południowej, zachodnie wybrzeże Ameryki Północnej, wschodnie wybrzeże Ameryki Północnej, wschodnie wybrzeże Azji, Morze Ochockie, Wybrzeża Europy, północne wybrzeża Afryki
|
|
|
|
empezar lección
|
|
ilość płodów rolnych na ha wielkość zbiorów / powierzchnia zasiewów
|
|
|
|
empezar lección
|
|
całkowita wartość zebranego płodu wyrażona w jednostkach wagowych
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1t=10dt
|
|
|
|
empezar lección
|
|
decyduje o żyzności gleby
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Poziom eluwialny, poziom wymywania, poziom bielicowania charakterystyczny dla gleb bielicowych, glejobielicowych, glejobielic i bielic. Powstaje w wyniku wymycia żelaza, próchnicy i związków zasadowych.
|
|
|
poziom iluwialny = wymywania empezar lección
|
|
poziom glebowy, w którym odbywa się strącanie związków mineralnych, wyługowanych z wyżejległej warstwy gleby zwanej poziomem eluwialnym przez przesączające się przez glebę wody, zazwyczaj deszczowe.
|
|
|
|
empezar lección
|
|
ekstensywny chów bydła na pampie. kukurydza, pszenica, soja.
|
|
|
|
empezar lección
|
|
, w którym nie stosuje się sztucznych środków wspomagających uprawy, takich jak nawozy mineralne i pestycydy, co skutkuje jednak zmniejszonymi plonami. W systemie tym nakłady pracy są wysokie, a koszty niskie.
|
|
|
|
empezar lección
|
|
ciepłolubna, wrażliwa na przymrozki, wysokie wymagania glebowe i wodne, pożywienie dla ludzi i pasza dla zwierząt, wykorzystywanie w przemyśle
|
|
|
łowiska w rejonach ciepłych prądów morskich i zimnych empezar lección
|
|
różna temperatura, zasolenie, dobre natlenienie, rozwój planktonu roślinnego
|
|
|
