| término | definición | 
        
        |  empezar lección prawo ktore odnosi sie do OSÓB  |  | ius quod ad persones pertinet  |  |  | 
|  empezar lección prawem natury jest to czego natura nauczyla wszystkie stworzenia  |  | ius naturale est quod natura omnia animalia docuit  |  |  | 
| empezar lección |  | Mater semper certa est  |  |  | 
|  empezar lección uznanie kogos za matke nie moze byc UCHYLONE  |  | Materna iura non possunt aboleri  |  |  | 
|  empezar lección płód podąża za kobietą, która urodziła dziecko  |  | Partus sequitur ventrem  |  |  | 
|  empezar lección ojcem jest ten z kim matka pozostaje w zwiazku małżeńskim  |  | Pater est, quem nuptiae demonstrant  |  |  | 
|  empezar lección wladza ojcowska powinna polegać na pieczy, a nie srożeniu się  |  | patria potestas in pietate debet, non atrocitate consistere  |  |  | 
| empezar lección |  | persona  |  |  | 
| empezar lección |  | res  |  |  | 
|  empezar lección dobro majątkowe, czyli takie ktore ma jakąś wartość  |  | res = bonum  |  |  | 
| empezar lección |  | res corporales  |  |  | 
| empezar lección |  | res incorporales  |  |  | 
|  empezar lección zobowiazanie dot rzeczy majątkowych  |  | obligatio  |  |  | 
| empezar lección |  | possesio  |  |  | 
| empezar lección |  | dominium  |  |  | 
| empezar lección |  | iure in re aliena  |  |  | 
|  empezar lección spadek - fragment porzadku prawnego ktory laczy się z dziedziczeniem  |  | hereditas  |  |  | 
|  empezar lección zobowiązanie jest węzłem prawa - Podkreśla przymusowy charakter dłużnika który jest związany przez prawo i musi robić to co wynika ze zobowiązania  |  | obligatio est vinculum iuris  |  |  | 
| empezar lección |  | creditor / debitor  |  |  | 
|  empezar lección zobowiązanie przez niedozwolone (czyn niedozwolony  |  | obligatio ex delicto  |  |  | 
|  empezar lección zobowiazanie przez umowę - pozyczka i żądanie zwrotu  |  | obligatio ex contractu  |  |  | 
|  empezar lección zobowiazanie podobne do z umowy / z czynu niedozwolonego - obowiazek zerotu pueniedzy (o) przypadkiem  |  | obligatio quasi ex contractu / delicto  |  |  | 
| empezar lección |  | obligatio ex lege  |  |  | 
|  empezar lección są to takie sytuacje w których dłużnik musi  |  | obligatio civilis  |  |  | 
|  empezar lección gdy drogą prawną nie można nikogo zmusić spłacił dług np. świadczenie przedawnione którego nie trzeba płacić  |  | obligatio naturalis  |  |  | 
|  empezar lección gdy zobowiązania spoczywa kilku podmiotach – wierzyciel może zażądać spłaty całości od jednego z nich  |  | obligatio in solidum  |  |  | 
|  empezar lección Zobowiązania gdy wierzyciel może żądać spłaty jedynie części od kilku podmiotów  |  | obligatio pro rata  |  |  | 
|  empezar lección podstawą przysporzenia jest nabycie okreslonego prawa bądź innej korzyści  |  | causa obligandi vel acquirendi  |  |  | 
|  empezar lección treść czynnosci prawnej powinna wskazywac na nieodplatny charakter przysporzenia np. darowizna  |  | causa donandi  |  |  | 
|  empezar lección podstawą przysporzenia podmiotu jest wykonanie ciążącego nadeń zobowiazania  |  | causa solvendi  |  |  | 
|  empezar lección swiadczenie - zachowanie dluznika zgodnie z trescią zobowiązania  |  | solutio  |  |  | 
| empezar lección |  | mora  |  |  | 
|  empezar lección szkoda - naruszenie cudzego interesu majatkowego  |  | damnum  |  |  | 
|  empezar lección domniemanie ze swiadczacy dziala w swoim imieniu  |  | solvens praesumitur  |  |  | 
|  empezar lección upoważnienie przemienne - mozliwosc zwolnienia się dluznika od swojego zobowiazania przez spelnienie innego swiadczenia  |  | Facultas alternativa  |  |  | 
|  empezar lección zobowiazanie przemienne - takie ktore w chwili powstania przewiduje spelnienie 1 z 2 swiadczen do wyboru  |  | obligatio alternativa  |  |  | 
|  empezar lección przekazany dziala w ramach przekazujacego tj. wykorzystuje jego uprawnienia  |  | Assignatus utitur jure auctoris  |  |  | 
|  empezar lección danie na zaspokojenie - sytuacja w ktorej dluznik daje cos innego niz wynika ze zobowiazania za zgodą wierzyciela  |  | datio in solutum  |  |  | 
|  empezar lección zwłoka dłużnika - gdy nie wykonal obowiazku w czasie  |  | mora debitoris  |  |  | 
|  empezar lección zwloka tego ktory cos swiadczy  |  | mora solvendi  |  |  | 
|  empezar lección zwloka tego co przyjmuje swiadczenia - wierzyciel  |  | mora creditoris = mora accipiendi  |  |  | 
|  empezar lección wezwanie do zaplaty / zwloka wynika ze stanu rzeczy - jesli termin okreslony to z terminu  |  | interpellatio / mora ex rei fit  |  |  | 
|  empezar lección zlodziej jest zawsze uznawany za tego ktory jest w zwloce  |  | fur semper morem facere videtur  |  |  | 
|  empezar lección dluznik nie odpowiada za zrealizowanie zobowiazania jesli wynika ono ze zdarzen losowych np. kleska zywiolowa zniszczyla przedmiot  |  | perpetuatio obligationis  |  |  | 
| empezar lección |  | damnum compensare  |  |  | 
|  empezar lección umniejszenie majatku w rezultacie wyrzadzonej szkody - zwrot pieniedzy  |  | damnum emergens  |  |  | 
|  empezar lección utracone korzysci z powstania szkody  |  | damnum cessans  |  |  | 
|  empezar lección szkoda bez prawa byc moze - mozliwe wystapienie szkody bez naruszenia  |  | damnum sine iniuria esse potest  |  |  | 
|  empezar lección szkoda ktorą ktos wyrzwdul ze swej winy obciaza tylko jego i nie mozna obciazac nikogo innego  |  | damnum quod quis sua culpa sentit sibi debet, non aliis imputare  |  |  | 
|  empezar lección chcacemu nie dzieje sie krzywda - jesli ktos godzi sie na szkode wylaczamy odpowiedzialnosc sprawcy  |  | volenti non fit iniuria  |  |  | 
|  empezar lección zdarzenie losowe obciaza wlasciciela  |  | casus senit dominus  |  |  | 
|  empezar lección nikt nie ma obowiazku swiadczyc gdy chodzi o utrate swiadczeni w wyniku ZL  |  | casus a nullo praestantur  |  |  | 
|  empezar lección zdarzenue czysto losowe - nie mozna sie przeciwstawic  |  | casus fortuitus  |  |  | 
|  empezar lección zdarzenie ktore laczy sie z czyims nagannym zachowaniem  |  | casus mixtus  |  |  | 
|  empezar lección siła wyzsza - traktuje sie jak casus fortuitus  |  | vis maior / Vis absoluta  |  |  | 
|  empezar lección siła ktorej ludzka wola przeciwstawić się nie moze  |  | vis, cui humana infirmatas resistere non potest  |  |  | 
|  empezar lección zamiar / podstep / wina umyslna - zachowanie w celu wyrzadzeniu zla  |  | dolus  |  |  | 
|  empezar lección zamiar bezposredni - sprawca chce popelnic czyn z  |  | dolus directus  |  |  | 
|  empezar lección zamiar wynikowy - sprawca przewidujac mozliwosc popelnienia czynu z godzi sie na to  |  | dolus eventualis  |  |  | 
|  empezar lección zamiar zabarwiony emocjonalnie - sprawca popelnia Cz Z pod wplywem emocji  |  | dolus coloratus  |  |  | 
|  empezar lección zamiar nastepczy gdy z czynu wynika kolejne zdarzenie  |  | dolus subsequens  |  |  | 
|  empezar lección wina z niestarannosci - nalezy okreslic jej poziom zestawiajac ze standardowym zachowaniem  |  | culpa neglegentia  |  |  | 
| empezar lección |  | culpa lata  |  |  | 
|  empezar lección naruszenie konkretnego wzorca zachowania  |  | culpa in concreto  |  |  | 
|  empezar lección naruszenie abstrakcyjnego wzorca starannosci  |  | culpa in abstracto  |  |  | 
| empezar lección |  | culpa in eligendo  |  |  | 
|  empezar lección niestarannosc w procesie zawierania umowy - przypisanie winy temu co juz podcaas ZAWIERANIA umowy sie nie staral  |  | culpa in contrahento  |  |  | 
| empezar lección |  | pacta sunt servanda  |  |  | 
|  empezar lección ze zlego zachowania nie powstaje zobowiazanie umowne  |  | ex maleficio non oritur contractus  |  |  | 
|  empezar lección wszystkie umowy rozwaza sie według stanu w jakim zostały zawarte  |  | rebus sic stantibus  |  |  | 
|  empezar lección co od poczatku jest wadliwe nie moze zostac z czasem uzdrowione  |  | quod ab initio vitiosum est, non potest tractu temporis convalescere  |  |  | 
|  empezar lección zatwierdzenie jest rownowazne ze zleceniem  |  | ratihabitio mandato comparatur  |  |  | 
|  empezar lección elementy umowy ktore musza wystapic aby dana umowa byla wazna  |  | substantialia contractus = essentialia negotii  |  |  | 
|  empezar lección elementy umowy ktore mogą byc roznie formowane przez strony. jesli nie zostaly unormowane -> unormuje je porzadek prawny  |  | naturalia contractus  |  |  | 
|  empezar lección elementy umowy ktore mają zz zwiekszyc prawdopodobienstwo wykoanania tej umowy  |  | accidentalia contractus = accidentalia negoti  |  |  | 
| empezar lección |  | conditio  |  |  | 
| empezar lección |  | dies  |  |  | 
| empezar lección |  | modus  |  |  | 
|  empezar lección od konkretnego momentu w ktorym cos wystapilo  |  | ex nunc  |  |  | 
|  empezar lección od momentu zawarcia umowy z mocą wsteczną  |  | ex tunc  |  |  | 
| empezar lección |  | bona fides  |  |  | 
| empezar lección |  | male fides  |  |  | 
|  empezar lección domniemywa sie DOBRĄ WIARĘ, czyn szczery, nic nie ukrywa, dazy do celu  |  | bona fides praesumitur  |  |  | 
|  empezar lección postepowanie przeciw faktom nie jest niemomu dozwolone  |  | venire contra factum proprium nemini licet  |  |  | 
|  empezar lección poddaj się prawu, które sam ustanowiłeś  |  | patere quam ipse fecisti legem  |  |  | 
|  empezar lección źle czyni ten co żàda tego co jest do oddania  |  | dolo facit qui petit quod redditurus est  |  |  | 
|  empezar lección to co jasne nie wymaga interpretowania  |  | clara non sunt interpretanda  |  |  | 
|  empezar lección sformulowania dwuznaczne nalezy rozstrzygać na niekorzysc wierzyciela  |  | in ambiguitas contra stipulatorem  |  |  | 
|  empezar lección w przypadku watpliwosci nalezy rozstrzygac na niekorzysc formuulujacego umowe / oferte  |  | in dubio contra proferentem  |  |  | 
|  empezar lección nietypowe postanowienia umowne rodza podejrzliwosc  |  | clausulae insolitae inducunt suspicionem  |  |  | 
|  empezar lección w umowach bardziej uwzglednia się wolę stron niż doslowne znaczenie słow  |  | in conventionibus contrahentio voluntati potius, quam verba spectari placuit  |  |  |