término |
definición |
prawo ktore odnosi sie do OSÓB empezar lección
|
|
ius quod ad persones pertinet
|
|
|
prawem natury jest to czego natura nauczyla wszystkie stworzenia empezar lección
|
|
ius naturale est quod natura omnia animalia docuit
|
|
|
empezar lección
|
|
Mater semper certa est
|
|
|
uznanie kogos za matke nie moze byc UCHYLONE empezar lección
|
|
Materna iura non possunt aboleri
|
|
|
płód podąża za kobietą, która urodziła dziecko empezar lección
|
|
Partus sequitur ventrem
|
|
|
ojcem jest ten z kim matka pozostaje w zwiazku małżeńskim empezar lección
|
|
Pater est, quem nuptiae demonstrant
|
|
|
wladza ojcowska powinna polegać na pieczy, a nie srożeniu się empezar lección
|
|
patria potestas in pietate debet, non atrocitate consistere
|
|
|
empezar lección
|
|
persona
|
|
|
empezar lección
|
|
res
|
|
|
dobro majątkowe, czyli takie ktore ma jakąś wartość empezar lección
|
|
res = bonum
|
|
|
empezar lección
|
|
res corporales
|
|
|
empezar lección
|
|
res incorporales
|
|
|
zobowiazanie dot rzeczy majątkowych empezar lección
|
|
obligatio
|
|
|
empezar lección
|
|
possesio
|
|
|
empezar lección
|
|
dominium
|
|
|
empezar lección
|
|
iure in re aliena
|
|
|
spadek - fragment porzadku prawnego ktory laczy się z dziedziczeniem empezar lección
|
|
hereditas
|
|
|
zobowiązanie jest węzłem prawa - Podkreśla przymusowy charakter dłużnika który jest związany przez prawo i musi robić to co wynika ze zobowiązania empezar lección
|
|
obligatio est vinculum iuris
|
|
|
empezar lección
|
|
creditor / debitor
|
|
|
zobowiązanie przez niedozwolone (czyn niedozwolony empezar lección
|
|
obligatio ex delicto
|
|
|
zobowiazanie przez umowę - pozyczka i żądanie zwrotu empezar lección
|
|
obligatio ex contractu
|
|
|
zobowiazanie podobne do z umowy / z czynu niedozwolonego - obowiazek zerotu pueniedzy (o) przypadkiem empezar lección
|
|
obligatio quasi ex contractu / delicto
|
|
|
empezar lección
|
|
obligatio ex lege
|
|
|
są to takie sytuacje w których dłużnik musi empezar lección
|
|
obligatio civilis
|
|
|
gdy drogą prawną nie można nikogo zmusić spłacił dług np. świadczenie przedawnione którego nie trzeba płacić empezar lección
|
|
obligatio naturalis
|
|
|
gdy zobowiązania spoczywa kilku podmiotach – wierzyciel może zażądać spłaty całości od jednego z nich empezar lección
|
|
obligatio in solidum
|
|
|
Zobowiązania gdy wierzyciel może żądać spłaty jedynie części od kilku podmiotów empezar lección
|
|
obligatio pro rata
|
|
|
podstawą przysporzenia jest nabycie okreslonego prawa bądź innej korzyści empezar lección
|
|
causa obligandi vel acquirendi
|
|
|
treść czynnosci prawnej powinna wskazywac na nieodplatny charakter przysporzenia np. darowizna empezar lección
|
|
causa donandi
|
|
|
podstawą przysporzenia podmiotu jest wykonanie ciążącego nadeń zobowiazania empezar lección
|
|
causa solvendi
|
|
|
swiadczenie - zachowanie dluznika zgodnie z trescią zobowiązania empezar lección
|
|
solutio
|
|
|
empezar lección
|
|
mora
|
|
|
szkoda - naruszenie cudzego interesu majatkowego empezar lección
|
|
damnum
|
|
|
domniemanie ze swiadczacy dziala w swoim imieniu empezar lección
|
|
solvens praesumitur
|
|
|
upoważnienie przemienne - mozliwosc zwolnienia się dluznika od swojego zobowiazania przez spelnienie innego swiadczenia empezar lección
|
|
Facultas alternativa
|
|
|
zobowiazanie przemienne - takie ktore w chwili powstania przewiduje spelnienie 1 z 2 swiadczen do wyboru empezar lección
|
|
obligatio alternativa
|
|
|
przekazany dziala w ramach przekazujacego tj. wykorzystuje jego uprawnienia empezar lección
|
|
Assignatus utitur jure auctoris
|
|
|
danie na zaspokojenie - sytuacja w ktorej dluznik daje cos innego niz wynika ze zobowiazania za zgodą wierzyciela empezar lección
|
|
datio in solutum
|
|
|
zwłoka dłużnika - gdy nie wykonal obowiazku w czasie empezar lección
|
|
mora debitoris
|
|
|
zwloka tego ktory cos swiadczy empezar lección
|
|
mora solvendi
|
|
|
zwloka tego co przyjmuje swiadczenia - wierzyciel empezar lección
|
|
mora creditoris = mora accipiendi
|
|
|
wezwanie do zaplaty / zwloka wynika ze stanu rzeczy - jesli termin okreslony to z terminu empezar lección
|
|
interpellatio / mora ex rei fit
|
|
|
zlodziej jest zawsze uznawany za tego ktory jest w zwloce empezar lección
|
|
fur semper morem facere videtur
|
|
|
dluznik nie odpowiada za zrealizowanie zobowiazania jesli wynika ono ze zdarzen losowych np. kleska zywiolowa zniszczyla przedmiot empezar lección
|
|
perpetuatio obligationis
|
|
|
empezar lección
|
|
damnum compensare
|
|
|
umniejszenie majatku w rezultacie wyrzadzonej szkody - zwrot pieniedzy empezar lección
|
|
damnum emergens
|
|
|
utracone korzysci z powstania szkody empezar lección
|
|
damnum cessans
|
|
|
szkoda bez prawa byc moze - mozliwe wystapienie szkody bez naruszenia empezar lección
|
|
damnum sine iniuria esse potest
|
|
|
szkoda ktorą ktos wyrzwdul ze swej winy obciaza tylko jego i nie mozna obciazac nikogo innego empezar lección
|
|
damnum quod quis sua culpa sentit sibi debet, non aliis imputare
|
|
|
chcacemu nie dzieje sie krzywda - jesli ktos godzi sie na szkode wylaczamy odpowiedzialnosc sprawcy empezar lección
|
|
volenti non fit iniuria
|
|
|
zdarzenie losowe obciaza wlasciciela empezar lección
|
|
casus senit dominus
|
|
|
nikt nie ma obowiazku swiadczyc gdy chodzi o utrate swiadczeni w wyniku ZL empezar lección
|
|
casus a nullo praestantur
|
|
|
zdarzenue czysto losowe - nie mozna sie przeciwstawic empezar lección
|
|
casus fortuitus
|
|
|
zdarzenie ktore laczy sie z czyims nagannym zachowaniem empezar lección
|
|
casus mixtus
|
|
|
siła wyzsza - traktuje sie jak casus fortuitus empezar lección
|
|
vis maior / Vis absoluta
|
|
|
siła ktorej ludzka wola przeciwstawić się nie moze empezar lección
|
|
vis, cui humana infirmatas resistere non potest
|
|
|
zamiar / podstep / wina umyslna - zachowanie w celu wyrzadzeniu zla empezar lección
|
|
dolus
|
|
|
zamiar bezposredni - sprawca chce popelnic czyn z empezar lección
|
|
dolus directus
|
|
|
zamiar wynikowy - sprawca przewidujac mozliwosc popelnienia czynu z godzi sie na to empezar lección
|
|
dolus eventualis
|
|
|
zamiar zabarwiony emocjonalnie - sprawca popelnia Cz Z pod wplywem emocji empezar lección
|
|
dolus coloratus
|
|
|
zamiar nastepczy gdy z czynu wynika kolejne zdarzenie empezar lección
|
|
dolus subsequens
|
|
|
wina z niestarannosci - nalezy okreslic jej poziom zestawiajac ze standardowym zachowaniem empezar lección
|
|
culpa neglegentia
|
|
|
empezar lección
|
|
culpa lata
|
|
|
naruszenie konkretnego wzorca zachowania empezar lección
|
|
culpa in concreto
|
|
|
naruszenie abstrakcyjnego wzorca starannosci empezar lección
|
|
culpa in abstracto
|
|
|
empezar lección
|
|
culpa in eligendo
|
|
|
niestarannosc w procesie zawierania umowy - przypisanie winy temu co juz podcaas ZAWIERANIA umowy sie nie staral empezar lección
|
|
culpa in contrahento
|
|
|
empezar lección
|
|
pacta sunt servanda
|
|
|
ze zlego zachowania nie powstaje zobowiazanie umowne empezar lección
|
|
ex maleficio non oritur contractus
|
|
|
wszystkie umowy rozwaza sie według stanu w jakim zostały zawarte empezar lección
|
|
rebus sic stantibus
|
|
|
co od poczatku jest wadliwe nie moze zostac z czasem uzdrowione empezar lección
|
|
quod ab initio vitiosum est, non potest tractu temporis convalescere
|
|
|
zatwierdzenie jest rownowazne ze zleceniem empezar lección
|
|
ratihabitio mandato comparatur
|
|
|
elementy umowy ktore musza wystapic aby dana umowa byla wazna empezar lección
|
|
substantialia contractus = essentialia negotii
|
|
|
elementy umowy ktore mogą byc roznie formowane przez strony. jesli nie zostaly unormowane -> unormuje je porzadek prawny empezar lección
|
|
naturalia contractus
|
|
|
elementy umowy ktore mają zz zwiekszyc prawdopodobienstwo wykoanania tej umowy empezar lección
|
|
accidentalia contractus = accidentalia negoti
|
|
|
empezar lección
|
|
conditio
|
|
|
empezar lección
|
|
dies
|
|
|
empezar lección
|
|
modus
|
|
|
od konkretnego momentu w ktorym cos wystapilo empezar lección
|
|
ex nunc
|
|
|
od momentu zawarcia umowy z mocą wsteczną empezar lección
|
|
ex tunc
|
|
|
empezar lección
|
|
bona fides
|
|
|
empezar lección
|
|
male fides
|
|
|
domniemywa sie DOBRĄ WIARĘ, czyn szczery, nic nie ukrywa, dazy do celu empezar lección
|
|
bona fides praesumitur
|
|
|
postepowanie przeciw faktom nie jest niemomu dozwolone empezar lección
|
|
venire contra factum proprium nemini licet
|
|
|
poddaj się prawu, które sam ustanowiłeś empezar lección
|
|
patere quam ipse fecisti legem
|
|
|
źle czyni ten co żàda tego co jest do oddania empezar lección
|
|
dolo facit qui petit quod redditurus est
|
|
|
to co jasne nie wymaga interpretowania empezar lección
|
|
clara non sunt interpretanda
|
|
|
sformulowania dwuznaczne nalezy rozstrzygać na niekorzysc wierzyciela empezar lección
|
|
in ambiguitas contra stipulatorem
|
|
|
w przypadku watpliwosci nalezy rozstrzygac na niekorzysc formuulujacego umowe / oferte empezar lección
|
|
in dubio contra proferentem
|
|
|
nietypowe postanowienia umowne rodza podejrzliwosc empezar lección
|
|
clausulae insolitae inducunt suspicionem
|
|
|
w umowach bardziej uwzglednia się wolę stron niż doslowne znaczenie słow empezar lección
|
|
in conventionibus contrahentio voluntati potius, quam verba spectari placuit
|
|
|