polski

geneza

dziady cz 3 powstaly w 1832 r w dreznie w czasie wielkiej emigracji po klescje powtsania listopdowego polska nula wowczas pod zaboramu nie istaniala jako panstwo mickiewicz napisal dramat pod wplywaem tragicznych wydarzen z wilna

dkaczego w genezie szodty nspisanr dzuady

gdy carat brytalnir rozprawil sie z mlodzieza patriotyczna odkarzajac ja o spisek

okolicznosci osobieste piwstania dziadow

mickeiwicz sam byl aresztowany i wieziony w kalsztorze bazylianow w wilnie 1823 razem z przyjaciolmi towarzystwa filomatow i filaretow po zwolnieniu byl zeslany w glab rosji do petersburga odessy u moskwy po upadku piwstania nie mogl wrocic do kraju

autobiografizm

postacie no tomasz, zegota, sobolewski sa wzorowane na rzeczywistych filomatach i filaretach wiezienie w klastzorze bazylianow motywy tesknoty za ojczyzne poczucie misji i cirerpienia za narod emocje ktore poeta naprawde przezywal

dedykacja

poswiecona zmarlym pzryjaciolom podobnie jak on zeslanych w galb rosji byli w wiezieniu z mickiewiczem wszyscy wspolnie dazyli do wiedzy to hold dla pokolenia filomatow ofiar carskiego terroru ma charakter patriotyczny osobisty i religijny

epitafium

napis na nagrobkach

motto

nalezy wystrzegac sue ludzi bowiem sa zdolni do zdrady 2 nalzezy strzec sur ludzi poniewaz moga oni upokorzyc czlowieka prezentujac go jako tego ktory jest godny potrpienia3 wytrwanie przy chrystusie mimo upokorzen daje gearancje zbawienia

prolog

scena metafizyczna wilni wiezienie przy ulicy ostribramskiej cela konrada 1823 ktorys z dni listopda problematyka egzystencjalna przemiana bohatera odkrywa ze jest gustawem u przemiana w konrada z kochanka romantycznegi staje sie buntownikiem

scena 1

scena realitsycza zakonczona mala improwizacja noc wigilijna 1823 wiezienie przy ulicy ostrobramskiej problematyka narodowowyzwolencza pokazana sutuavja wiezniow martyrologia mesjanizm system carski i jego dzialalnosc na terenie litwy

2 scena

wielka improwizacja noc wigilijna 1823 wiezienie przy ul ostrobramskiej problematyka egzystencjalna prometeizm i autotematyka i narodowa kobrad jest spiskowcen

scena 3 egzorcyzmy

scena metafizyczna egzystencja konrada bozr narodzenie 1823 problematyka etayczna i teligijna konrad zostaje uwoloniony od oplywow szatanskich

scena 4

dom wiejski pode lwowem widzenie ewy scena metafizyczna mistyczna wiosna 1824 dom pod lwowem problematyka mistyczna religijna i historiozoficzna prowidencjalixm teoria historiozoficzna bog kieruje historia

scena 5

widzenie ksiedza piotra scena metafizycznawiezienie w wilnie 1824 okolice swiat wielkanocnych polska narod wybrany osiagnie neipodleglosc wizje polski jako mesjasza wybaweinie europy z grzechu 2 wizja wybawiciela ktory jest 44 odkupienie siwata prowidenvj

scena 6

sen senatora scena metafizyczna zastosowanie oniryczne przezentacja psyhiki senatora rzecz dzieje sie w sypialni palac senatora w wilnie 1824 1 sen przyjenny 2 koszmar senny 2 fazy snu

scena 7

salon warszawsku scena realistyczna salon literacku w warszawue ktory prowadzi wincenty krasinski 1824 wiosna podzial spoleczenstwa ze wzgledu na piglady polityczna towarzystwo stolikowe protosyjskie i przy drzwiach to patrioci

dramat romantyczny

gatunek epoki romantyzmu zerwal zerwal z klasycyzmem odrzucil regule trzech jendosci czasu meijsca i akcji synkretyzm rodzajowy wspolistnienie swiata realnego i fantystycznego stanowi kontynuacje dramatu szekspirowksiego

kompozycja otwarta

brak jednosci czasu miejsca i akcji

decorum

brak stosownosci stylu do tekstu pisanie o powaznych sprawach stule podnioslym

dramat

gatunek literacki przedstawiony do wstawiania na scenie

liryka

jeden z rodzaju literacki skada sie wyrazaneuk subkeitywmych przezyc emocji relfleksji podmiotu lirycznego

epika

rodzaj literacki istnieje zawsze postac mowica narrator konstrukcja oparta na ciagu zdarzen fabula i swiat przedstawiony opisywanie czaus miejsce postaci

improwizacja

spontaniczna tworczosc poetycka np improwizacja kontada kierowanie przez silne natchnienie emocje

oniryzm

ukazanie rzeczywistosci na ksztalt snu marzenia sennego a czasem koszmaru

opera

dzielo sceniczne czyli synteza sztuk

piosenka

krotki utwor slowno muzyczny gdzie slowa sa wierszami wybitnych poetow

opowiadanie

krotki utwor literacki najczesciej fabula jednowatkowa prosta akcja neiqielkie rozmiary pisany proza

bajka

krotki utwor literacki zawiera moral czesto wierszowany alegorycznisc

przypowiesc

gatunek literatury moralistyczno dydaktycNej ktorego cechy formalne sluza wlasciwemu odczytaniu alegorycznego lub symbolicznego znaczenia swaita przedstawionego przekazanie prawdy moralnej

monolog

dluzsza nieprzetwana wypowiedz jednej osoby

dialog

ustna lub pisemna wymiana zdan powkiedzy dwoma lub wiecej osobami

metafizyka

swiat duchowy nadprzyrodzony

ascenizcnosc dramatu

utwor ktory jest trudny do adaptacji scrnicznej nie ma mozliwosci do wystawienia na scenie np metafozycznosc wielowatkowosc partie wokalne

prometeizm

poswiecenie jednostki dla dobra narodu

mesjanizm

koncepcja historiozoficzna wywodzi sie z wiary w przyjacie mesjasza ktory orzez cierpienie wybawi swiat od zla

prowidencjalizm

bog kieruje historia

psychomachia

walka dobra ze zlem w duszy czlowieka

kreator

tworca tworzy cos jowego np konrad jako artysta stworca

dziady

przedchrzescijanskie obrzedy zwiazane z wiara w powracanie na ziemie duchow zmarlych

salon literacki

miejsce wymiany mysli inspiracji krasicki zapoczatkowal

obecnosc motywu don juana

mickiewicz upodobnil sentaora do don juana muzyka jets uosobieniem boskiej sprawiedliwosci muzyka symbolizuje kare jaka go czeka senatro jes don juanem naduzywam wladzy kusi niszczy neuwinnych arogancki bawi sur losem innych

mala improwizacja

zawarte sa w niej symbole i wizja przyszlosci jego orzyszloscia jest walka z carem i zaborcami patrzy na swiat jak bog uwaza sie za rownego najewikszym postaciom ksiega sybilinska mala improwizacja rozpoczyna wielka imporwizavje

wielka improwizacja

podzial pzrestrzeni apokaliptyczny zle duchy lewa strona dobre prawa przedstawia walke dobra ze zlem przedmiotem walki ejst dusza konrada konrad przekonany wlasnej wartosci czyje wielkie emocje bozdaje sobei sparwe ze jest wielkim artysta...

ks piotr scena 7

konrad zostaje pozbawiony imienia ks pootr jei uzywa imienia konrad co symbolizuje ze bohater w wyniku cierpienia (opetanie egzorcyzmy wiezienie) wyzbyl sie pychy i stal sie bezimiennym wiezniem pielgrzymujacym do petersburga

ks piotr misja scena 7

ksiadz piotr nakazuje udac sie w podroz do petersburga ma odnalezc kogos uduchowionegi proroka i wykorzystac jego rozkazy wedlug ksiedza piotra bezimienny bohater ma misje do wykonania ktora powiezyl mu bog

widzenie ksiedza piotra

jest przeciwienstwem wielkiej improwizacji w zamian za nagrode za nagrode za swoja pokorna postawe otrzyma piotr widzenie od boga

ksiadz piotr funkcje

w widzeniu ksiedza piotra pojawia sie motyw mesjanizmu pierwsza rzecz w wizji jest obaraz mlodej polski skazanej an cierpienie mlodziez pada ofiara brutalnych represji potem herod wydal rozkaz zabicia niemowlat herod uosabia rosyjskich zaborcow

ksi oiotr funkcje dalej

dostrzega tajemnucza psitac 44 ma role zblizona do roli mesjasza odkupienie zwiata

ks piotr wielka postac jednostki

duchowy przewodnik przeciwneistwo konrada jego wizja stanowi realizacje idei polska jako chrystus narodow poprzez swoje cierpienia zbawi inne narody niesie on pomoc cierpiacym wiezimiom i ich rodiznom

optymizm dramatu mickiewicza

cierpienia maja snes bo prowadza do wolnosci i odkupienia

widzenie ewy

mistyczne idee romantyzmu ze ludzie koga doswiadczyc duchowego kontaktu z bogiem i z natura taka jak ewa gleboka wiara i religja ewy i jej pokora sparwiaja ze moze zobaczyc wiecej niz smiertelnicy zapowiada widzenie ks piotra

obraz spoleczenstwa

obraz spoleczenstwa dziela sie zr wzgledu na piglady polityczne stronnictwo prorosyjskie towarzystwo przy stoliku i patrioci przy drzwiach

charekterystyka patriotow przy drzwiach

stoja przy drzwiach gotowi do dzialania litartaura pisana po polksu patriotycznue zaangazowani mlodzi polacy i dwoch starych pilakos studenci i podchorazowie interesuje ich dzialanisc cara wymierzona lrzeciwko narodom polskim ludzie patrioci pelni podzwu

charakterystyja przy stoliku

nie zainteresowana sprawami polski wspolpracuje z zaborca znajduje sie na powierzchni poniewaz sa to ludzie znaczacy dzieki carowi maja pieniadze czytaja literature francuska kosmopolici literatura dla rozrywki wielcy urzednicy jeneralowie literaci

piotr wysocki

inicjator powstania listopdowegi czlowiek przysiezenua podchorazy organizuje spiski w szkole podchorazy walka o wolnosc jest nieunikniona a cierpienie ma sens mowi o metafor okreslajaca patriotow mlodzi ludzie zaangazowanie w glebi bo tam sie dzieja spisk

funkcaj obrzedu dziadow

laczy swiat zywych i umarlych pokazuje ze ofiary cierpienia sa pamietane symboliczna wiez narodu z tradycja ulga dla dusz czysćcowych poprzez uczte

scena 8

wilno apartament senatora z ktorego widac pracujacych urzednikow czas 1 dzien pora popoludniowa wieczorna

samodzierzawie

scena 8 car jako tyran system polityczny opiera sie na korupcji na zastraszaniu i wykorzystywaniu wladzy bajkow pelikan i doktor rywalizuja o wzgledy senatora robia to dla kariery to co ich laczy to itrygi sa omrutni lek

samodzierzawei scena 6

dwor carsku obrazyje niepewnisc lisu spoleczna hierarchie rozrzutny lubil wyborna kuchnue i wyborne wina

scena 9

pazdziernik/listopad 1824 cmentarz kobieta bierze udzial w dzuadach i nieustannie widzi ducha

mityw balu

symbol obojetnosci elit mickeiwicz zestawia swiat zbrodni u cierpienia ze swiatem falszu i obludy bal u senatora przedstawia dworska elite ktora slepo sluzy carowi i bawi sie gdy inni cierpia swiat zaklamania duchowa slepota

mityw ofiary niewinnej

niewinne ofiary to symbol narodu polskuego cierpienie polakow ma sens zbawczy syn pani rollison nieiwnnie uwieziony i doprowadzony do samobojstwa staje sie symbolem bezbronnosci i niewinnosci wobec zla

motyw wedrowki

droga ku zrozumieniu sensu cierpienia i wolnosci konrad przechodzi droge przemiany od pychy do pokory i zrozumienia tez narodowy i historyczny polskia i polacy w drodze ku wolnisci pzrez cierpienie i ofiare wedrowka mesjaniczna