término |
definición |
rzecz przyłączona dzieli los rzeczy głównej. empezar lección
|
|
Accessio cedit principali
|
|
|
powód podąża za sądem pozwanego. empezar lección
|
|
Actor sequitur forum rei
|
|
|
sformułowanie dwuznaczne należy rozumieć przeciwko stypulatorowi empezar lección
|
|
Ambiguitas contra stipulatorem est
|
|
|
niech będzie wysłuchana i druga strona empezar lección
|
|
Audiatur et altera pars
|
|
|
nie można się procesować dwa razy o to samo empezar lección
|
|
Bis de eadem re agi non potest
|
|
|
skutki przypadku ponosi właściciel empezar lección
|
|
Casum sentit dominus
|
|
|
podaj mi fakty, a ja dam ci prawo empezar lección
|
|
Da mihi factum, dabo tibi ius
|
|
|
empezar lección
|
|
Dura lex, sed lex
|
|
|
ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto zaprzecza empezar lección
|
|
Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat
|
|
|
błędne oznaczenie nie szkodzi. empezar lección
|
|
Falsa demonstratio non nocet
|
|
|
złodziej jest zawsze w zwłoce empezar lección
|
|
Fur semper in mora facere videtur
|
|
|
gatunek nie może przepaść empezar lección
|
|
Genus perire non potest
|
|
|
wszelkie prawo ustanawia się ze względu na człowieka empezar lección
|
|
Hominum causa omne ius constitum sit
|
|
|
nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość faktu nie szkodzi empezar lección
|
|
Ignorantia iuris nocet, ignorantia facti non nocet
|
|
|
zobowiązanie do świadczenia niemożliwego jest nieważne empezar lección
|
|
Impossibilium nulla obligatio est
|
|
|
w umowach bardziej uwzględnia się zamiar stron, niż dosłowne brzmienie empezar lección
|
|
In conventionibus contrahentium voluntatem potius quam verba spectari placuit
|
|
|
w razie wątpliwości należy przyjąć pogląd bardziej korzystny dla stron empezar lección
|
|
In dubiis benigniora
|
|
|
w razie wątpliwości, na korzyść pozwanego empezar lección
|
|
In dubio pro reo
|
|
|
empezar lección
|
|
Iura novit curia
|
|
|
żyć uczciwie, drugiemu nie szkodzić, oddać każdemu to, co mu się należy empezar lección
|
|
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere
|
|
|
prawo cywilne stworzone jest dla osób starannych empezar lección
|
|
Ius civile vigilantibus scriptum est
|
|
|
prawo jest sztuką tego, co dobre i sprawiedliwe empezar lección
|
|
Ius est ars boni et aequi
|
|
|
prawo publiczne nie może być zmienione przez umowy osób prywatnych empezar lección
|
|
Ius publicum privatorum pactis mutari non potest
|
|
|
sprawiedliwość jest niezmienną i trwałą wolą przyznawania tego, co się komu należy empezar lección
|
|
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi
|
|
|
empezar lección
|
|
Lex retro non agit
|
|
|
późniejsza zła wiara nie szkodzi empezar lección
|
|
Mala fides superveniens non nocet
|
|
|
nie powinniśmy źle korzystać z naszego prawa empezar lección
|
|
Male nostro iure uti non debemus
|
|
|
matka jest zawsze pewna, ojcem jest zaś ten, na kogo wskazuje małżeństwo empezar lección
|
|
Mater semper certa est, pater vero is est, quem nuptiae demonstrant
|
|
|
pretor nie troszczy się o drobnostki empezar lección
|
|
Minima non curat praetor
|
|
|
dziecko poczęte uważa się za już narodzone, ilekroć chodzi o jego korzyść empezar lección
|
|
Nasciturus pro iam nato habetur quotiens de commodis eius agitur
|
|
|
niech sędzia nie wykracza ponad żądanie stron empezar lección
|
|
Ne eat iudex ultra petita partium
|
|
|
powołujący się na własny występek nie będzie wysłuchany empezar lección
|
|
Nemo audiatur propriam turpitudinem allegans
|
|
|
nikt nie jest sędzią we własnej sprawie empezar lección
|
|
Nemo est iudex in propria causa
|
|
|
nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw, niż sam posiada. empezar lección
|
|
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse haberet
|
|
|
nikt nie może umrzeć pozostawiając dziedzica do części spadku, część zaś beztestamentowo empezar lección
|
|
Nemo pro parte testatus, pro parte intestatus decedere potest
|
|
|
nikt nie może sobie zmienić podstawy posiadania empezar lección
|
|
Nemo sibi ipse causam possessionis mutare potest
|
|
|
nie wszystko, co dozwolone, jest uczciwe empezar lección
|
|
Non omne, quod licet, honestum est
|
|
|
empezar lección
|
|
Nulla poena sine lege
|
|
|
empezar lección
|
|
Pacta sunt servanda
|
|
|
pierwszy w czasie, lepszy w prawie empezar lección
|
|
Prior tempore, potior iure
|
|
|
empezar lección
|
|
Qui tacet, consentire videtur
|
|
|
co od początku jest wadliwe, nie może być uzdrowione przez upływ czasu empezar lección
|
|
Quod ab initio vitiosum est, non potest tractu temporis convalescere
|
|
|
sędziemu apelacyjnemu nie wolno zmieniać wyroku na niekorzyść strony apelującej empezar lección
|
|
Reformatio in peius iudici appellato non licet
|
|
|
dobro ludu niechaj będzie najwyższym prawem empezar lección
|
|
Salus populi suprema lex esto
|
|
|
znać prawa nie znaczy trzymać się słów ustaw, lecz ich treści i mocy działania empezar lección
|
|
Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem
|
|
|
kto raz został spadkobiercą, jest nim na zawsze empezar lección
|
|
Semel heres, semper heres
|
|
|
najwyższe prawo najwyższym bezprawiem empezar lección
|
|
Summum ius, summa iniuria
|
|
|
to co znajduje się na powierzchni gruntu, staje się jego częścią składową empezar lección
|
|
Superficies solo cedit
|
|
|
empezar lección
|
|
Tres faciunt collegium
|
|
|
to, co jest właściwe nie jest obciążone wadą tego, co niewłaściwe empezar lección
|
|
Utile per inutile non vitiatur
|
|
|
nie wolno występować przeciw temu, co wynika z własnych czynów empezar lección
|
|
Venire contra factum proprium nemini licet
|
|
|
empezar lección
|
|
Vim vi repellere licet
|
|
|
chcącemu nie dzieje się krzywda empezar lección
|
|
Volenti non fit iniuria
|
|
|