Moja lekcja

 0    151 tarjetas    korneliagodyn
imprimir jugar test de práctica
 
término definición
Absentem in criminibus damnari non oportet
empezar lección
Nie należy skazywać za przestępstwo nieobecnego.
Accessio cedit principali
empezar lección
Przyrost przypada temu co główne.
Actor sequitur forum rei
empezar lección
Powód idzie za sądem pozwanego.
Actus simulatus nullius est momenti
empezar lección
Czynność pozorna jest nieważna.
Adoptio naturam imitatur
empezar lección
Adopcja naśladuje naturę.
Alteri stipulari nemo potest
empezar lección
Nikt nie może zawrzeć stypulacji w zastępstwie drugiego.
Ambulatoria est voluntas testatoris usque ad mortem (Ambulatoria est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum)
empezar lección
Wola testatora może być zmieniana aż do śmierci.
Audiatur et altera pars (Audi alteram partem)
empezar lección
Niech będzie wysłuchana i druga strona.
Bis de eadem re agere non licet (Bis de eadem re agi non potest)
empezar lección
Nie można procesować się dwa razy o to samo.
Casum sentit dominus
empezar lección
Właściciel rzeczy ponosi skutki zdarzenia przypadkowego (powodującego uszkodzenie lub zniszczenie rzeczy).
Casus est maior vis cui humana infirmitas resistere non potest
empezar lección
Siłą wyższą jest zdarzenie, któremu słabość ludzka oprzeć się nie może.
Clara non sunt interpretanda
empezar lección
To co jasne nie wymaga interpretacji.
Cogitationis poenam nemo patitur
empezar lección
Nikt nie ponosi kary za myślenie.
Commodum eius esse debet, cuius est periculum
empezar lección
Korzyść musi przypadać temu, kto ponosi ryzyko.
Commodum eius esse debet, cuius est periculum
empezar lección
Korzyść musi przypadać temu, kto ponosi ryzyko.
Compensatio est debiti et credit inter se contributio
empezar lección
Potrącenie jest wzajemnym zaliczeniem długu i wierzytelności.
Confessio est regina probationum
empezar lección
Przyznanie się jest królową dowodów
Confessus pro iudicato est
empezar lección
Ten, kto się przyznał uważany jest za zasądzonego.
res iudicata pro veritate accipitur
empezar lección
rzecz osądzona przyjmuje się za prawdę.
Contractus ab initio voluntatis est, ex post facto necessitatis
empezar lección
Zawarcie kontraktu jest dobrowolne, ale wykonanie przymusowe.
Conventio omnis intellegitur rebus sic stantibus (Rebus sic stantibus omnis promissio intellegitur)
empezar lección
Każda umowa jest pojmowana jako obowiązująca tylko w danych, oznaczonych warunkach.
Crimina morte extinguuntur
empezar lección
Przestępstwa ulegają wymazaniu przez śmierć (sprawcy)
Da mihi factum, dabo tibi ius
empezar lección
Daj mi okoliczności faktyczne, a ja ci wskażę prawo.
Dies interpelat pro homine
empezar lección
Termin wzywa za człowieka
Dolus non praesumitur
empezar lección
Złego zamiaru nie domniemuje się
Dolus semper praestatur
empezar lección
Za podstęp zawsze się odpowiada
Dominus soli est dominus coeli et inferorum
empezar lección
Właściciel gruntu jest właścicielem nieba i podziemi
Dura lex sed lex
empezar lección
Twarde prawo, ale prawo
Ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat
empezar lección
Ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto przeczy
Eius est tollere legem, cuius est condere
empezar lección
Ten może uchylić ustawę, kto może ją uchwalić
Errantis nulla voluntas est
empezar lección
Działający pod wpływem błędu nie wyraża woli
Et non facere, facere est
empezar lección
Powstrzymanie się od działania jest także działaniem
Genus perire non censetur
empezar lección
Uważa się, że gatunek nie ginie
Hereditas est successio in universum ius, quod defunctus habuerit
empezar lección
Dziedziczenie jest wejściem w ogół praw, jakie posiadał zmarły
Hereditas viventis non datur
empezar lección
Nie przyznaje się spadku po żyjącym
Hominum causa omne ius constitutum sit
empezar lección
Wszelkie prawo powinno być ustanawiane ze względu na człowieka
Id quod interest, non solum ex damno dato constat, sed etiam ex lucro cessante
empezar lección
Przy odszkodowaniu bierze się pod uwagę nie tylko wyrządzoną szkodę, lecz także utracony zysk.
Ignorantia iuris nocet, ignorantia facti non nocet
empezar lección
Nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość faktu nie szkodzi
Impossibilium nulla obligatio est
empezar lección
Nie ma zobowiązania, gdy (świadczenie) jest niemożliwe
In conventionibus contrahentium voluntas potius quam verba spectanda sunt
empezar lección
Przy zawieraniu umów uwzględnia się bardziej wolę stron niż ich słowa.
Indigno aufertur hereditas
empezar lección
Niegodnemu odbiera się spadek.
In dubio pro reo
empezar lección
W razie wątpliwości (należy rozstrzygać) na korzyść pozwanego
In pari causa melior est conditio possidentis
empezar lección
W jednakowej sytuacji lepsza jest pozycja posiadacza
In poenam heres non succedit
empezar lección
Dziedzic (spadkobierca) nie dziedziczy kary (nałożonej na spadkodawcę)
In testamentis plenius testatoris intentionem scrutamur
empezar lección
W testamencie należy badać zamiar spadkodawcy.
Invitus agere nemo cogitur
empezar lección
Nikogo nie można zmusić do wszczęcia procesu wbrew jego woli.
Iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur
empezar lección
Prawa są stanowione nie ze względu na konkretne osoby, lecz dla wszystkich.
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alteruj non ladere, suum cuique tribuere
empezar lección
Nakazy prawa są nastepujące: żyć uczciwie, drugiemu nie szkodzić, każdemu oddać to, co mu się należy
Iuris prudentia est divinarum atque humanarum rerum notitia, iusti atque iniusti scientia
empezar lección
Nauka prawa jest znajomością spraw boskich i ludzkich oraz wiedzą o tym co sprawiedliwe, a co niesprawiedliwe
Ius civile vigilantibus scriptum est
empezar lección
Prawo cywilne jest tworzone dla osób starannych
Ius est ars boni et aequi
empezar lección
Prawo jest umiejętnością stosowania tego, co dobre i słuszne
Ius publicum privatorum pactis mutari non potest
empezar lección
Prawo publiczne nie może być zmieniane umowami (osób) prywatnych
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi
empezar lección
Sprawiedliwość jest niezmienną i trwałą wolą zagwarantowania każdemu jego prawa
Legem brevem esse oportet
empezar lección
Ustawa powinna być zwięzła
Leges ab omnibus intellegi debent
empezar lección
Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich
Leges bonae ex malis moribus procreantur
empezar lección
Dobre ustawy rodzą się ze złych obyczajów
Leges omnium salutem singulorum saluti anteponunt
empezar lección
Ustawy przedkładają dobro ogółu nad dobro jednostek
Lex lege tollitur
empezar lección
Ustawę uchyla się ustawą
Lex non distinquit
empezar lección
Ustawa nie rozróżnia (np. między biednymi a bogatymi, dobrymi a złymi itp.)
Lex non obligat nisi promulgata
empezar lección
Ustawa nie obowiązuje, jeżeli nie została ogłoszona
Lex posterior derogat legi priori
empezar lección
Ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą
Lex prospicit, non respicit
empezar lección
Ustawa patrzy naprzód, a nie wstecz
Lex retro non agit
empezar lección
Ustawa nie działa wstecz
Lex specialis derogat legi generali
empezar lección
Ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną
Lex superior derogat legi inferiori
empezar lección
Ustawa wyższej rangi uchyla ustawę niższej rangi
Libera matrimonia esse antiquitus placuit
empezar lección
Z dawna już postanowiono, że małżeństwa są wolne
Libertas inaestimabilis res est
empezar lección
Wolność jest rzeczą bezcenną
Magna neglegentia culpa est, magna culpa dolus est
empezar lección
Wielkie niedbalstwo jest winą, wielką winą jest podstęp (oszustwo)
Mala fides superveniens non nocet
empezar lección
Późniejsza zła wiara nie szkodzi
Male nostro iure uti non debemus (Gaius 1,53)
empezar lección
Nie powinniśmy źle korzystać (z przysługującego) nam prawa
Malitia supplet aetatem
empezar lección
Natężenie zła uzupełnia wiek.
Manifestum non eget probatione
empezar lección
To, co oczywiste nie wymaga dowodu
Mater semper certa est, pater est quem nuptiae demonstrant
empezar lección
Matka jest zawsze pewna, ojcem jest ten, na kogo wskazuje małżeństwo
Minime sunt mutanda, quae interpretationem certam semper habuerunt
empezar lección
Jak najmniej należy zmieniać to, co zawsze miało jednoznaczną interpretację
Mora trahit periculum
empezar lección
Zwłoka pociąga za sobą ryzyko
Mors omnia iura solvit
empezar lección
Śmierć rozwiązuje wszystkie prawa
Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur
empezar lección
Dziecko poczęte uważa się za już urodzone, ilekroć chodzi o jego korzyści
Ne eat iudex ultra petita partium
empezar lección
Niech sędzia nie wychodzi ponad żądania stron.
Ne quis absens puniatur
empezar lección
Nieobecny niech nie będzie karany
Neglegentia culpa est
empezar lección
Zaniedbanie jest winą
Neminem captivabimus nisi iure victum (na podstawie przywilejów Władysława Jagiełły z lat 1430
empezar lección
Nikogo nie uwięzimy, o ile nie zostanie pokonany prawem
Neminem laedit, qui suo iure utitur
empezar lección
Nikomu nie wyrządza szkody ten, kto wykonuje swoje prawo
Nemo enim in persequendo deteriorem causam, sed meliorem facit
empezar lección
Dochodzenie sprawy przed sądem nie może pogorszyć, lecz jedynie polepszyć sytuację powoda
Nemo est iudex in propria causa
empezar lección
Nikt nie może być sędzią we własnej sprawie
Nemo ex consilio obligatur
empezar lección
Nikt nie zobowiązuje się przez samo udzielenie rady
Nemo ex suo delicto meliorem suam conditionem facere potest
empezar lección
Nikt nie może polepszyć swojej sytuacji wyniku własnego czynu bezprawnego
Nemo plus commodi heredi suo relinquit quam ipse habuit
empezar lección
Nikt nie może swojemu dziedzicowi pozostawić więcej korzyści niż sam miał
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet
empezar lección
Nie można przenieść na drugą osobę więcej praw niż się ma samemu
Nemo pro parte testatus pro parte intestatus decedere potest
empezar lección
Nikt nie może umrzeć, rozrządzając częściowo w testamencie, częściowo na mocy ustawy
Nemo prudens punit, quia peccatum est, sed ne peccetur
empezar lección
Nikt rozumny nie karze dlatego, że popełniono przewinienie, lecz dlatego, by nie popełniano
Nemo sibi ipse causam possessionis mutare potest
empezar lección
Nikt sam wewnętrznym aktem woli nie może zmienić podstawy posiadania
Nemo tenetur seipsum accusare
empezar lección
Nikt nie jest zmuszany do oskarżania samego siebie.
Non omne quod licet honestum est
empezar lección
Nie wszystko co dozwolone jest uczciwe.
Non sunt iudicandae leges
empezar lección
Ustawy nie podlegają osądzeniu
Nostrum est iudicare secundum allegata et probata
empezar lección
Powinniśmy sądzić zgodnie z przedłożonymi i pewnymi dowodami
Notoria non eget probatione
empezar lección
Okoliczności powszechnie znane nie wymagają dowodu
Nulla iniuria est, quae in volentem fiat
empezar lección
Nie wyrządza się krzywdy chcącemu
Nulla pactione effici potest, ne dolus praestetur
empezar lección
Umową nie można wyłączyć odpowiedzialności za podstęp
Nulla poena sine lege
empezar lección
Nie ma kary bez ustawy
Nulli res sua servit
empezar lección
Nie można mieć służebności na rzeczy własnej
Nullum crimen sine lege
empezar lección
Nie ma przestępstwa bez ustawy
Nullus idoneus testis in re sua intellegitur
empezar lección
Nikt nie może być wiarygodnym świadkiem we własnej sprawie
Nullus videtur dolo facere, qui suo iure utitur
empezar lección
Uważa się, że nie działa podstępnie ten, kto korzysta ze swego prawa
Nuptias non concubitus, sed consensus facit
empezar lección
Małżeństwo tworzy nie faktyczne pożycie, lecz zgodne porozumienie stron
Obligatio est iuris vinculum quo necessitate adstringimur alicuius solvendae rei secundum nostrae civitatis iura
empezar lección
Zobowiązanie jest węzłem prawnym, który zmusza nas do świadczenia według praw naszego państwa.
Omni obligationi fideiussor accedere potest
empezar lección
Poręczyciel może przystąpić do każdego zobowiązania.
Omnis definitio in iure civili periculosa est: parum est enim, ut non subverti posset
empezar lección
Wszelka definicja w prawie cywilnym jest niebezpieczna, ponieważ rzadko się zdarza, by nie można było jej podważyć
Optima est legum interpres consuetudo
empezar lección
Zwyczaj jest najlepszą wykładnią prawa
Pacta sunt servanda
empezar lección
Umów należy dotrzymywać
Pater est quem nuptiae demonstrant
empezar lección
Ojcem jest ten na kogo wskazuje małżeństwo
Periculum est emptoris
empezar lección
Ryzyko ponosi nabywca
Placuit in omnibus rebus praecipuam esse iustitiae aequitatisque quam stricti iuris rationem
empezar lección
We wszystkich sprawach powinna mieć pierwszeństwo zasada sprawiedliwości i słuszności nad zasadą ścisłego prawa
Poena constituitur in emendationem hominum
empezar lección
Kara ustanowiona jest w celu poprawienia ludzi
Poena ex delicto defuncti heres teneri non debet
empezar lección
Kara za przestępstwo popełnione przez zmarłego nie może obciążać jego dziedzica
Prior tempore potior iure
empezar lección
Pierwszy w czasie lepszy w prawie
Qui curat, non curatur
empezar lección
Kto sam podlega opiece, nie może jej sprawować nad inną osobą
Qui iure suo utitur, neminem laedit
empezar lección
Kto nie przekracza przysługującego mu prawa, nie narusza praw drugiego
Qui munus publice mandatum accepta pecunia ruperunt, crimine repetundarum postulantur
empezar lección
Dopuszcza się zdzierstwa ten, kto sprawując funkcję publiczną przyjmuje pieniądze od zainteresowanych
Qui testamento heres instituitur, in eodem testamento testis esse non potest
empezar lección
Kto jest w testamencie dziedzicem, nie może w tym samym testamencie występować jako świadek.
Quod ad ius naturale attinet, omnes homines aequales sunt
empezar lección
Zgodnie z prawem naturalnym wszyscy ludzie są równi
Quod arrae nomine datur, argumentum est emptionis et venditionis contractae
empezar lección
Co daje się pod nazwą zadatku, stanowi dowód zawarcia umowy kupna*sprzedaży.
Quod initio vitiosum est, non potest tractu temporis convalescere
empezar lección
To, co od początku jest wadliwe, nie może być uzdrowione przez upływ czasu
Quot generationes tot gradus
empezar lección
Ile urodzeń, tyle stopni
Reformatio in peius iudici appellato non licet
empezar lección
Sędziemu apelacyjnemu nie wolno zmieniać (wyroku) na niekorzyść (odwołującego się)
Res iudicata ius facit inter partes
empezar lección
Rozstrzygnięcie sądowe określa stan prawny między stronami
Res iudicata pro veritate accipitur
empezar lección
Rozstrzygnięcie sądowe przyjmuje się za prawdziwe
Res nullius cedit primo occupanti
empezar lección
Rzecz niczyja przypada temu, kto pierwszy ją objął w posiadanie
Reus in exceptione actor est
empezar lección
Pozwany w zakresie zarzutu procesowego staje się powodem
Salus populi suprema lex esto
empezar lección
Dobro Rzeczypospolitej niechaj będzie najwyższym prawem.
Satius enim esse impunitum relinqui facinus nocentis quam innocentem damnari
empezar lección
Lepiej pozostawić bezkarnym występek złoczyńcy, niż skazać niewinnego.
Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem
empezar lección
Znać prawa to nie znaczy trzymać się słów ustawy, ale jej treści i mocy działania.
Secundum naturam est commoda cuiusque rei eum sequi, quem sequentur incommoda
empezar lección
Naturalne jest, aby ten czerpał korzyści z rzeczy, kto ponosi związane z nią ciężary
Semel heres semper heres
empezar lección
Kto raz został dziedzicem jest nim na zawsze
Sensum, non verba spectamus
empezar lección
Patrzymy na sens, a nie na słowa
Sententia facit ius inter partes
empezar lección
Wyrok tworzy prawo między stronami
Separata esse debet possessio a proprietate
empezar lección
Posiadanie winno być odróżnione od własności
Servitus in faciendo consistere nequit
empezar lección
Służebność nie może polegać na działaniu
Servitus servitutis esse non potest
empezar lección
Nie można ustanowić służebności na służebności
Servitutibus civiliter utendum est
empezar lección
Służebności należy wykonywać w sposób oględny
Servitutis causa debet esse perpetua
empezar lección
Służebności powinny przynosić gruntowi władnącemu trwałe korzyści
Si in ius vocat ito (Ustawa XII tablic)
empezar lección
Kto został wezwany przed sąd, niech się stawi
Species perit ei cui debetur
empezar lección
Rzecz indywidualnie oznaczona ginie na szkodę wierzyciela
Summum ius summa iniuria (Cicer, de off. 1,33)
empezar lección
Najwyższe prawo (bywa) najwyższym bezprawiem
Superficies solo cedit
empezar lección
To, co znajduje się na powierzchni gruntu, przypada gruntowi
Testis unus, testis nullus
empezar lección
Jeden świadek, żaden świadek
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio
empezar lección
W takich samych okolicznościach należy stosować takie same rozwiązania prawne
Ubi ius, ibi remedium
empezar lección
Gdzie prawo, tam i środek do jego realizacji
Ubi ius incertum, ibi ius nullum
empezar lección
Gdzie prawo jest niepewne, tam nie panuje żadne prawo
Utilitas publica privatae praeferri debet
empezar lección
Dobro ogółu powinno być stawiane przed dobrem prywatnym
Vim vi repellere licet
empezar lección
Siłę wolno odeprzeć siłą
Volenti non fit iniuria
empezar lección
Chcącemu nie dzieje się krzywda

Debes iniciar sesión para poder comentar.