término |
definición |
empezar lección
|
|
Wszystkie czynności związane z produkcją i wymianą handlową wykonywane każdego dnia
|
|
|
empezar lección
|
|
Liczba transakcji handlowych realizowanych w danej gospodarce w pewnym przedziale czasu
|
|
|
empezar lección
|
|
Niewielkie stopniowe zmiany przyjętego planu działania
|
|
|
empezar lección
|
|
Pozytywny lub negatywny wpływ decyzji jednej osoby na dobrobyt osoby postronnej która nie została uwzględniona przy podejmowaniu decyzji
|
|
|
empezar lección
|
|
Ilość dóbr i usług które mogą nabyć mieszkańcy danego kraju mierzona zazwyczaj jako realny (skorygowany o stopę inflacji) dochód na jednego mieszkańca
|
|
|
empezar lección
|
|
Przeciętna ilość dóbr i usług wytwarzana przez pracownika lub czynnik produkcji w ciągu godziny
|
|
|
empezar lección
|
|
Wahania poziomu aktywności gospodarczej mierzona wielkością zatrudnienia lub produkcji
|
|
|
empezar lección
|
|
Zmienna której wartość jest ustalana w ramach modelu
|
|
|
empezar lección
|
|
Zmienna której wartość jest ustalana poza modelem
|
|
|
empezar lección
|
|
Graficzny model gospodarki który pokazuje w jaki sposób pieniądze zasoby oraz dobra i usługi finalne przepływają przez rynki krążąc między gospodarstwami domowymi i przedsiębiorstwami
|
|
|
empezar lección
|
|
grupa nabywców i sprzedawców określonego dobra lub usługi
|
|
|
empezar lección
|
|
Ilość dobra jaką kupujący chcą i są w stanie kupić przy danej cenie
|
|
|
empezar lección
|
|
Zestawienie które pokazuje jak zmienia się wielkość zapotrzebowania na dane dobra w zależności od jego ceny
|
|
|
empezar lección
|
|
Dobro w wypadku którego wzrost dochodu przy innych czynnikach stałych prowadzi do wzrostu popytu (i odwrotnie)
|
|
|
empezar lección
|
|
ilość dobra jaką sprzedawcy chcą i są w stanie sprzedać przy danej ceni
|
|
|
empezar lección
|
|
cena dobra dąży do poziomu przy którym ilość oferowana zrównuje się z wielkością zapotrzebowania na to dobro
|
|
|
Elastyczność cenowa popytu empezar lección
|
|
Miara siły reakcji wielkości zapotrzebowania na dobro na zmianę ceny tego dobra. Oblicza się ją jako stosunek procentowej zmiany wielkości zapotrzebowania do procentowej zmiany ceny
|
|
|
Mieszana elastyczność cenowa popytu empezar lección
|
|
miara siły reakcji wielkości zapotrzebowania na jedno dobro na zmianę ceny innego dobra. Oblicza się ja jako stosunek procentowej zmiany wielkości zapotrzebowania na pierwsze dobro do procentowej zmiany ceny drugiego dobra
|
|
|
empezar lección
|
|
Zadowolenie płynące z konsumpcji określonej ilości dobra.
|
|
|
empezar lección
|
|
Zbiór koszyków (kombinacji ilościowych) dóbr na które stać konsumenta
|
|
|
empezar lección
|
|
Wszystkie dostępne opcji rozdysponowania dochodu przez konsumenta
|
|
|
empezar lección
|
|
Krzywa która wyznacza koszyki dóbr i zapewniające konsumentowi jednakowe zadowolenie
|
|
|
empezar lección
|
|
Zadowolenie płynące ze skonsumowania określonej ilości produktu
|
|
|
Krańcowa stopa substytucji empezar lección
|
|
stosunek według którego konsument jest skłonny zamienić jedno dobra na inne
|
|
|
empezar lección
|
|
zmiana wielkości konsumpcji do jakiej dochodzi gdy w wyniku zmiany ceny konsument przesuwa się na inną krzywą obojętności
|
|
|
empezar lección
|
|
zmiana wielkości konsumpcji do jakiej dochodzi gdy w wyniku zmainy ceny konsument przesuwa się wzdłuż danej krzywej obojętności do punktu o innej krańcowej stopie substytucji
|
|
|
empezar lección
|
|
Dobro w wypadku którego wzrost ceny powoduje wzrost wielkości zapotrzebowania (podstawowe, biedne)
|
|
|
empezar lección
|
|
Krzywa odzwierciedlająca zależność między popytem a wysokością dochodu
|
|
|
empezar lección
|
|
Koncepcja zgodnie z którą ludzie podejmują decyzje na podstawie niepełnych i czasami niepewnych informacji
|
|
|
empezar lección
|
|
Uproszczone reguły wnioskowania stosowane przez ludzi przy podejmowaniu decyzji
|
|
|
Teoria oczekiwanej użyteczności empezar lección
|
|
Koncepcja zgodnie z którą nabywcy potrafią uszeregować możliwość wyboru według stopnia zbieżności ze swoimi preferencjami i na tej podstawie podejmują decyzje zakupowe
|
|
|
empezar lección
|
|
Koszty nakładów związane z wydatkowaniem pieniędzy przez przedsiębiorstwo
|
|
|
empezar lección
|
|
Koszty nakładów niezwiązane z wydatkowaniem pieniędzy przez przedsiębiorstwo
|
|
|
empezar lección
|
|
Zależność między wysokością nakładów na produkcję dobra a wielkością produkcji tego dobra
|
|
|
empezar lección
|
|
Przyrost wielkości produkcji uzyskany w wyniku zwiększenia nakładu czynnika produkcji o jednostkę
|
|
|
Skala efektywna produkcji empezar lección
|
|
Wielkość produkcji przy której przeciętny koszt całkowity jest najmniejszy
|
|
|
empezar lección
|
|
Zjawisko polegające na tym że zmiana wielkości produkcji nie ma wpływu na długookresowy przeciętny koszt całkowity
|
|
|
empezar lección
|
|
Wzrost efektywności wynikający stąd, że długookresowy przeciętny koszt całkowity wraz ze wzrostem wielkości produkcji
|
|
|
empezar lección
|
|
Utarg całkowity pomniejszony o koszt całkowity obejmujący koszty jawne i ukryte
|
|
|
empezar lección
|
|
Minimalna kwota niezbędna do utrzymania obecnego sposobu wykorzystania czynników produkcji
|
|
|
empezar lección
|
|
nauka o wpływie alokacji zasobów na dobrobyt ekonomiczny
|
|
|
empezar lección
|
|
stopień w jakim dana osoba czuje się szczęśliwa lub zadowolona z życia
|
|
|
empezar lección
|
|
taka alokacja zasobów, przy której wartość dóbr wytworzonych przez sprzedawców odpowiada wartości przypisanej im przez nabywców
|
|
|
empezar lección
|
|
maksymalna kwota jaką nabywca chce zapłacić za dobro
|
|
|
empezar lección
|
|
Wartość wszystkiego z czego sprzedawca musi zrezygnować by wytworzyć pewne dobro
|
|
|
empezar lección
|
|
Różnica między kwotą jaką otrzymuje sprzedawca za dane dobra a poniesionymi przez niego kosztami
|
|
|
empezar lección
|
|
Sytuacja w której decyzje i wybory podmiotów eknomicznych są skoordynowane ramach rynków
|
|
|
empezar lección
|
|
Całkowita wartośćdóbr dla nabywców mierzona ich skłonnością do płacenia za nie pomniejszona o koszty dostarczenia tych dóbr ponoszone przez sprzedawców
|
|
|
empezar lección
|
|
Cecha alokacji zasobów oznaczająca maksymalizację nadwyżki całkowitej osiąganej przez wszystkich członków społeczeństwa
|
|
|
empezar lección
|
|
polepszenie sytuacji co najmniej jednego podmiotu ekonomicznego w wyniku pewnego działania bez pogorszenia sytuacji innego podmiotu
|
|
|
empezar lección
|
|
Uczciwy podział korzyści ekonomicznych między członków społeczeństwa
|
|
|
empezar lección
|
|
Użyteczność zbiorowa dla społeczeństwa znajdująca odzwierciedlenie w nadwyżkach konsumenta i producenta
|
|
|
empezar lección
|
|
podatek od towarów i usług określony jako pewna stała kwota naliczana od każdej sprzedanej jednostki dobra
|
|
|
empezar lección
|
|
Podatek określony jako pewien procent od ceny dobra
|
|
|
Rozkład ciężaru opodatkowania empezar lección
|
|
Proporcje podziału ciężaru opodatkowania między uczestników rynku
|
|
|
empezar lección
|
|
Obniżenie nadwyżki całkowitej spowodowane zakłóceniem funkcjonowania rynku np. przez podatek
|
|
|
Przeciętna stopa procentowa empezar lección
|
|
Całkowita kwota zapłaconych podatników podzielona przez dochód całkowity
|
|
|
empezar lección
|
|
Wysokość podatku od dodatkowej jednostki dochodu
|
|
|
empezar lección
|
|
Koncepcja zgodnie z którą ludzi powinni płacić podatki w wysokości uzależnionej od tego w jakim zakresie korzystają ze świadczeń zapewnionych przez państwo
|
|
|
empezar lección
|
|
Koncepcja według której podatnicy o większej zdolności do płacenia powinni płacić wyższe podatki
|
|
|
empezar lección
|
|
Koncepcja według której podatnicy o podobnej zdolności do płacenia powinni płacić jednakowe podatki
|
|
|
Podatek proporcjonalny (liniowy) empezar lección
|
|
Podatek procentowy którego stawka jest jednakowa dla wszystkich podatników
|
|
|
empezar lección
|
|
dobro do którego dostęp można zastrzec dla osób gotowych za nie zapłacić
|
|
|
empezar lección
|
|
dobro którego konsumpcję jedna osoba może zwiększyć tylko w wyniku ograniczenia dostępności jego konsumpcji przez innych ludzi
|
|
|
empezar lección
|
|
dobra które stanowią przedmiot rywalizacji ale nie podlegają zastrzeżeniu dostępu
|
|
|
empezar lección
|
|
Zjawisko polegające na tym że ktoś korzysta z pewnego dobra ale za to nie płaci
|
|
|
Analiza kosztów i korzyści empezar lección
|
|
Zestawienie ogólnospołeczne kosztów i korzyści związanych z dostarczeniem dobra publicznego
|
|
|
Tragedia wspólnego pastwiska empezar lección
|
|
Koncepcja wyjaśniająca dlaczego zasoby wspólne są wykorzystywane w większym stopniu niż jest to wskazane z punktu widzenia całego społeczeństwa
|
|
|
Dobra społecznie pożądane empezar lección
|
|
Dobra które mogą być dostarczane przez rynek ale ich konsumpcja jest czasami zbyt iska ponieważ wymagają dokonywania wyborów międzyokresowych w przypadku których dzisiejsze decyzje mogą mieć wpływ na możliwości dostępne w późniejszym czasie
|
|
|
Dobra społecznie niepożądane empezar lección
|
|
Dobra któe w warunkach wolnego rynku są konsumowane w zbyt dużej ilości oraz niosą ze sobą koszty indywidualne i społeczne przez konsumentów przy podejmowaniu decyzji zakupowych
|
|
|
empezar lección
|
|
Pozytywny lub negatywny wpływ decyzji pewnej osoby na dobrobyt osoby postronnej który nie został uwzględniony przy podejmowaniu decyzji
|
|
|
Internalizacja efektu zewnętrznego empezar lección
|
|
Zmiana bodźców ekonomicznych skłaniających ludzi do uwzględnienia skutków ubocznych swoich działań przy podejmowaniu decyzji
|
|
|
empezar lección
|
|
twierdzenie które głosi że jeśli podmioty prywatne mają możliwość negocjowania sposobu alokacji zasobów nie ponosząc przy tym żadnych kosztów to są w stanie samodzielnie uporać się z problemem efektów zewnętrznych
|
|
|
Relacyjny efekt zewnętrzny empezar lección
|
|
sytuacja w której osiągane przez kogoś korzyści zależą od jego przewagi nad innymi
|
|
|
empezar lección
|
|
Podatek nakładany w celu skompensowania negatywnych efektów zewnętrznych
|
|
|
Teoria wyboru publicznego empezar lección
|
|
Dziedzina wiedzy poświęcona analizcie postępowania administracji publicznej oraz zachować obywateli w relacjach z administracją publiczną
|
|
|
Efekt racjonalnej ignorancji empezar lección
|
|
Niechęć wyborcy do poszukiwania informacji ułatwiających rozważne oddanie głosu podczas wyborów
|
|
|
empezar lección
|
|
Zjawisko polegające na tym że korzyści osiągnięte przez niewielką grupę są mniejsze od kosztów ponoszonych przez większość społeczeństwa
|
|
|
empezar lección
|
|
Doraźne porozumienie między politykami w sprawie wzajemnego wsparcia w określonych kwestiach
|
|
|
empezar lección
|
|
Działania podejmowane przez jednostkę lub grupę w celu takiego ulokwania zasobów by zapewnić sobie dochód ekonomiczny (rentę)
|
|
|
empezar lección
|
|
Zjawisko polegające na tym że o alokacji zasobów na rynku decydują częściowo układy polityczne i znajomości a nie czynniki ekonomiczne
|
|
|
empezar lección
|
|
Skłonność osoby któa nie podlega pełnej kontroli do nieuczciwych lub niepożądanych zachowań
|
|
|
empezar lección
|
|
sytuacja w której dwie strony mają dostęp do innych informacji
|
|
|
empezar lección
|
|
Sytuacja w której pan lepiej zna swoją sytuacją niż sługa więc sługa woli nie zawierać z nim transakcji
|
|
|
empezar lección
|
|
działania podejmowane przez podmiot posiadający pewne informacji w celu ich wiarygodnego ujawnienia innym podmiotom
|
|
|
empezar lección
|
|
Działania podejmowane przez gorzej poinformowany podmiot mające na celu ujawnienie pewnych informacji posiadanych przez podmiot lepiej poinformowany
|
|
|
empezar lección
|
|
osoba podejmująca decyzje z myślą o uzyskaniu zadowalającego a nie najlepszego rezultatu
|
|
|
empezar lección
|
|
Teoria zgodnie z którą ludzi przypisują różne wartości zyskom i stratom w zależności od punktu odniesienia
|
|
|
empezar lección
|
|
funkcja określająca wszystkie kombinacje czynników produkcji
|
|
|
Krańcowa stopa substytucji technicznej empezar lección
|
|
współczynnik informujący w jakim stosunku można wymienić jeden czynnik produkcji na drugi bez zmiany poziomu produkcji
|
|
|
empezar lección
|
|
krzywa wyznaczająca różna kombinacje czynników produkcji które można nabyć za daną kwotę
|
|
|
empezar lección
|
|
sytuacja w której przedsiębiorstwa są w stanie odróżnić swoje produkty od innych w związku z czym mają pewien wpływ na ich ceny
|
|
|
empezar lección
|
|
udział przedsiębiorstwa w sprzedaży ogółem na nadym rynku
|
|
|
empezar lección
|
|
sprzedaż takiego samego dobra różnym klientom po różnych cenach
|
|
|
empezar lección
|
|
operacja zakupu dobra na pewnym rynku po niskiej cenie i sprzedaniu go na innym po wyższej cenie w celu osiągnięcia zysku na różnicy cen
|
|
|
Doskonałe różnicowanie ceny empezar lección
|
|
sytuacja w której monopolista wie dokładnie ile wynosi skłonność do płacenia kazdego klienta i ma możliwość sprzedania dobra każdemu klientowi po innej cenie
|
|
|
empezar lección
|
|
zjawisko polegające na tym że działając wspólnie przedsiębiorstwa osiągają lepsze wyniki niż osobno
|
|
|
Konkurencja monopolistyczna empezar lección
|
|
rynek na którym wiele przedsiębiorstw oferuje podobne ale nie identyczne produkty
|
|
|
empezar lección
|
|
budowanie marki czyli wszelkie sposoby kreowania przez przedsiębiorstwo własnej tożsamości i podkreślania swojej odrębności od konkurentów
|
|
|
empezar lección
|
|
cena ustalona na poziomie niższym od możliwego do osiągnięcia w celu zniechęcenia potencjalnych wchodzących
|
|
|
empezar lección
|
|
Cena ustalona tymczasowo na poziomie niższym od kosztu przeciętnego w celu zmuszenia konkurentów od wyjścia z rynku lub powstrzymania potencjalnych wchodzących
|
|
|
empezar lección
|
|
nadrzędna pozycja względem konkurentów oparta na pewnym niepowtarzalnym i trudnym do skopiowania atrybucie
|
|
|
empezar lección
|
|
Zbieranie śmietankipodejście polegające na zidentyfikowaniu i eksploatacji najbardziej dochodowych obszarów rynku
|
|
|
empezar lección
|
|
sytuacja w której rynek jest zdominowany przez kilku sprzedawców produktów identycznych lub podobnych
|
|
|
empezar lección
|
|
Udział określonej liczby dostawców w łącznych obrotach rynku
|
|
|
empezar lección
|
|
grupa klientów o podobnych nawykach zakupowych lub cechach
|
|
|
empezar lección
|
|
porozumienie między przedsiębiorstwami działającymi na tym samym rynku dotyczące wielkości produkcji lub ceny
|
|
|
empezar lección
|
|
grupa przedsiębiorstw działających w porozumieniu
|
|
|
empezar lección
|
|
Sytuacja w której współzależne podmioty ekonomiczne wybierają najlepszą dla siebie strategię dla siebie strategię biorąc pod uwagę strategie wybrane przez innych
|
|
|
empezar lección
|
|
sytuacja w której przedsiębiorstwo próbuje zwiększyć popyt i udział na rynku za pomocą innych metod niż zmiana ceny
|
|
|
empezar lección
|
|
narzędzie umożliwiające badanie zachować ludzi w sytuacjach wymagających myślenia strategicznego
|
|
|
empezar lección
|
|
Tabela przedstawiająca wyniki gry dla każdej możliwej kombinacji strategii wybieranych przez graczy
|
|
|
empezar lección
|
|
forma "gry" z udziałem dwóch więźniów która pozwala zrozumieć dlaczego kooperacja nastręcza trudności nawet jeśli jest korzystna dla wszystkich stron
|
|
|
empezar lección
|
|
strategia która zapewnia graczowi najlepszy wynik niezależnie od strategii wybranych przez innych graczy
|
|
|
empezar lección
|
|
sytuacja w której ograniczenie konkurencji wynika stąd że przedsiębiorstwa podejmując decyzje uwzględniają występującą miedzy nimi współzależność
|
|
|
empezar lección
|
|
różnica miedzy krzywą popytu rynkowego a ilością oferowaną przez pozostałe przedsiębiorstwa na rynku
|
|
|
empezar lección
|
|
Funkcja wyznaczająca decyzję przedsiębiorstwa w pewnej kwestii np. Wielkość produkcji zapewniającej maksymalny zysk w zależności od decyzji podjętych w tej kwestii przez konkurentów
|
|
|
empezar lección
|
|
popyt którego wielkość zależy od podaży na innym rynku
|
|
|
empezar lección
|
|
wzrost wielkości produkcji związanej za zwiększeniem nakładu pracy o jednostkę
|
|
|
Wartość produktu krańcowego empezar lección
|
|
iloczyn produktu krańcowego czynnika produkcji i ceny rynkowej dobra
|
|
|
Krańcowy przychód z zasobu empezar lección
|
|
wzrost utargu wynikający ze zwiększeniem nakładu czynnika produkcji o jednostkę
|
|
|
empezar lección
|
|
Rynek na którym jest jeden nabywca
|
|
|
Zróżnicowanie kompensacyjne empezar lección
|
|
różnica w wysokości płac która wynika z potrzeby wyrównania pozafinansowych różnic między poszczególnymi zawodami
|
|
|
empezar lección
|
|
skumulowany efekt inwestycji w rozwój ludzki takich jak edukacja czy szkolenie w miejscu pracy
|
|
|
empezar lección
|
|
forma protestu pracowników polegająca na przerwaniu pracy
|
|
|
empezar lección
|
|
Płaca przewyższająca poziom równowagi rynkowej oferowana w celu zwiększenia wydajności pracownika
|
|
|
empezar lección
|
|
Zachowanie polegające na oferowaniu odmiennych możliwości ludziom którzy różnicą się jedynie przynależnością rasową lub etniczną płcią wiekiem lub innymi cechami osobowymi
|
|
|
empezar lección
|
|
nadwyżka dochodu generowanego przez czynnik produkcji nad jego dochodem transferowym
|
|
|
empezar lección
|
|
minimalna zapłata niezbędna do utrzymania czynnika produkcji w obecnym obszarze zastosowania
|
|
|
empezar lección
|
|
krzywa pokazująca relację miedzy skumulowanym odsetkiem gospodarstw domowych a skumulowanym odsetkiem dochodu całkowitego
|
|
|
empezar lección
|
|
miara stopnia nierówności dochodowej
|
|
|
empezar lección
|
|
typowy schemat zmiany poziomu dochodów w ciągu życia człowieka
|
|
|
empezar lección
|
|
normalny albo średni poziom dochodu danej osoby
|
|
|
empezar lección
|
|
odsetek gospodarstw domowych których dochodu nie przekraczają poziomu określonego progiem ubóstwa
|
|
|
empezar lección
|
|
ustalony przez państwo poziom dochodów poniżej którego rodzinę uznaje się za żyjącą w ubóstwie (w Europie za ten poziom przyjmuje się 60% medialnych dochodów)
|
|
|
empezar lección
|
|
sytuacja w której ludzie są pozbawieni dostępu do podstawowych dóbr niezbędnych do życia jedzenia odzieży i schronienia
|
|
|
empezar lección
|
|
nurt filozoficzny politycznej zgodnie z którym państwo powinno prowadzić politykę ukierunkowaną na maksymalizację użyteczności całkowitej osiąganej przez wszystkich członków społeczeństwa
|
|
|
empezar lección
|
|
nurt filozofii politycznej postulujący prowadzenie przez państwo takiej polityki którą bezstronny obserwator pozostający za "zasoloną niewiedzy" uznałby za sprawiedliwą
|
|
|
empezar lección
|
|
zasada zgodnie z którą państwo powinno dążyć do maksymalizacji dobrobytu najgorzej sytuowanego członka społeczeństwa
|
|
|
empezar lección
|
|
nurt flilozofii politycznej zgodnie z którym państwo powinno się zajmować wyłącznie ściąganiem przestępców i egzekwowaniem dobrowolnie zawieranych umów a nie redystrybucją dochodów
|
|
|
empezar lección
|
|
publiczny system świadczeń gwarantujący wsparcie finansowe najbardziej potrzebującym
|
|
|
empezar lección
|
|
metoda naliczania podatku w przypadku której gospodarstwa domowe o niskich dochodach zamiast płacić podatek otrzymują dopłatę
|
|
|
empezar lección
|
|
pomoc dla ludzi biednych przekazywana w postaci dóbr i usług a nie w formie pieniężnej
|
|
|
Granica mozliwości produkcyjnych empezar lección
|
|
krzywa wyznaczająca kombinacje dóbr jakie jest w stanie wytworzyć dana gospodarka na bazie dostępnych zasobów z wykorzystaniem obecnie stosowanej technologii
|
|
|
empezar lección
|
|
przewaga wynikająca z porównania nakładów ponoszonych przez różnych producentów na wytworzenie takiej samej ilości dobra
|
|
|
empezar lección
|
|
przewaga wynikająca z porównania kosztów alternatywnych ponoszonych przez producentów takiego samego dobra producent ma przewagę komparatywną w zakresie wytwarzania pewnego dobra jeśli ponosi niższy koszt alternatywny niż inny producent tego dobra
|
|
|
empezar lección
|
|
przywóz dóbr wytworzonych za granicą w celu ich sprzedaży w danym kraju prowadzącym do odpływu pieniędzy z gospodarki
|
|
|
empezar lección
|
|
cena dobra dominująca na rynku światowym
|
|
|
empezar lección
|
|
podatek od dobra wytwarzanego za granicą i sprzedawanego na rynku krajowym
|
|
|
empezar lección
|
|
maksymalna ilość dobra wytwarzanego za granicą którą można sprowadzić do danego kraju
|
|
|
empezar lección
|
|
Całość zasobów naturalnych naszej planety
|
|
|
empezar lección
|
|
wysiłek fizyczny i umysłowy człowieka potrzebny do wytworzenia dóbr i usług
|
|
|
empezar lección
|
|
wszelkie środki materialne wykorzystywane do wytworzenia dóbr i usług
|
|
|
empezar lección
|
|
właściwość zasobów polegająca na tym że ich ilość jest ograniczona
|
|
|
empezar lección
|
|
Nauka o tym w jaki sposób społeczeństwo gospodaruje zasobami rzadkimi
|
|
|
empezar lección
|
|
wszystko z czego trzeba zrezygnować żeby uzyskać coś innego wartość utraconych (poświęconych) korzyści
|
|
|
empezar lección
|
|
gospodarka która rozstrzyga trzy zasadnicze kwestie składające się na problem ekonomiczny w drodze zdecentralizowania decyzji wielu przedsiębiorstw i gospodarstw domowych współdziałających ze sobą na rynkach dóbr i usług
|
|
|
empezar lección
|
|
sytuacja w której rynek nie zapewnia efektywnej alokacji zasobów
|
|
|
empezar lección
|
|
zdolność jednego podmiotu rynkowego (lub niewielkiej grupy podmiotów rynkowych) do wywierania istotnego wpływu a ceny rynkowe
|
|
|
empezar lección
|
|
nauka o tym jak gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa podejmują decyzje i współdziałają ze sobą na rynku
|
|
|
empezar lección
|
|
nauka o zjawiskach charakteryzujących całą gospodarkę takich jak inflacja bezrobocie i wzrost gospodarczy
|
|
|
empezar lección
|
|
wzrost ilości dóbr i usług wytwarzanych przez gospodarkę w pewnym przedziale czasu
|
|
|
Produkt krajowy brutto per capita (na jednego mieszkańca) empezar lección
|
|
wartość rynkowa wszystkich dóbr i usług wytworzonych w kraju w danym okresie podzielona przez liczbę mieszkańców
|
|
|
empezar lección
|
|
wzrost ogólnego poziomu cen w gospodarce
|
|
|
empezar lección
|
|
krzywa obrazująca krótkookresową, odwrotną zależność między inflacją a bezrobociem
|
|
|
empezar lección
|
|
stwierdzenia opisujące świat takim jaki jest
|
|
|
empezar lección
|
|
stwierdzenia wskazujące jak świat powinien wyglądać
|
|
|
empezar lección
|
|
rynek w którym działa wielu nabywców i wielu sprzedawców więc każdy z nich pojedynczo ma znikomy wpływ na cenę rynkową
|
|
|
empezar lección
|
|
wykres pokazujący zależność wielkości zapotrzebowania na dane dobro od jego ceny
|
|
|
empezar lección
|
|
dwa dobra w wypadku których wzrost ceny jednego z nich prowadzi do wzrostu popytu na drugie
|
|
|
empezar lección
|
|
dwa dobra w wypadku których wzrost ceny jednego z nich prowadzi do spadku popytu na drugie
|
|
|
empezar lección
|
|
dobro w wypadku któego wzrost dochodu przy innych czynnikach stałych prowadzi do spadku popytu (i odwrotnie)
|
|
|
empezar lección
|
|
jeśli inne czynniki są stałe ilość oferowana dobra zwiększa się gdy cena tego dobra rośnie
|
|
|
empezar lección
|
|
zestawienie które pokazuje jak zmienia się ilość oferowana danego dobra w zależności od jego ceny
|
|
|
empezar lección
|
|
pokazuje zależność ilości oferowanej danego dobra od jego ceny
|
|
|
Cena równowagi (cena rynkowa) empezar lección
|
|
cena przy której wielkość zapotrzebowania jest taka sama jak ilość oferowana
|
|
|
empezar lección
|
|
ilość oferowana i wielkość zapotrzebowania przy cenie równowagi
|
|
|
empezar lección
|
|
sytuacja w której ilość oferowana jest większa niż wielkość zapotrzebowania przy bieżącej cenie rynkowej
|
|
|
empezar lección
|
|
Sytuacja w której wielkość zapotrzebowania jest większa niż ilość oferowana przy bieżącej cenie rynkowej
|
|
|
empezar lección
|
|
miara wrażliwości wielkości (lub ilości oferowanej) na zmianę jednego z warunkujących ją czynników
|
|
|
empezar lección
|
|
łączna kwota zapłaconych przez nabywców liczona jako iloczyn ceny i zakupionej ilości dobra
|
|
|
Elastyczność dochodowa popytu empezar lección
|
|
miara siły reakcji wielkości zapotrzebowania a dobro na zmianę dochodu nabywców. oblicza się ją jako stosunek procentowej zmiany wielkości zapotrzebowania do procentowej zmiany dochodu
|
|
|
Elastyczność cenowa podaży empezar lección
|
|
miara siły reakcji ilości oferowanej dobra na zmianę ceny tego dobra. Oblicza się ja jako stosunek procentowej zmiany ilości oferowanej do procentowej zmiany ceny
|
|
|
empezar lección
|
|
łączna kwota uzyskana przez sprzedawców którą oblicza się jako iloczyn ceny i sprzedanej ilości dobra
|
|
|
empezar lección
|
|
przyrost użyteczności całkowitej w wyniku skonsumowania dodatkowej jednostki danego produktu
|
|
|
Malejąca użyteczność krańcowa empezar lección
|
|
dodatkowe zadowolenie płynące z konsumowania kolejnych jednostek dobra jest coraz mniejsze
|
|
|
Dobra doskonale substytucyjne empezar lección
|
|
dwa dobra w przypadku których krzywa obojętności są liniami prostymi
|
|
|
Dobra doskonale substytucyjne empezar lección
|
|
dwa dobra w przypadku których krzywe obojętności są załamane pod kątem prostym
|
|
|
empezar lección
|
|
okres w którym pewne czynniki produkcji nie ulegają zmianie
|
|
|
empezar lección
|
|
okres w którym wszystkie czynniki produkcji mogą ulec zmianie
|
|
|
Malejąca produkcyjność krańcowa empezar lección
|
|
Zjawisko polegające na tym że produkt krańcowy czynnika produkcji maleje wraz ze wzrostem nakładu tego czynnika
|
|
|
empezar lección
|
|
koszty które nie zmieniają się wraz z wielkością produkcji
|
|
|
empezar lección
|
|
koszty które zmieniają się wraz z wielkością produkcji
|
|
|
Przeciętny koszt całkowity empezar lección
|
|
koszt całkowity podzielony przez wielkość produkcji
|
|
|
empezar lección
|
|
koszty stałe podzielony przez wielkość produkcji
|
|
|
empezar lección
|
|
koszty zmienne podzielone przez wielkość produkcji
|
|
|
empezar lección
|
|
przyrost kosztu całkowitego wynikający ze zwiększenia produkcji o jednostkę
|
|
|
empezar lección
|
|
spadek efektywności wynikający stąd że długookresowy przeciętny koszt całkowity zwiększa się wraz ze wzrostem wielkości produkcji
|
|
|
empezar lección
|
|
utarg całkowity podzielony przez wielkość produkcji
|
|
|
empezar lección
|
|
zmiana utargu całkowitego w wyniku zwiększenia sprzedaży o jednostkę
|
|
|
empezar lección
|
|
utarg całkowity pomniejszony o całkowity koszt jawny
|
|
|
empezar lección
|
|
nadwyżka zysku ponad zysk normalny
|
|
|
empezar lección
|
|
koszty które zostały poniesione i nie mogą być odzyskane
|
|
|
empezar lección
|
|
różnica między kwotą jaką nabywca jest skłonny zapłacić a kwotą przez niego zapłaconą
|
|
|
empezar lección
|
|
najwyższa cena po jakiej zgodnie z prawem można sprzedać dane dobro
|
|
|
empezar lección
|
|
najniższa cena po jakiej zgodnie z prawem można sprzedać dane dobro
|
|
|
empezar lección
|
|
podatki obciążające dochód lub majątek
|
|
|
empezar lección
|
|
podatki obciążające sprzedaż dóbr i usług
|
|
|
empezar lección
|
|
suma pieniędzy przekazywana przez państwo nabywcom lub sprzedawcom po to by zwiększyć dochód nabywców lub obniżyć koszty sprzedawców a tym samym poprawić ich sytuację ekonomiczną lub zwiększyć konsumpcję
|
|
|
Podatek Ryczałtowy (pogłówny) empezar lección
|
|
podatek płacony przez wszystkich w takiej samej kwocie
|
|
|
Zasada zdolności do płacenia empezar lección
|
|
koncepcja zgodnie z którą ciężar podatku powinien być dostosowany do możliwości finansowych podatnika
|
|
|
empezar lección
|
|
podatek procentowy którego stawka maleje wraz ze wzrostem dochodu
|
|
|
empezar lección
|
|
podatek procentowy którego stawka zwiększa się wraz ze wzrostem dochodu
|
|
|
empezar lección
|
|
część gospodarki w której wszelka działalność jest finansowana i zarządzana przez państwo a oferowane dobra i usługi służą całemu społeczeństwu
|
|
|
empezar lección
|
|
część gospodarki w której wszelka działalność jest finansowana i zarządzana przez osoby prywatne
|
|
|
empezar lección
|
|
dobra które stanowią przedmiot rywalizacji i mogą podlegać zastrzeżeniu dostępu
|
|
|
empezar lección
|
|
dobra które nie stanowią przedmiotu rywalizacji i nie podlegają zastrzeżeniu dostępu
|
|
|
empezar lección
|
|
sytuacja w której dobro może podlegać zastrzeżeniu dostępu ale nie stanowi przedmiotu rywalizacji
|
|
|
Negatywny efekt zewnętrzny empezar lección
|
|
koszt poniesiony przez osobę postronną wskutek czyjejś decyzji
|
|
|
Pozytywny efekt zewnętrzny empezar lección
|
|
korzyść uzyskana przez osobę postronną wskutek czyjejś decyzji
|
|
|
empezar lección
|
|
ponoszone przez strony koszty uzgadniania i realizacji porozumienia
|
|
|
empezar lección
|
|
sytuacja w której ludzie podejmują różne działania w celu zdobycia przewagi nad innymi ale ich wysiłki wzajemnie się znoszą
|
|
|
Koszt krańcowy redukcji zanieczyszczeń empezar lección
|
|
koszt przypadający na ostatnią wyeliminowana jednostkę zanieczyszczeń
|
|
|
empezar lección
|
|
wyłączne prawo osoby fizycznej grupy osób lub organizacji do dysponowania pewnym zasobem
|
|
|
empezar lección
|
|
zjawisko polegające na zakłóceniu przez czynniki polityczne procesu podejmowania decyzji w taki sposób że jego rezultaty nie idą w parze z efektywnością ekonomiczną
|
|
|
empezar lección
|
|
zasada podejmowania decyzji z myślą o zapewnianiu jak największych korzyści jak największej liczbie ludzi przy jak najmniejszych kosztach
|
|
|
empezar lección
|
|
przekazanie mienia państwowego w ręce prywatne
|
|
|
empezar lección
|
|
osoba lub organizacja dla której inna osoba zwana sługą wykonuje pewną czynność
|
|
|
empezar lección
|
|
osoba która wykonuje pewną czynność dla innej osoby zwanej panem
|
|
|
empezar lección
|
|
zjawisko polegające na tym że pewna rzecz ma dla właściciela większą wartość niż taka sama rzecz należąca do kogoś innego
|
|
|
empezar lección
|
|
zdolność przedsiębiorstwa do podniesieni ceny produktu bez utraty całej sprzedaży na rzecz konkurentów
|
|
|
empezar lección
|
|
przedsiębiorstwo które jest jedynym sprzedawcą produktu pozbawionego bliskich substytutów
|
|
|
empezar lección
|
|
wszelkie czynniki utrudniające rozpoczęcie działalności na pewnym rynku lub w pewnej branży
|
|
|
empezar lección
|
|
prawo do wyłącznego korzystania z pewnego rozwiązania technicznego przez jego właściciela
|
|
|
empezar lección
|
|
prawo własności osoby lub organizacji do stworzonego przez siebie dzieła uniemożliwiające innym jego kopiowanie lub powielanie
|
|
|
empezar lección
|
|
monopol który powstaje wtedy kiedy pojedyncze przedsiębiorstwo jest w stanie zaspokoić cały zapotrzebowanie na dane dobro lub usługę po niższym koszcie niż większa liczba przedsiębiorstw
|
|
|
empezar lección
|
|
najniższe wynagrodzenie jakie pracodawca może zgodnie z prawem zaoferować pracownikowi
|
|
|
empezar lección
|
|
zrzeszenie pracowników które prowadzi z pracodawcami negocjacje w sprawie płac i warunków pracy
|
|
|
empezar lección
|
|
sytuacja w której ludzie żyją poniżej standardów uznawanych w danym społeczeństwie za możliwe do przyjęcia
|
|
|