łacina prawnicza do 26 marca

 0    119 tarjetas    agaantek13
imprimir jugar test de práctica
 
término definición
ius
empezar lección
prawo ogólne, abstrakcyjne, rosół (wywar)
quo iure
empezar lección
jakim prawem
quo modo
empezar lección
w jaki sposób
ubi societas ibi ius
empezar lección
gdzie społeczeństwo, tam prawo
fontes iuris
empezar lección
źródła prawa
ipso iure
empezar lección
z mocy samego prawa
summum ius - summa iniuria
empezar lección
najwyższe prawo - największe bezprawie
summa summarum
empezar lección
suma wszystkich sum, biorąc wszystko pod uwagę, podsumowując
ius publicum
empezar lección
prawo publiczne
publicum ius est quod ad statum rei Romanae spectat
empezar lección
prawem publicznym jest to, co ma na uwadze dobro państwa (rzymskiego); to, co dotyczy wszystkich obywateli
ius privatum
empezar lección
prawo prywatne (cywilne)
privatum ius - quod ad singulorum utilitatem spectat
empezar lección
prawem prywatnym jest to, co dotyczy korzyści określonych osób; to, co dotyczy konkretnej jednostki
ius publicum privatorum pactis mutari non potest
empezar lección
prawo publiczne nie może być zmieniane prywatnymi porozumieniami (umowami)
ius est ars boni et aequi
empezar lección
prawo jest sztuką stosowania tego, co jest dobre i sprawiedliwe
iustitias vestras iudicabo
empezar lección
sprawiedliwość wasza będzie sądzona
ius civile
empezar lección
prawo cywilne (rzymskie)
ius canonicum
empezar lección
prawo kanoniczne
utriusque iuris
empezar lección
każde z tych dwóch (cywilnego i kanonicznego)
ius cogens
empezar lección
prawo bezwzględnie obowiązujące
ius dispositivum
empezar lección
prawo względnie obowiązujące
ius particulare
empezar lección
prawo partykularne, obowiązujące na danym terytorium
ius universale
empezar lección
prawo uniwersalne, obowiązujące wszystkich
ignorantia iuris nocet
empezar lección
nieznajomość prawa szkodzi
ignorantia iuris non exculpat
empezar lección
nieznajomość prawa nie uwalnia od danej kary/nie usprawiedliwia
ignorantia facti non nocet
empezar lección
nieznajomość faktu nie szkodzi
ubi ius incertum, ibi ius nullum
empezar lección
gdzie prawo niepewne, tam nie ma prawa
iura sanguinis nullo iure civile dirimi possunt
empezar lección
prawa krwi nie mogą być zerwane żadnym prawem cywilnym
iuris praecepta sunt: honeste vivere, alterum non laedere, summ cuique tribuere
empezar lección
wskazówki prawa: żyć godnie (szlachetnie), innemu nie szkodzić, przydzielac każdemu ile mu się należy
lex
empezar lección
ustawy; prawo uchwalane na zgromadzeniach, zapis zrozumiały dla wszystkich i wszystkich dotyczy
dura lex sed lex
empezar lección
ciężkie (twarde) prawo, ale prawo
leges sumptuariae
empezar lección
ustawy ograniczające zbyt
leges barbororum
empezar lección
ustawy władców romańskich/germańskich
legis vicem optinet
empezar lección
ma moc ustawy
ex lege
empezar lección
z mocą/mocy ustawy; sama ustawa tak stanowi
via legis
empezar lección
drogą ustawy
vacatio legis
empezar lección
zawieszenie mocy ustawy
verba legis
empezar lección
słowa ustawy; brzmienie ustawy
princeps legibus solutus
empezar lección
władcy nie obowiązuje prawo ogółu; priceps nie jest związany ustawami
quod principi placuit legis habet vigorem
empezar lección
co podoba się princepsowi, ma moc ustawy
leges breves esse oportet (quo facilius teneantur)
empezar lección
ustawy powinny być krótkie (aby łatwiej były rozumiane przez wszystkich)
lex fingit, ubi subsistit aequitas
empezar lección
ustawa tworzy fikcję, gdzie istnieje potrzeba słuszności
lex iubeat, non disputet
empezar lección
ustawa nakazuje, nie dyskutuje
lex moneat, non doceat
empezar lección
ustawa nakazuje, nie poucza
lex moneat, priusquam feriat
empezar lección
ustawa nakazuje, zanim karze
lex non debet esse ludibrio
empezar lección
ustawa nie powinna być wyszydzana; nikt nie powinien się śmiać z ustawy
lex non obligat nisi promulgata
empezar lección
ustawa nie obowiązuje jeśli nie została promulgowana
lex punit mendacium
empezar lección
ustawa każe (każdy) podstęp/oszustwo
salus rei publicae suprema lex esto
empezar lección
bezpieczeństwo/dobro rzeczypospolitej jest najważniejsze; dobro państwa jest najwyższym prawem
lex non distinguit
empezar lección
ustawa nie rozróżnia
in legibus magis simplicitas quam difficultas placet
empezar lección
w stawach bardziej podoba się prostota niż komplikacja
sine historia caeca iurisprudentia est
empezar lección
bez historii jurysprudencja jest ślepa
lex perfecta
empezar lección
przewiduje nieważność czynności dokonanej wbrew ustawie
lex plus quam perfecta
empezar lección
przewiduje sankcję nieważności i sankcję karną
lex minus quam perfecta
empezar lección
nie przewiduje sankcji nieważności, ale przewiduje karę
lex imperfecta
empezar lección
zabrania czegoś czynić, ale nie przewiduje ani sankcji nieważności, ani sankcji karnej
praeter legem
empezar lección
obok ustawy
contra legem
empezar lección
wbrew ustawie
apices iuris non sunt iura
empezar lección
sztuczki prawne nie stanowią prawa
ratio legis
empezar lección
cel/motyw ustawy
ubi eadem legis ratio, ibi eadem dispositio
empezar lección
gdzie ten sam cel ustawy, tam powinien być taki sam przepis
per analogiam
empezar lección
rozumowanie z podobieństwa
analogia legis
empezar lección
z podobieństwa ustawy
analogia iuris
empezar lección
z podobieństwa prawa
a contrario
empezar lección
rozumowanie z przeciwieństwa
praesumptio facti
empezar lección
domniemanie faktu (stanu faktycznego)
praesumtio iuris tantum
empezar lección
domniemanie prawne wzruszalne (obalalne)
praesumptio iuris ac de iure
empezar lección
domniemanie nieobalalne (niewzruszalne)
lex generalis
empezar lección
przepis ogólny
lex specialis
empezar lección
przepis specjalny
lex retro non agit (lex prospicit, non respicit)
empezar lección
ustawa nie działa wstecz (patrzy w przód, nie ogląda się wstecz)
lex severior penalis retro non agit
empezar lección
ustawa bardziej surowa nie działa wstecz
desuetudo
empezar lección
długie nieużywanie prawa
lex posteriori derogat legi priori
empezar lección
ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
lex specialis derogat legi generali
empezar lección
ustawa szczególna uchyla ustawy ogólne
lex posterior generalis non derogat legi priori speciali
empezar lección
ustawa ogólna późniejsza nie uchyla wcześniejszych ustaw specjalnych
de lege lata
empezar lección
o ustawie już wydanej
de lege ferenda
empezar lección
o ustawie, która ma być uchwalona
lex iniusta non est lex
empezar lección
ustawa niesłuszna nie jest ustawą
lex necessitatis est lex temporis
empezar lección
ustawa uchwalona na skutek konieczności jest tylko ustawą czasową
politia legibus, non leges politiae adaptandae
empezar lección
polityka ustawom, nie ustawy polityce
simplicitas legibus amica
empezar lección
prostota jest przyjaciółką ustaw
Iura vigilantibus, non dormientibus prosunt
empezar lección
prawa pomagają czujnym, nie śpiącym
consensus matrimonialis
empezar lección
zgoda na pozostawanie w związku małżeńskim
nuptias non concubitus, sed consensus facit
empezar lección
małżeństwo powstaje na skutek porozumienia a nie faktycznego pożycia
numerus clausus
empezar lección
liczba zamkniętych możliwości
matrimonia libera esse debent
empezar lección
małżeństwa mogą być zerwane
sponsalia - matrimonii promissio
empezar lección
zaręczyny - przyrzeczenie przyszłego małżeństwa
ad reparationem damnorum
empezar lección
w celu naprawienia szkody
nemo turpitudinem suam allegans audiatur
empezar lección
nikt nie może być wysłuchany jeśli powołuje się na własne występki
matrimonium ratum et consummatum
empezar lección
małżeństwo zawarte i skonsumowane
nulla humana potestas
empezar lección
żadna siła ludzka
separatio quoad torum et mensam
empezar lección
odseparowanie małżonków od łoża i stołu
separatio perpetua
empezar lección
odseparowanie na stałe
separatio temporanea
empezar lección
odseparowanie na określony czas
separatio menente vinculo
empezar lección
w czasie trwania węzła małżeńskiego
mater semper certa est, pater est quem nuptiae demonstrat
empezar lección
matka jest zawsze pewna, ojcem jest ten na kogo wskazuje małżeństwo
nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur
empezar lección
dziecko poczęte uważa się za narodzone, ilekroć chodzi o jego korzyści
qot generationes, tot gradus
empezar lección
ile urodzeń, taki stopień pokrewieństwa
liberi vulgo concepti
empezar lección
dzieci pozamałżeńskie
filli legitimi
empezar lección
dzieci z małżeństwa
filli illegitimi
empezar lección
dzieci niepochodzące z małżeństwa
filli illegitimi legitimantur per subsequens matrimonium parentum
empezar lección
dzieci pozamałżeńskie stają się pochodzącymi z małżeństwa, gdy rodzice zawierają związek małżeński
exceptio plurium concuberitium
empezar lección
zarzut wielokrotnego współżycia
matrimonium putativum
empezar lección
małżeństwo, które nie istnieje, a strony myślą, że istnieje
praesumptio homini vel facti
empezar lección
domniemanie na podstawie zeznań świadków i faktów
impotentia generandi
empezar lección
domniemanie niezdolności do zapłodnienia
impotentia coeundi
empezar lección
domniemanie niezdolności do obcowania płciowego
adoptio naturam imitatur
empezar lección
adopcja naśladuje naturę
adoptio plena
empezar lección
adopcja przy wejściu dziecka do rodziny
adoptio minus plena
empezar lección
dziedziczy tylko po rodzicach
adoptio plenissima
empezar lección
nie ma kontaktu z "prawdziwą" rodziną
tutor loco parentis habetur
empezar lección
tutor zajmuje miejsce rodziców
affines sunt viri et uxoris cognati
empezar lección
powinowatym jest kognat małżonka
in vivo
empezar lección
poczęcie w ciele matki
in vitro
empezar lección
poczęcie poza organizmem kobiety
succesio in universitatem
empezar lección
wejście w całość praw i obowiązków
nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet
empezar lección
nikt nie może przenieść na innego więcej praw niż sam posiada
hereditas viventi non datur
empezar lección
nie dziedziczy się po żyjących
mors omnia iura solvit
empezar lección
z chwilą śmierci ustaje podmiotowość prawna

Debes iniciar sesión para poder comentar.