término |
definición |
empezar lección
|
|
Tereny podbite przez rzymian leżące poza Italią (Rzym)
|
|
|
empezar lección
|
|
Rządzili prowincjami najczęściej zostawali nimi konsulowie i pretorzy w drodze losowania(Rzym)
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Miał jedynie trójząb, sztylet oraz sieć, za pomocą której krępował i powalał na ziemię wrogów.(Rzym)
|
|
|
empezar lección
|
|
To nazwa pochodząca od zamieszkującego Italię plemienia Samnitów, którego członkowie byli pierwszymi gladiatorami w Rzymie. Samnici walczyli w tradycyjnym uzbrojeniu-nosili hełmy z grzebieniami, nagolenice, duże prostokątne tarcze oraz proste miecze.(Rzym)
|
|
|
empezar lección
|
|
Uroczysty przemarsz dowódcy z wojskiem przez główne ulice Rzymu. Najważniejszą część pochodu stanowiło przejście pod łukiem triumfalnym. Pochód triumfalny odbywał się zawsze według ścićle określonego porządku. 1. Wprowadzenie białych wołów przeznaczonych na ofiarę. 2. Prezentacja najcenniejszych łupów wojennych. 3. Pochód skutych łańcuchami jeńców, prowadzonych przez rzymskich żołnierzy. 4. Przemarsz legionistów śpiewających pieśni chwalące bogów. 5. Wjazd zwycięskiego wodza na rydwanie zaprzężo
|
|
|
empezar lección
|
|
Klęska powstania Spartakusa.
|
|
|
empezar lección
|
|
Śmierć Juliusza Cezara (morderstwo)
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
100-44 r. p.n.e. Był wybitnym rzymskim wodzem, politykiem i pisarzem. Sprawował także urząd konsula. Dokonał podboju Galii, a następnie po wieloletniej wojnie domowej w 44r. p.n.e. został dożywotnim dyktatorem. Przeprowadził szereg reform, które miały ograniczyć wyzysk w podbitych prowincjach. Wprowadził również zmiany w sposobie liczenia dni i miesięcy, wzorowane na kalendarzu egipskim. Dzięki Cezarowi w Europie zaczęto używać kalendarza, nazwanego od imienia władcy- juliańskim. W wyniku spisku
|
|
|
empezar lección
|
|
pokój w części świata podbitej prze Rzymian
|
|
|
empezar lección
|
|
Monarchia jako princeps. Łączył wiele funkcji urzędniczych. Upozorowanie republiki. System monarchiczny. Princeps senatus- Oktawian jako pierwszy w senacie. Zbudował liczne teatry, łaźnie oraz bibliotekę.
|
|
|
empezar lección
|
|
63 r. p.n.e.- 14 r. n.e. Był adoptowanym synem Cezara. Po jego śmierci razem z Markiem Antoniuszem i Lepidusem pokonał morderców przybranego ojca, a następnie podzielił państwo na trzy części. W wojnie domowej, która wybuchła po kilku latach, zwyciężył Lepidusa, a następnie w bitwie pod Akcjum w 31 r. p.n.e.- Marka Antoniusza. W ten sposób stał się jedynym władcą Rzymu. Ogłosił wówczac pokój i zaczął wspierać rozwój gospodarczy oraz kulturalny państwa. Za panowania Oktawiana w Rzymie zbudowano l
|
|
|
empezar lección
|
|
Proces przejmowania przez podbite ludy kultury rzymskiej i języka łacińskiego.
|
|
|
empezar lección
|
|
Rzymska sieć dróg była jednym z największch osiągnięć starożytnych inżynierów. Przyczyniła się do rozwoju handlu oraz poczty cesarskiej, która zapewniała łączność między podbitymi ziemiami i państwem rzymskim. Ponad to sprzyjała szybkiemu przemieszczaniu się armii. Technikę budowy dróg Rzymianie przejęli od Etrusków, jednak przez stulecia znacznie ją udoskonalili. Zastosowali tunele i kamienne mosty umożliwiające poprowadzenie dróg nawet przez pasma górskie i nad rzekami.
|
|
|
empezar lección
|
|
Rzymskie fortyfikacje graniczne-limes- składały się z warowni oraz wałów umocnionych fosami, wieżami strażniczymi i palisadami. Z czasem część warownych obozów legionów przekształciła się w większe osady. (Rzym)
|
|
|
empezar lección
|
|
Zaczynał się nad Dunajem, a kończył nad Morzem Bałtyckim i prowadził przez ziemię dzisiejszej Polski.
|
|
|
empezar lección
|
|
Plac, który stanowił centrum Rzymu. Życie polityczne i towarzyskie Rzymu toczyło się przede wszystkim na Forum Romanum. Znajdowały się tam świątynie, miejsce obrad senatu oraz budynek, w którym odbywały się posiedzenia sądu.
|
|
|
Jakie ważne obiekty mieściły się na Forum Romanum? empezar lección
|
|
Świątynia Westy, Świątynia Boskiego Juliusza, Świątynia Zgody, Basilica Julia-miejsce posiedzeń sądu, Rostra-mównica, Kuria-miejsce obrad senatu
|
|
|
empezar lección
|
|
wzniesienie kamiennego mostu na Tybrze
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Oktawian władcą Imperium Rzymskiego
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Powstał na początku II w. n.e. w Brytanii. Chronił posiadłości rzymskie przed atakami wojowniczych plemion szkockich.
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Siedziby zamożnych Rzymian były budowane na planie prostokąta. Niektóre miały tylko parter, inne-kilka pięter. W domu bogatego Rzymianina znajdowały się: Sypialnie i pokoje do pracy- umieszczano wokół atrium, kuchnia-znajdowała się w dużej odległości od jadalni. Przyrządzano w niej ulubione dania RZymian skłądające się z warzyw, mięsa, ryb i owoców morza, perystyl-to wewnętrzny dziedziniec otoczony kolumnami podtrzymującymi dach, atrium- było najważniejszym pomieszczeniem w domu rzymskim, pokry
|
|
|
empezar lección
|
|
Najważniejszy rzymski bóg, sprawował władzę nad bogami i ludźmi.
|
|
|
empezar lección
|
|
Bóg wojny, uznawanego za ojca Romulusa.(Rzym)
|
|
|
empezar lección
|
|
Opiekunka domowego ogniska. W rzymskiej świątyni bogini nieustannie płonął ogień-symbol pomyślności Rzymu. Gdyby zgasł, oznaczołoby to, że miastu grozi nieszczęście. Dlatego przez cały czas płomienia pilnowały kapłanki zwane westalkami.
|
|
|
empezar lección
|
|
Tworzono z różnych drobnych kamieni, kawałków szkła lub ceramiki. Zazwyczaj przedstawiały zwierzęta, sceny z życia mieszkańców Imperium Rzymskiego oraz ważne wydarzenia historyczne.
|
|
|
empezar lección
|
|
Pierwsze akwedukty zostały wzniesione na Bliskim Wschodzie przez Asyryjczyków. Wodociągi tego typu stały się jednak najbardziej popularne w czasach rzymskich. Rzym zaopatrywało w wodę kilka akweduktów o łącznej długości ponad 400 km, z czego tylko nieco ponad 40 km przebiegało nad powierzchnią ziemi. Przy budowie wodociągu wykorzystywano naturalne ukształwotanie terenu. Wysokie arkadowe wiadukty umożliwiały pokonywanie wąwozów i rzek. Rury doprowadzające wodę były wykonane z terakoty lub marmuru
|
|
|
empezar lección
|
|
-płaskorzeźby -rzeźby -grafiti -mozaiki -popiersie
|
|
|
empezar lección
|
|
-akwedukt -mosty -drogi -Koloseum(amfiteatr) -świątynie(Panteon) -termy (łaźnie) -posągi (bóstwa) -łuki Triumfalne
|
|
|
empezar lección
|
|
Zbiór nowych i starych praw "Prawo nie działa wstecz", "Nie ma przestępstwa, gdy nie ma opisanego je przepisu prawa".
|
|
|
empezar lección
|
|
Ogłoszone w V w. p.n.e. w formie Prawa XII tablic, w okresie republiki prawo było uzbogacone o zarządzenia urzędników; w okresie cesarstwa kluczową rolę odgrywał władca.
|
|
|
empezar lección
|
|
70-19 r. p.n.e. Jest uważany za największego rzymskiego poetę. Urodził się w północnych Włoszech, ale po utracie rodzinnego majątku przeniósł się do Rzymu. Tam wydał zbiór wierszy zatytułowany "Bukoliki", dzięki któremu stał się sławny. Do najwięksych dzieł Wergiliusza należy poemat "Eneida".
|
|
|
empezar lección
|
|
43 r. p.n.e.-18 r. n.e. Był człowiekiem wykształconym i zamożnym. W swojej poezji wychwalał przede wszystkim uroki ludzkiego istnienia. Tworzył utwory o tematyce miłosnej, a także teksty opisujące powstanie niektórych roślin, zwierząt i ciał niebieskich. W 8 r. n.e. został wygnany z Rzymu przez Oktawiana Augusta i osiadł na wybrzeżu Morza Czarnego, gdzie spędził ostatnie lata życia.
|
|
|
empezar lección
|
|
65-8 r. p.n.e. Był synem wyzwolonego niewolnika. Podczas wojny domowej, która wybuchła po śmierci Juliusza Cezara, walczył po stronie zwolenników republiki. Stracił wówczas cały majątek. Dzięki pomocy finansowej rzymskiego arystokraty-Mecenasa- Horacy mógł się poświęcić tworzeniu poezji. głosił zasadę carpe diem, co dosłownie oznacza "chwytaj dzień". Zachęcał w ten sposób do cieszenia się każdym momentem w życiu.
|
|
|
empezar lección
|
|
Udzielał pomocy finansowej rzymskim twórcom.
|
|
|
empezar lección
|
|
ogłoszenie Prawa XII tablic
|
|
|
empezar lección
|
|
początek prac Wergiliusza nad "Eneidą"
|
|
|
empezar lección
|
|
budowa rzymskiego Panteonu
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
chrześcijaństwo religią panującą w cesarstwie
|
|
|
empezar lección
|
|
zesłany przez Boga zbawca, który odbuduje niezależne królestwo Izraela i wprowadzi sprawiedliwe rządy.
|
|
|
empezar lección
|
|
ok. 10-67 r. n.e. Urodził się w mieście Tars, a wykształcenie zdobył w Jerozolimie. Około 35-36 r. n.e. przyjął chrzest w Damaszku i przeszedł na chrześcijaństwo. Odbył trzy podróże misyjne- na Cypr, do Azji mniejszej oraz do Efezu. Wywarł ogromny wpływ na chrześcijaństwo, ponieważ głosił nową religię nie tylko wśród Żydów, lecz także pośród innych narodów. Podczas prześladowań chrześcijan w Rzymie został uwięziony i skazany na śmierć przez ścięcie. Niedługo potem uznano go za świętego.
|
|
|
empezar lección
|
|
Obok krzyża, była najbardziej rozpoznawalnym znakiem chrześcijan. Symbol ten ma swoje źródło w słowach Chrystusa, który zapowiedział apostołom, że głosząc jego nauki, staną się rybakami ludzi. Wielu chrześcijan tatuowało ją sobie na ciele.
|
|
|
empezar lección
|
|
nauka dotycząca zasad religii
|
|
|
empezar lección
|
|
To jeden z najpopularniejszych symboli chrześcijaństwa. Powstał z połączenia liter "X" i "P", które w języku greckim są dwiema pierwszymi literami słowa Christos.
|
|
|
empezar lección
|
|
Przedstawiony jako Dobry Pasterz, symbolizuje opiekę Mesjasza nad wiernymi. Miał on dbać o chrześcijan, tak jak troskliwi pasterze czuwają nad swoimi owcami.
|
|
|
empezar lección
|
|
Wyznawca poglądów religijnych sprzecznych z zasadami panującej religii.
|
|
|
empezar lección
|
|
początek kryzysu wewnętrznego w cesarstwie (Rzym)
|
|
|
empezar lección
|
|
Podział Imperium Rzymskiego na cesarstwo zachodniorzymskie i wschodniorzymskie, którego dokonał Teodozjusz Wielki. Stolicą cesarstwa wschodzniorzymskiego został Konstantynopol, a na zachodzie najważniejszą rolę odgrywał Rzym.
|
|
|
empezar lección
|
|
upadek cesarstwa zachodniorzymskiego
|
|
|
empezar lección
|
|
ok. 406-453 r. n.e. Był władcą państwa Hunów, które powstało w Europie Środkowej w V w. n.e. Początkowo rządził razem ze swoim bratem, jednak w 445 r. n.e. zamordował go podczas polowania. Attyla zorganizował liczne najazdy na tereny Imperium Rzymskiego, aby wymusić od cesarzy wysokie okupy. Budził tak duże przerażenie, że w Eropie nazywano go "biczem bożym".
|
|
|
empezar lección
|
|
Germańskie plemiona Wandalów w okresie wędrówek ludów przemierzyły całą Europę i dotarły aż do Afryki Północnej, gdzie założyły własne państwo. Wandalowie żyli z łupów wojennych i piractwa na Morzu Śródziemnym. W 455 r. n.e. zdobyli Rzym i wywieźli z miasta ogromne bogactwa. Dokonali wówczas ogromnego spustoszenia stolicy cesarstwa zachodniorzymskiego. Obecnie słowo "wandal" oznacza człowieka celowo niszczącego czyjąś własność.
|
|
|