biologia definicje 15

 0    90 tarjetas    Kaaamilkaaaaa
descargar mp3 imprimir jugar test de práctica
 
término język polski definición język polski
operon podlegajacy represji
empezar lección
operon czynny w normalnych warunkach wskutek nieaktywności represora, który do uaktywnienia i wyłaczenia transkrypcji operonu wymaga zwiazania się z korepresorem, przykładem o.p. r jest operon tryptofanowy (operon trp).
opłucna
empezar lección
błona surowicza wyściełajaca jamę klatki piersiowej i otaczajaca płuca.
opona miękka
empezar lección
jedna z trzech opon mózgowo-rdzeniowych przylegajaca ściśle do mózgu i rdzenia kręgowego.
opona pajęczna, pajęczynówka
empezar lección
jedna z trzech opon mózgowo-rdzeniowych (środkowa) okrywajacych i ochraniajacych mózg i rdzeń kręgowy.
opona twarda
empezar lección
jedna z opon mózgowo-rdzeniowych, stanowiaca mechaniczna podporę i osłonę ośrodkowego układu nerwowego (mózgu i rdzenia kręgowego).
opony mózgowo- rdzeniowe
empezar lección
trzy łacznotkankowe błony ochraniajace mózg i rdzeń kręgowy: opona miękka, opona pajęcza i opona twarda.
opór środowiska
empezar lección
niekorzystne warunki środowiska, np. nietypowe zmiany pogody lub konkurencja, uniemożliwiajace osiagnięcie przez populację maksymalnej liczebności.
opóźniona nić
empezar lección
nić DNA syntetyzowana w postaci krótkich segmentów, zwanych fragmentami Okazaki, następnie łaczonych kowalencyjnie z udziałem ligazy DNA.
orbital
empezar lección
obszar atomu lub czasteczki, w którego obrębie występuja elektrony.
organ
empezar lección
wyspecjalizowana struktura rośliny, np. kwiat lub korzeń, zbudowana z tkanek i przystosowana do wykonywania jednej lub wiecej funkcji.
organella
empezar lección
wyspecjalizowana struktura wewnetrzna komórki, np. mitochondrium, układ Golgiego, rybosom lub wakuola kurczliwa; wiele o. jest otoczonych błonami.
organiczne zwiazki
empezar lección
zwiazki chemiczne, których szkielet tworza atomy węgla.
organizm
empezar lección
istota żywa zbudowana z jednej komórki lub wielu komórek.
orgazm
empezar lección
punkt kulminacyjny podniecenia płciowego.
orzech
empezar lección
owoc suchy pojedyńczy, otoczony twarda owocnia zbudowana z komórek kamiennych.
orzęsek
empezar lección
jednokomórkowy protist o ciele pokrytym licznymi rzęskami.
oskrzele
empezar lección
jedno z dwóch rozgałęzień tchawicy, które wewnatrz płuc rozgałęzia się na mniejsze przewody prowadzace do oskrzelików.
oskrzelnik
empezar lección
kanalik powietrzny w płucach, będacy rozgałezieniem oskrzela, oskrzelik rozgałęzia się i przechodzi w pęcherzyki płucne.
osłabienie synaptyczne długotrwałe
empezar lección
długotrwały spadek siły połaczeń synaptycznych w odpowiedzi na niska częstotliwość stymulacji neuronów.
osłonka jadrowa
empezar lección
podwójna błona oddzielajaca wnętrze jadra komórkowego od cytoplazmy.
osłonka przejrzysta
empezar lección
gruba przezroczysta warstwa otaczajaca komórkę jajowa ssaka.
osłonki zalażka, integumenty
empezar lección
zewnętrzne warstwy komórek otaczajace zalażek; podczas dojrzewania nasienia przekształcaja się w łupinę nasienna.
osmokonformistyczne zwierzę, z. poikiloosmotyczne
empezar lección
zwierzę, w którego płynach ciała stężenie soli zmienia się stosownie do zmian zasolenia otaczajacej jej wody morskiej.
osmoregulacja
empezar lección
aktywna regulacja ciśnienia osmotycznego płynów ciała w taki sposób, aby nie stały się one zbyt rozcięczone ani zbyt stężone.
osmoregulujace zwierzę, z. homojoosmotyczne
empezar lección
zwierzę, które utrzymuje w płynach ciała optymalne stężenie soli, niezależne of zmian zasolenia otaczajacej jej wody.
osmotyczne ciśnienie 1...
empezar lección
ciśnienie, jakie trzeba wywrzeć na słup roztworu o wyższym stężeniu substancji rozpuszczonej po jednej stronie selektywnie przepuszczalnej błony...
osmotyczne ciśnienie 2
empezar lección
, aby zapobiec dyfuzji wody (osmozie) z drugiej strony, tj. z roztworu o niższym stężeniu substancji rozpuszczonej.
osmoza 1...
empezar lección
dyfuzja wody (głównego rozpuszczalnika w układach biologicznych) przez błonę połprzepuszczalna z miejsca o wyższym jej stężeniu (z roztworu hipotonicznego)...
osmoza 2...
empezar lección
... do miejsca o niższym jej stężeniu (do roztworu hipertonicznego) w celu wyrównania stężeń.
osocze
empezar lección
płynna część krwi, sa w niej zawieszone białe i czerwone krwinki oraz płytki krwi.
osteoblast, komórka kościotwórcza
empezar lección
komórka tkanki kostnej, produkujaca i wydzielajaca składniki substancji międzykomórkowej kości.
osteocyt, komórka kostna
empezar lección
komórka tkanki kostnej położona w jamie kostnej; powstaje z osteoblastu i jest podstawowy, typem komórek tworzacych kości.
osteoklast, komórka kościogrubna
empezar lección
duża wielojadrowa komórka uczestniczaca w procesach kostnienia, przebudowy kości i gojenia złamań w wyniku rozpuszczania i usuwania fragmentów tkanki kostnej.
osteon
empezar lección
walcowata jednostka strukturalna kości zbudowana z koncentrycznie ułożonych blaszek kostnych otaczajacych centralnie biegnacy kanał Haversa zawierajacy naczynia krwionośne i nerwy.
ostrzegawcze ubarwienie, u. odstraszajace
empezar lección
jaskrawe ubarwienie organizmów trujacych lub wyposażonych w narzady obronne, np. żadło lub ostre szczęki; ostrzega drapieżców przed niebezpieczeństwem, jakim grozi próba ataku.
ośrodkowy układ nerwowy, OUN
empezar lección
część układu nerwowego kręgowców złożona z mózgu i rdzenia kręgowego.
otolity
empezar lección
niewielkie kryształy węglanu wapnia występujace w woreczku i łagiewce ucha wewnętrznego; reaguja na siłę grawitacji i pełnia ważna rolę w narzadzie równowagi.
otwornice
empezar lección
morskie protisty, których ameboidalne ciało ochrania wapienna skorupka.
otwór wielki, o. potyliczny wielki
empezar lección
otwór w czaszce kręgowca mieszczacy rdzeń przedłużony, łaczacy mózg z rdzeniem kręgowym.
otyłość
empezar lección
nadmierne odkładanie tłuszczu w ciele, człowieka uważa się za otyłego, jeśli jego wskaźnik masy ciała (BMI) wynosi powyżej 30.
outbred
empezar lección
kojarzenie osobników niespokrewnionych, nazwane także outcrossing.
owoc
empezar lección
organ roślin okrytozalażkowych rozwiajajacy się z zalażni. O. zawieraja nasiona, które ochraniaja i służa do ich rozsiewania.
owocnik
empezar lección
wielokomórkowa struktura występujaca u niektórych prokariontów, protistów i grzybów, zawierajaca zarodniki płciowe, przykładem sa askokarp grzybów workowych i bazydiokarp grzybów podstawkowych.
owocolistek
empezar lección
składnik słupka (żeńskiego organu płciowego) kwiatu; na o. sa osadzone zalażki.
owocostan
empezar lección
owoc rozwiajacy się ze wszystkich zalażni kwiatów tworzacych kwiatostan, np. owoc ananasa.
owodnia
empezar lección
błona płodowa (pozazarodkowa) u kręgowców ladowych otaczajaca wypełniona płynem przestrzeń, w której jest zawieszony rozwijajacy się zarodek; pełni funkcję ochronna.
owodniowce
empezar lección
kręgowce ladowe: gady, ptaki i ssaki; zwierzęta których zarodki sa otoczone owodnia.
ozon
empezar lección
niebieski gaz (O3) o charakterystycznym zapachu, który jako polutant gromadzi się blisko powierzchni Ziemi (w troposferze) w wyniku działalności człowieka; jest również naturalnym ważnym składnikiem stratosfery.
P680
empezar lección
chlorofil alfa występujacy w centrum reakcji fotosystemu II, absorbujacy promieniowanie głównie w paśmie 680 nm. P680 przenosi wzbudzone elektrony na pierwotny akceptor.
P700
empezar lección
chlorofil alfa zwiazany z centrum reakcji fotoukładu I, absorbujacy promieniowanie głównie w paśmie 700 nm. P700 przekazuje wzbudzone elektrony na pierwotny akceptor.
Paciniego ciałko, c. Vatera-Paciniego
empezar lección
receptor wrażliwy na ucisk w skórze właściwej.
pajęczaki
empezar lección
stawonogi majace czter pary odnóży krocznych; należa do nich m.in. pajaki, skorpiony i roztocze (np. kleszcze).
paleonantropologia
empezar lección
nauka badajaca ewolucję człowieka.
paleozoiczna era, paleozoik
empezar lección
era w historii Ziemi trwajaca od 542 mln do 251 mln lat temu.
palindromiczna sekwencja
empezar lección
fragment DNA, w którym sekwencja zasad jednej nici jest taka sama jak nici komplemetarnej czytanej na wspak, tj. jeżeli obie sa odczytywane w kierunku 5' do 3'.
palowy system korzeniowy
empezar lección
system korzeniowy zbudowany z korzenia głównego i odchodzacych od niego mniejszych korzeni bocznych, korzeń główny rozwija się bezpośrednio z korzenia zarodkowego.
pałeczka, laseczka
empezar lección
bakteria w kształcie pałeczki (laseczki).
pamięć nieświadoma, pamięć nieopisowa
empezar lección
nieuświadomiona pamięć czynności percepcyjnych i motorycznych, np. jazdy rowerem.
pamięć świadoma, p. opisowa, p. deklaratywna
empezar lección
faktograficzna znajomość osób, miejsc lub obiektów, wymaga świadomego przypominania sobie tych informacji.
paprocie
empezar lección
typ roślin naczyniowych rozmnażajacych się przez zarodniki wytwarzane w zarodniach (sporangiach); u p. występuje przemiana pokoleń: dominujacego sporofitu i niepozornego gametofitu (przedrośla).
paprocie nasienne
empezar lección
wymarła grupa drzewiastych roślin nasiennych o liściach podobnych do liści paproci; p.n. prawdopodobnie pochodziły od pranagozalażkowych; sa przodkami sagowców i być może miłorzębu dwuklapowego.
Parabasalia
empezar lección
beztlenowe wiciowce zaliczane do Excavata, często żyjace w ciele zwierzat, do tej grupy należa m.in. rzęsistki.
parafiletyczna grupa
empezar lección
grupa organizmów obejmujaca ostatniego wspólnego przodka i część jego potomków.
parakrynna regulacja
empezar lección
typ regulacji, w której czasteczka sygnałowa (np. hormonu) przemieszcza się na zasadzie dyfuzji przez płyny tkankowe i oddziałuje na pobliska komórkę docelowa.
parapodia, pranóża
empezar lección
parzyste wiosłowate, zaopatrzone w szczecinki przydatki, osadzone bocznie na segmentach ciała wieloszczetów.
parathormon
empezar lección
wydzielany przez przytarczyce hormon regulujacy metabolizm wapnia i fosforanów.
parcie korzeniowe
empezar lección
ciśnienie hydrostatyczne w naczyniach korzenia wywołane przez wchłanianie wody i zwiazków mineralnych do jegomkomórek; ciśnienie to tłoczy wodę w górę rośliny.
parsymonia
empezar lección
zasada stosowania m. in, w kladystyce, oparta na założeniu, że najprostsze wyjaśnienie uzyskanych danych jest najbardziej prawdopodobne.
parentogeneza, dzieworództwo
empezar lección
rozwój dorosłego osobnika z niezapłodnionej komórki jajowej, występuje często u pszczół, os i niektórych innych stawonogów.
parzydełkowce
empezar lección
typ zwierzat wyposażonych w komórki parzydełkowe zwane knidocytami, majacych dwuwarstwowa ścianę ciała i symetrię promienista, należa tu stułbiopławy, krażkopławy i koralowce.
pasmo preprofazowe
empezar lección
zespół mikrotubul tuż pod błona komórkowa, pojawia się w komórkach roślinnych tuż przed mitoza i wyznacza płaszczyznę podziału komórki.
pasożyt
empezar lección
organizm cudzożywny czerpiacy pokarm z tkanek innego organizmu (żywiciela).
pasożyt wewnętrzny
empezar lección
pasożyt żyjacy we wnętrzu ciała gospodarza, np. tasiemiec.
pasożyt zewnętrzny
empezar lección
pasożyt żyjacy na powierzchni ciała gospodarza np. kleszcz.
pasożytnictwo
empezar lección
rodzaj symbiozy, w której jeden organizm (pasożyt) wykorzystuje drugi (żywiciela), należacy do innego gatunku, szkodzac mu.
patch clamp technika
empezar lección
metoda badania kanałów jonowych w błonach komórkowych polegajaca na zastosowaniu mikropipet szklanych i mierzeniu przepływu jonów przez te kanały.
patogen
empezar lección
organizm, zwykle mikroorganizm, zdolny do wywołania choroby.
paczkowanie
empezar lección
rozmnażanie bezpłciowe polegajace na oddzieleniu się od ciała osobnika macierzystego niewielkiej części, która rozwija się w nowy organizm, rozmnażanie charakterystyczne dla drożdży i niektórych innych organizmów.
pàk
empezar lección
zwiazek pędu, który rozwinie się w kwiaty, łodygi lub liście. P. jest otulony łuskami pakowymi.
pak pachwinowy, p. kàtowy, p. boczny
empezar lección
pak występujacy w pachwinie (kacie) liścia.
pak wierzchołkowy
empezar lección
pak występujacy na szczycie pędu.
PCR metoda
empezar lección
metoda amplifikacji (powielenia) fragmentu DNA in vitro pozwalajaca na uzyskanie milionów jego kopii.
pedomorfoza
empezar lección
zachowanie przez zwierzę dojrzałe płciowo cech młodocianych lub larwalnych.
pellikula
empezar lección
elastyczne pokrycie ciała niektórych protistów, np. orzęsków i euglenoidów
pentoza
empezar lección
cukier prosty o czasteczce zawierajacej pięć atomów węgla.
pepsyna
empezar lección
wytwarzany w żoładku enzym rozpoczynajacy trawienie białek.
pepsynogen
empezar lección
prekursor pepsyny, syntetyzowany przez komórki główne gruczołów żoładkowych.
peptyd
empezar lección
zwiazek zbudowany z łańcucha aminokwasów połaczonych wiazaniami peptydowymi. Dipeptyd składa się z dwóch aminokwasów, polipeptyd z wielu.
peptydoglikan
empezar lección
polimer złożony ze zmodyfikowanych węglowodanów połaczony z białkami lub peptydami; składnik ściany komórkowej bakterii.
peptydowe wiazanie
empezar lección
wiazanie kowalencyjne między węglem i azotem, łaczace aminokwasy w peptydach i białkach.

Debes iniciar sesión para poder comentar.