término |
definición |
|||
|---|---|---|---|---|
|
2 rodzaje połączeń kości:
|
połączenia ścisłe, połączenia ruchome (stawy)
|
|||
|
połączenia ścisłe:
|
więzozrosty (szwy i więzadła), chrząstkozrosty, kościozrosty
|
|||
|
więzozrosty
|
łącznikiem jest tkanka łączna włóknista (szwy i więzadła)
|
|||
|
chrząstkozrosty
|
łączą kości za pomocą tkanki chrzęstnej
|
|||
|
kościozrosty
|
łącznikiem jest tkanka kostna. Powstają z wiekiem na skutek kostnienia więzo- i chrząstkozrostów
|
|||
|
szwy
|
łączą kości czaszki u dzieci
|
|||
|
więzadła
|
pasma tkanki łącznej wzmacniające pozostałe połączenia kości i stabilizujące szkielet
|
|||
|
staw
|
umożliwia ruch kości względem siebie
|
|||
|
staw zawiasowy
|
umożliwia ruchy w jednej płaszczyźnie - zginanie i prostowanie. Główka ma kształt walca, a panewka jest wklęsła staw łokciowy, kolanowy, międzypaliczkowe
|
|||
|
staw obrotowy
|
ruch w jednej płaszczyźnie - obrót wokół osi. Głowa osadzona w panewce o kształcie pierścienia między 1 a 2 kręgiem kręgosłupa
|
|||
|
staw kulisty
|
ruch we wszystkich płaszczyznach - zginanie, prostowanie, przywodzenie, odwodzenie, obrót. Głowa kulista, panewka wklęsła staw barkowy, biodrowy
|
|||
|
staw elipsoidalny
|
dwie płaszczyzny ruchu: zginanie i prostowanie, przywodzenie i odwodzenie. Głowa i panewka w kształcie elipsy staw promieniowo-nadgarstkowy
|
|||
|
staw siodełkowaty
|
przywodzenie i odwodzenie. Głowa i panewka w kształcie siodła staw nadgarstkowo-śródręczny kciuka
|
|||
|
staw płaski
|
niewielkie ruchy w wielu płaszczyznach. Powierzchnie stawowe są prawie płaskie stawy między kośćmi stępu
|
|||
|
elementy stawu
|
więzadła, powierzchnia stawowa, torebka stawowa, jama stawowa
|
|||
|
rola więzadeł w stawie
|
wzmacniają torebkę stawową
|
|||
|
powierzchnie stawowe
|
powierzchnie kości tworzące staw. Są pokryte chrząstką szklistą, która dzięki swojej gładkości i elastyczności zmniejsza tarcie oraz amortyzuje wstrząsy podczas ruchu
|
|||
|
powierzchnia stawowa jednej kości jest wypukła - główka
|
a drugiej wklęsła - panewka
|
|||
|
torebka stawowa
|
stabilizuje staw, odżywia go i produkuje płyn stawowy
|
|||
|
dwie warstwy torebki stawowej:
|
błona włóknista i błona maziowa
|
|||
|
błona włóknista
|
stabilizuje staw
|
|||
|
błona maziowa
|
zawiera dobrze rozwinięta sieć naczyń krwionośnych i limfatycznych
|
|||
|
wytwór błony maziowej
|
maź stawowa
|
|||
|
maź stawowa
|
żółte, ciągliwe, przeźroczyste przesącze osocza krwi
|
|||
|
rola mazi stawowej
|
dostarcza składników odżywczych tkance chrzestnej oraz zmniejsza tarcie
|
|||
|
jama stawowa
|
przestrzeń wypełniona mazią - cieczą, która umożliwia ślizganie się kości względem siebie i zapobiega ich ścieraniu się
|
|||
|
kaletki maziowe
|
uchyłki błony maziowej wystające poza jamę stawową. Są wypełnione mazią i ułatwiają ruch ścięgien i wiązadeł znajdujących się w otoczeniu stawu
|
|||
|
krążki stawowe
|
chrząstki znajdujące się między powierzchniami stawowymi, zwiększające ich dopasowanie. W kolanie noszą nazwę łękotek
|
|||