|
término |
definición |
|
empezar lección
|
|
nasciturus
|
|
|
„mający się urodzić uważany jest za już urodzonego, ilekroć chodzi o jego korzyści” empezar lección
|
|
nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur
|
|
|
pozycja osoby ze względu na wolność empezar lección
|
|
status libertatis
|
|
|
pozycja osoby ze względu na obywatelstwo empezar lección
|
|
status civitatis
|
|
|
pozycja osoby w rzymskiej rodzinie agnatycznej empezar lección
|
|
status familiae
|
|
|
osoby niepodlegające władzy rodzinnej empezar lección
|
|
sui iuris
|
|
|
osoby podległe władzy rodzinnej empezar lección
|
|
alieni iuris
|
|
|
|
empezar lección
|
|
liberi
|
|
|
|
empezar lección
|
|
servi
|
|
|
|
empezar lección
|
|
ingenui
|
|
|
|
empezar lección
|
|
liberti
|
|
|
prawo uczestniczenia i głosowania w zgromadzeniach ludowych empezar lección
|
|
ius suffragii
|
|
|
bierne prawo wyborcze do wszystkich urzędów magistraturalnych empezar lección
|
|
ius honorum
|
|
|
prawo zawierania ważnie rzymskiego małżeństwa empezar lección
|
|
ius conubii
|
|
|
prawo uczestniczenia i dokonywania czynności pra- wa cywilnego w obrocie prawnomajątkowym empezar lección
|
|
ius commercii
|
|
|
|
empezar lección
|
|
testamenti factio activa
|
|
|
dziedziczenie z rzymskiego testamentu empezar lección
|
|
testamenti factio passiva
|
|
|
utrata jednego ze "status" empezar lección
|
|
capitis deminutio
|
|
|
|
empezar lección
|
|
capitis deminutio maxima
|
|
|
utrata rzymskiego obywatelstwa empezar lección
|
|
capitis deminutio media
|
|
|
utrata lub zmiana przynależności do danej rodziny agnatycznej empezar lección
|
|
capitis deminutio minima
|
|
|
prawo pozwalające wracającemu z niewoli odzyskać swoje prawa empezar lección
|
|
ius postliminii
|
|
|
|
empezar lección
|
|
servi poenae
|
|
|
niewolnik nie ma żadnej osobowości prawnej empezar lección
|
|
servile caput nullum ius habet
|
|
|
zasada, że cokolwiek niewolnik nabywa, to nabywa dla swego pana empezar lección
|
|
iuris gentium
|
|
|
powództwo o charakterze dodatkowym empezar lección
|
|
actiones adiecticiae qualitatis
|
|
|
przydzielenie niewolnikowi przez pana pewnej części swojego majątku do administracji i użytkowania w jego interesie empezar lección
|
|
peculium
|
|
|
|
empezar lección
|
|
actio noxalis
|
|
|
faktyczny związek niewolnika z inną osobą stanu niewolniczego (lub nawet wolną), pozbawiony jakiegokolwiek znaczenia prawnego empezar lección
|
|
contubernium
|
|
|
wyzwolenie niewolnika przez jego właściciela empezar lección
|
|
manumissio
|
|
|
sposób wyzwolenia w drodze postępowania przed pretorem empezar lección
|
|
manumissio vindicta
|
|
|
|
empezar lección
|
|
adsertor libertatis
|
|
|
zgłoszenie niewolnika przez jego pana do spisu cenzorskiego jako obywatela rzymskiego empezar lección
|
|
manumissio censu
|
|
|
wyzwolenie testamentowe bezpośrednie empezar lección
|
|
manumissio testamento directa
|
|
|
wyzwolenie testamentowe fideikomisaryczne (powiernicze) empezar lección
|
|
manumissio testamento fideicommissaria
|
|
|
cywilna forma wyzwolenia, polegająca na oświadczeniu przez pana woli wyzwolenia w kościele empezar lección
|
|
manumissio in ecclesia
|
|
|
nieformalne oświadczenie woli wyzwolenia wobec świadków empezar lección
|
|
manumissio inter amicos
|
|
|
|
empezar lección
|
|
manumissio per epistulam
|
|
|
mieszkańcy kolonii rzymskich zakładanych na prawie latyńskim empezar lección
|
|
Latini coloniarii
|
|
|
pierwotni mieszkańcy Lacjum empezar lección
|
|
Latini veteres
|
|
|
mieszkańcy miast, które po podboju rzymskim zachowały swą wewnętrzną organizację lokalną, bo poddały się dostatecznie wcześnie i uniknęły w ten sposób zniszczenia empezar lección
|
|
peregrini certae civitatis
|
|
|
cudzoziemcy, którzy nie mają swojego miasta, bo zostało ono zniszczone w czasie wojny empezar lección
|
|
peregrini dediticii
|
|
|
charakter prawny wolnourodzonego empezar lección
|
|
natalium restitutio
|
|
|
prawo noszenia złotego pierścienia empezar lección
|
|
ius aureorum anulorum
|
|
|
różnego rodzaju prace, do których wyzwoleniec zobowiązywał się specjalnym kontraktem przy okazji wyzwolenia empezar lección
|
|
operae libertorum
|
|
|
przejściowy stan zależności prywatnoprawnej empezar lección
|
|
mancipium
|
|
|
niewypłacalni dłużnicy, którzy ulegli egzekucji osobistej i dostali się do więzienia prywatnego swego wierzyciela empezar lección
|
|
addicti
|
|
|
osoby wykupione z niewoli nieprzyjacielskiej przez obywatela rzymskiego empezar lección
|
|
redempti ab hostibus
|
|
|
ludzie wolni, którzy dobrowolnie wynajęli swoje usługi w charakterze gladiatorów empezar lección
|
|
auctorati
|
|
|
człowiek wolny, służący w dobrej wierze jako niewolnik empezar lección
|
|
homo liber bona fide serviens
|
|
|
|
empezar lección
|
|
patria potestas
|
|
|
umniejszenie czci obywatela w opinii społecznej empezar lección
|
|
existimatio
|
|
|
|
empezar lección
|
|
immediata
|
|
|
|
empezar lección
|
|
mediata
|
|
|
|
empezar lección
|
|
actiones famosae
|
|
|
umniejszenie czci, której podlegały osoby wykonujące pewne zawody uznane za niezaszczytne empezar lección
|
|
turpitudo
|
|
|
gminy miejskie, municypia empezar lección
|
|
municipia
|
|
|
|
empezar lección
|
|
populus Romanus
|
|
|
|
empezar lección
|
|
aerarium populi Romani
|
|
|
|
empezar lección
|
|
privilegia fisci
|
|
|
ufundowane przez prywatne osoby zakłady dobroczynności empezar lección
|
|
piae causae
|
|
|
trzy osoby potrzebne do powstania stowarzyszenia jako osoby prawnej empezar lección
|
|
Tres faciunt collegium
|
|
|
„jeśli jest się coś dłużnym stowarzyszeniu, to nie pojedynczym osobom, a dług stowarzyszenia nie jest długiem pojedynczych osób” empezar lección
|
|
si quid universitati debetur, singulis non debetur, nec quod debet universitas, singuli debent
|
|
|
|
empezar lección
|
|
impubes infantia maior
|
|
|
|
empezar lección
|
|
negotium claudicans
|
|
|
bezprawny charakter czynności empezar lección
|
|
capacitas doli
|
|
|
|
empezar lección
|
|
voluntas
|
|
|
oświadczenie woli dorozumiane empezar lección
|
|
facta concludentia
|
|
|
„w umowach uwzględnia się bardziej wolę stron niż ich słowa” empezar lección
|
|
in conventionibus contrahentium voluntatem potius quam verba spectari placuit
|
|
|
umorzenie istniejącego już długu empezar lección
|
|
causa solvendi
|
|
|
nabycie prawa lub w ogólności korzyści majątkowej empezar lección
|
|
causa obligandi vel accquirendi
|
|
|
|
empezar lección
|
|
causa donandi
|
|
|
czynność mieszana z darowizną empezar lección
|
|
negotium mixtum cum donatione
|
|
|
czynności dokonywane przy użyciu spiżu i wagi empezar lección
|
|
per aes et libram
|
|
|
uwolnienie się od odpowiedzialności z nexum empezar lección
|
|
nexi liberatio
|
|
|
uwolnienie się od odpowiedzialności za dług empezar lección
|
|
solutio per aes et libram
|
|
|
mancypacja w postaci symbolicznego kupna za jednego sesterca empezar lección
|
|
mancipatio sestertio nummo uno
|
|
|
„to, co jest od początku wadliwe, nie może zostać uzdrowione z upływem czasu” empezar lección
|
|
quod ab initio vitiosum est, non potest tractu temporis convalescere
|
|
|
|
empezar lección
|
|
cipa
|
|
|
|
empezar lección
|
|
reservatio mentalis
|
|
|
błąd co do rodzaju czynności prawnej empezar lección
|
|
error in negotio
|
|
|
błąd co do tożsamości osoby empezar lección
|
|
error in persona
|
|
|
błąd co do tożsamości przedmiotu empezar lección
|
|
error in corpore
|
|
|
błąd co do substancji (materii) przedmiotu empezar lección
|
|
error in substantia
|
|
|
błąd co do jakości przedmiotu empezar lección
|
|
error in qualitate
|
|
|
|
empezar lección
|
|
ignorantia iuris
|
|
|
„nieznajomość prawa szkodzi” empezar lección
|
|
ignorantia iuris nocet
|
|
|
błąd co do stanu faktycznego empezar lección
|
|
error facti
|
|
|
„błąd co do prawa szkodzi, a błąd co do faktów nie szkodzi” empezar lección
|
|
error iuris nocet, error facti non nocet
|
|
|
„błędna pobudka nie szkodzi” empezar lección
|
|
falsa causa non nocet
|
|
|
|
empezar lección
|
|
vis compulsiva
|
|
|
|
empezar lección
|
|
vis absoluta
|
|
|
składniki przedmiotowo istotne empezar lección
|
|
essentialia negotii
|
|
|
składniki przedmiotowo nieistotne empezar lección
|
|
naturalia negotii
|
|
|
składniki podmiotowo istotne empezar lección
|
|
accidentalia negotii
|
|
|
przepisy prawa bezwzględnie obowiązujące empezar lección
|
|
ius cogens
|
|
|
przepisy prawa względnie obowiązujące empezar lección
|
|
ius dispositivum
|
|
|
„ pewne, czy to zdarzenie nastąpi, choć może być niepewne, kiedy nastąpi” empezar lección
|
|
dies certus an, incertus quando
|
|
|
termin początkowy (zawieszający) empezar lección
|
|
dies a quo
|
|
|
termin końcowy (rozwiązujący) empezar lección
|
|
dies ad quem
|
|
|
|
empezar lección
|
|
condicio suspensiva
|
|
|
|
empezar lección
|
|
condicio resolutiva
|
|
|
zobowiązanie w pełni skuteczne empezar lección
|
|
obligatio perfecta
|
|
|
czynności prawne, do których w ogóle nie można dołączyć warunku ani terminu empezar lección
|
|
actus legitimi
|
|
|
„nikt nie może przenieść na drugiego więcej prawa, niż sam ma” empezar lección
|
|
nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet
|
|
|
czynności prawne, które wymagają oświadczenia woli jednej osoby empezar lección
|
|
czynności prawne jednostronne
|
|
|
czynności prawne, które wymagają dwóch lub więcej zgodnych oświadczeń woli empezar lección
|
|
czynności prawne dwustronne
|
|
|
czynności prawne, których skutki następują po śmierci osoby składającej oświadczenie woli empezar lección
|
|
mortis causa
|
|
|
czynności prawne, których skutki następują za życia osoby składającej oświadczenie woli empezar lección
|
|
inter vivos
|
|
|
czynności prawne, w których nie ma odwzajemnienia o równej wartości co otrzymana korzysc empezar lección
|
|
czynności prawne darme
|
|
|
czynności prawne, w których występują dwa zależne i ekwiwalentne świadczenia empezar lección
|
|
czynności prawne odpłatne
|
|
|
czynności prawne powodujące bezpośrednie przeniesienie, obciążenie lub zniesienie prawa majątkowego empezar lección
|
|
czynności prawne rozporządzające
|
|
|
czynności prawne, w których jedna osoba zobowiązuje się względem drugiej do świadczenia empezar lección
|
|
czynności prawne zobowiązujące
|
|
|
czynności prawne, których dokonanie ma na celu przysporzenie korzyści majątkowej innej osobie empezar lección
|
|
czynności prawne przysparzające
|
|
|
czynności prawne, które dla swojej ważności wymagają istnienia prawidłowej przyczyny prawnej (kauzy) empezar lección
|
|
czynności prawne kauzalne
|
|
|
