|
término |
definición |
|
a contrario empezar lección
|
|
|
|
|
|
a posteriori empezar lección
|
|
z następstwa (z następstwa o przyczynach)
|
|
|
|
a priori empezar lección
|
|
z wcześniejszego; to, co wcześniejsze
|
|
|
|
ab initio empezar lección
|
|
|
|
|
|
ad empezar lección
|
|
|
|
|
|
ad absurdum empezar lección
|
|
|
|
|
|
ad acta empezar lección
|
|
do akt, sprawa odłożona jako załatwiona
|
|
|
|
ad eventum empezar lección
|
|
dla wywołania określonych skutków
|
|
|
|
ad exemplum empezar lección
|
|
|
|
|
|
ad finem empezar lección
|
|
|
|
|
|
ad hoc empezar lección
|
|
|
|
|
|
ad interim empezar lección
|
|
|
|
|
|
ad oculos empezar lección
|
|
|
|
|
|
ad personam empezar lección
|
|
w odniesieniu do konkretnej osoby
|
|
|
|
ad probationem empezar lección
|
|
|
|
|
|
ad rem empezar lección
|
|
|
|
|
|
ad solemnitatem empezar lección
|
|
|
|
|
|
ad vocem empezar lección
|
|
w nawiązaniu do poprzedniej wypowiedzi dosłownie: "do głosu" poprzednika
|
|
|
|
alieno nomine empezar lección
|
|
|
|
|
|
altera pars empezar lección
|
|
druga strona, przeciwnik w sporze
|
|
|
|
analogia iuris empezar lección
|
|
|
|
|
|
analogia legis empezar lección
|
|
|
|
|
|
argumentum a contrario empezar lección
|
|
uzasadnienie (twierdzenie, dowód) z przeciwieństwa
|
|
|
|
argumentum a fortiori empezar lección
|
|
uzasadnienie (argument) z mocniejszego
|
|
|
|
argumentum a maiori ad minus empezar lección
|
|
wnioskowanie z większego o mniejszym
|
|
|
|
argumentum a minori ad maius empezar lección
|
|
wnioskowanie z mniejszego o większym
|
|
|
|
argumentum a simile empezar lección
|
|
uzasadnienie (argument) z podobieństwa
|
|
|
|
argumentum ad personam empezar lección
|
|
argument odnoszący się do osoby
|
|
|
|
argumentum ex (a) silentio empezar lección
|
|
|
|
|
|
bona fides empezar lección
|
|
|
|
|
|
casus fortuitus empezar lección
|
|
|
|
|
|
causa cognita empezar lección
|
|
|
|
|
|
causa donandi empezar lección
|
|
podstawa prawna przysporzeń nieodpłatnych
|
|
|
|
causa finita empezar lección
|
|
|
|
|
|
causa obligandi empezar lección
|
|
podstawa prawna zaciągnięcia zobowiązań
|
|
|
|
communi consensu empezar lección
|
|
za zgodą ogółu, przy powszechnej zgodzie
|
|
|
|
communis opinio empezar lección
|
|
powszechny pogląd, powszechne przekonanie
|
|
|
|
condicio sine qua non empezar lección
|
|
warunek nieodzowny; warunek bez którego nie może zaistnieć dana czynność
|
|
|
|
consensus empezar lección
|
|
|
|
|
|
contra legem empezar lección
|
|
wbrew ustawie, w sposób sprzeczny z prawem
|
|
|
|
contra/adversus bonos mores empezar lección
|
|
wbrew dobrym obyczajom, sprzecznie z dobrymi obyczajami
|
|
|
|
corpus delicti empezar lección
|
|
przedmiot będący dowodem popełnienia przestępstwa
|
|
|
|
culpa empezar lección
|
|
|
|
|
|
culpa in contrahendo empezar lección
|
|
niedbalstwo przy zawieraniu umowy
|
|
|
|
culpa in custodiendo empezar lección
|
|
|
|
|
|
culpa in eligendo empezar lección
|
|
|
|
|
|
culpa lata empezar lección
|
|
|
|
|
|
de empezar lección
|
|
|
|
|
|
de facto empezar lección
|
|
faktycznie, w istocie, w rzeczywistości
|
|
|
|
de iure empezar lección
|
|
prawnie, formalnie; zgodnie z obowiązującym prawem
|
|
|
|
de lege ferenda empezar lección
|
|
co do przyszłego unormowania, co do prawa postulowanego (o ustawie, która dopiero ma być w przyszłości/powinna być uchwalona)
|
|
|
|
de lege lata empezar lección
|
|
z punktu widzenia prawa obowiązującego
|
|
|
|
desuetudo empezar lección
|
|
utrata mocy obowiązującej normy prawnej w skutek jej długotrwałego niestosowania
|
|
|
|
diligentia quam suis rebus empezar lección
|
|
staranność właściwa przy prowadzeniu własnych spraw
|
|
|
|
ex empezar lección
|
|
|
|
|
|
ex aequo et bono empezar lección
|
|
|
|
|
|
ex ante empezar lección
|
|
|
|
|
|
ex contractu empezar lección
|
|
zobowiązanie powstałe z kontraktu
|
|
|
|
ex delicto empezar lección
|
|
zobowiązanie powstałe z czynu niedozwolonego
|
|
|
|
ex iure empezar lección
|
|
|
|
|
|
ex lege empezar lección
|
|
|
|
|
|
ex nunc empezar lección
|
|
|
|
|
|
ex officio empezar lección
|
|
z urzędu, z urzędowego obowiązku
|
|
|
|
ex post empezar lección
|
|
po fakcie, ocena faktów już po ich zaistnieniu
|
|
|
|
ex professo empezar lección
|
|
z racji pełnionego zawodu, funkcji
|
|
|
|
ex tunc empezar lección
|
|
z mocą wsteczną, od tamtej chwili
|
|
|
|
expressis verbis empezar lección
|
|
dobitnymi słowami, wyraźnie, dokładnie, dobitnie
|
|
|
|
facta concludentia empezar lección
|
|
zdarzenia faktyczne, które wyrażają domniemaną wolę danej osoby; wyrażenie określające dorozumiane oświadczenie woli
|
|
|
|
facta notoria empezar lección
|
|
fakty notoryjne, powszechnie znane
|
|
|
|
falsa demonstratio empezar lección
|
|
mylne oznaczenie (rzeczy albo osoby)
|
|
|
|
falsus procurator empezar lección
|
|
pełnomocnik działający bez umocowania
|
|
|
|
favor debitoris empezar lección
|
|
ochrona dłużnika, przychylność dla dłużnika
|
|
|
|
favor testamenti empezar lección
|
|
przychylna interpretacja testamentu
|
|
|
|
fictio iuris empezar lección
|
|
|
|
|
|
ibidem empezar lección
|
|
|
|
|
|
idem empezar lección
|
|
|
|
|
|
in empezar lección
|
|
|
|
|
|
in absentia empezar lección
|
|
pod nieobecność, podczas nieobecności
|
|
|
|
in abstracto empezar lección
|
|
w oderwaniu (od konkretnej sytuacji)
|
|
|
|
in concreto empezar lección
|
|
|
|
|
|
in continuo empezar lección
|
|
|
|
|
|
in corpore empezar lección
|
|
|
|
|
|
in dubio empezar lección
|
|
|
|
|
|
in extenso empezar lección
|
|
w całości, dokładnie, w pełnym brzmieniu, w całej rozciągłości
|
|
|
|
in fine empezar lección
|
|
|
|
|
|
in flagranti empezar lección
|
|
|
|
|
|
in fraudem legis empezar lección
|
|
|
|
|
|
in nomine empezar lección
|
|
|
|
|
|
in solidum empezar lección
|
|
|
|
|
|
in spe empezar lección
|
|
być może w przyszłości (dosłownie: "w nadziei")
|
|
|
|
in suspenso empezar lección
|
|
|
|
|
|
in toto empezar lección
|
|
|
|
|
|
incompatibilitas empezar lección
|
|
zakaz równoczesnego piastowania określonych stanowisk publicznych
|
|
|
|
inter absentes empezar lección
|
|
|
|
|
|
inter partes empezar lección
|
|
|
|
|
|
inter praesentes empezar lección
|
|
|
|
|
|
ipso facto empezar lección
|
|
tym samym, z samego faktu
|
|
|
|
ipso iure empezar lección
|
|
mocy prawa, z mocy samego prawa
|
|
|
|
iurisdictio empezar lección
|
|
orzekanie, prawo do orzekania
|
|
|
|
ius cogens empezar lección
|
|
normy prawne obowiązujące bezwzględnie
|
|
|
|
ius dispositívum empezar lección
|
|
normy prawne obowiązujące względnie
|
|
|
|
ius privatum empezar lección
|
|
|
|
|
|
ius publicum empezar lección
|
|
|
|
|
|
ius sanguinis empezar lección
|
|
prawo krwi (zasada nabycia obywatelstwa)
|
|
|
|
ius soli empezar lección
|
|
prawo ziemi (zasada nabycia obywatelstwa)
|
|
|
|
ius, iuris empezar lección
|
|
|
|
|
|
iusta causa empezar lección
|
|
|
|
|
|
iustitia, -ae empezar lección
|
|
|
|
|
|
lege artis empezar lección
|
|
prawidłowo, według reguł sztuki
|
|
|
|
lege non distinguente empezar lección
|
|
ustawa nie czyni różnicowania
|
|
|
|
lex generalis empezar lección
|
|
|
|
|
|
lex imperfecta empezar lección
|
|
norma prawna pozbawiona jakiejkolwiek sankcji
|
|
|
|
lex minus quam perfecta empezar lección
|
|
norma prawna opatrzona tylko sankcją represyjną (karną)
|
|
|
|
lex perfecta empezar lección
|
|
norma prawna opatrzona sankcją nieważności
|
|
|
|
lex plus quam perfecta empezar lección
|
|
to norma prawna opatrzona sankcją represyjną (karną) oraz sankcją nieważności
|
|
|
|
lex specialis empezar lección
|
|
ustawa specjalna, przepis szczególny
|
|
|
|
lex, legis empezar lección
|
|
|
|
|
|
modus operandi empezar lección
|
|
|
|
|
|
mortis causa empezar lección
|
|
|
|
|
|
mutatis mutandis empezar lección
|
|
po zmianie tego, co powinno być zmienione
|
|
|
|
numerus clausus empezar lección
|
|
określona liczba, liczba zamknięta, ograniczona, wyliczanie enumeratywne
|
|
|
|
per analogiam empezar lección
|
|
przez podobieństwo, analogię
|
|
|
|
per facta concludentia empezar lección
|
|
przez zdarzenia faktyczne, które wyrażają domniemaną wolę danej osoby; wyrażenie określające wyrażenie woli przez czynności prawne dorozumiane
|
|
|
|
per procura empezar lección
|
|
w zastępstwie, na podstawie pełnomocnictwa
|
|
|
|
persona non grata empezar lección
|
|
|
|
|
|
pleno titulo (P.T.) empezar lección
|
|
z zachowaniem pełnego tytułu (jaki się komu należy)
|
|
|
|
post factum empezar lección
|
|
|
|
|
|
post mortem empezar lección
|
|
|
|
|
|
praesumptio iuris ac de iure empezar lección
|
|
domniemanie niedopuszczające przeciwdowodu
|
|
|
|
praesumptio iuris tantum empezar lección
|
|
domniemanie możliwe do obalenia
|
|
|
|
prima facie empezar lección
|
|
|
|
|
|
pro futuro empezar lección
|
|
|
|
|
|
pro publico bono empezar lección
|
|
|
|
|
|
quorum empezar lección
|
|
liczba członków podmiotu zbiorowego, których obecność podczas głosowania jest konieczna, aby decyzje w nim podjęte były ważne
|
|
|
|
ratio legis empezar lección
|
|
podstawa (przyczyna, motyw, cel, sens) uchwalenia danej ustawy
|
|
|
|
rebus sic stantibus empezar lección
|
|
przy zachowaniu istniejących okoliczności
|
|
|
|
reformatio in peius empezar lección
|
|
zmiana na gorsze, zmiana orzeczenia na mniej korzystne dla jednej ze stron
|
|
|
|
sensu largo empezar lección
|
|
|
|
|
|
sensu stricto [ale samo: „stricte” – ściśle] empezar lección
|
|
|
|
|
|
status quo empezar lección
|
|
|
|
|
|
suo nomine empezar lección
|
|
|
|
|
|
tertium non datur empezar lección
|
|
nie ma trzeciej możliwości
|
|
|
|
ut infra empezar lección
|
|
|
|
|
|
ut supra empezar lección
|
|
|
|
|
|
utilitas publica empezar lección
|
|
|
|
|
|
vacatio legis empezar lección
|
|
okres pomiędzy ogłoszeniem aktu prawnego a jego wejściem w życie
|
|
|
|
verba legis empezar lección
|
|
|
|
|
|
vice versa empezar lección
|
|
|
|
|
|
vis absoluta empezar lección
|
|
|
|
|
|
vis compulsíva empezar lección
|
|
|
|
|
|
vis maior empezar lección
|
|
|
|
|
