| término | definición | |||
|---|---|---|---|---|
|
entamoeba histolytica
|
||||
|
u człowieka w ścianie jelita, wątrobie, śledzionie, płucach, czasem w mózgu.
|
||||
|
formą inwazyjną jest cysta, ponieważ trofozoity giną w soku żołądkowym
|
||||
|
per os, z zanieczyszczoną wodą lub pokarmem, per rectum - rzadko
|
||||
|
Pełzakowica jelitowa → ostra i przewlekła oraz Pełzakowica pozajelitowa → pełzakowy ropień wątroby
|
||||
|
badanie kału w izotonicznym roztworze soli kuchennej (poszukuje się: cyst i trozofitów); rozmaz utrwalony i zabarwiony trójchromem lub metodą Heidenhaina, metoda hodowli, wykrywanie koproantygenu, PCR, immunologiczne
|
||||
|
trofozoit i cysta
|
||||
|
występują pseudopodia - języczkowate wypustki ektoplazmy, jądr z kariosomem ułożonym centralnie, chromatyna przylega do jądra w postaci grudek chromatoidalnych, w wodniczce pokarmowej mogą się znajdować erytrocyty
|
||||
|
erytrocytofagii - za pomoca pseudopodiów fagocytuje erytrocyty
|
||||
|
otoczona grubą błoną, 1,2 lub 4 jądra z kariosomem ułożonym centralnie, u młodych cyst występuje wodniczka jodofilna, ciałka chromatoidalne
|
||||
|
skupienia RNA
|
||||
|
zawiera glikogen, stanowi zbiornik materiału zapoasowego potrzebnego do rozwoju cysty
|
||||
|
prosty cykl rozwojowy
|
||||
|
kał
|
||||
|
Entamoeba coli
|
||||
|
Nie pasożytuje, jest komensalem bytującym w jelicie grubym człowieka
|
||||
|
w jelicie grubym
|
||||
|
czerpie on korzyści nie szkodząc
|
||||
|
tak samo jak E. histolytica
|
||||
|
trofozoit i cysta
|
||||
|
jądro z kariosomem ułożonym ekscentrycznie, w wodniczkach pokarmowych grzyby i bakterie pochłonięte na drodze fagocytozy, brak krwinek czerwonych w wodniczce
|
||||
|
nie
|
||||
|
okrągły kształt, 1-8 jąder z kariosomem ułożonym ekscentrycznie, wodniczka jodofilna i ciałka chromatoidalne
|
||||
|
nie wywołuje bo to komensal
|
||||
|
Acanthamoeba castellani
|
||||
|
kosmopolityczny wolno żyjący, niekiedy groźny pasożyt człowieka
|
||||
|
trofozoit i cysta
|
||||
|
jądro kuliste z kariosomem ułożonym centralnie, w cytoplazmie obecna jest wodniczki pokarmowe i1 tętniąca, akantopodia
|
||||
|
u A. castellani, są to szeroki pseudopodia zaopatrzone w kolczaste wypustki
|
||||
|
posiada jądro z kariosomem ułożonym centralnie, otoczka zewnętrzna pofałdowana, wewnętrzna wielościenna/gwieździsta, w miejscu przylegania otoczek znajdują się otworki z wieczkami
|
||||
|
dochodzi podczas kąpieli
|
||||
|
jama nosowa, uszkodzona skóra lub rogówka
|
||||
|
cysta lub trofozoit
|
||||
|
płyn mózgowo rdzeniowy
|
||||
|
trudne, ważna hodowla
|
||||
|
Neagleria fowleri
|
||||
|
podobnie jak A. castellani
|
||||
|
trofozoit i cysta,
|
||||
|
stadium przejściowe
|
||||
|
jądro z kariosomem, wodniczki pokarmowe i wodniczka tętniąca
|
||||
|
cysta i trofozoit
|
||||
|
w czasie kąpieli w zbiornikach naturalnych i basenach o podwyższonej temperaturze wody
|
||||
|
jama nosowo gardłowa
|
||||
|
neglerioza/naegleriosis
|
||||
|
płyn mózgowo rdzeniowy, treść jamy nosa i gardła, plwocina
|
||||
|
metoda hodowli, preparat bezpośredni oraz utrwalony barwiony barwnikiem Giemsy
|
||||
|
plasmodium vivax
|
||||
|
W narządach miąższowych i krwi żywiciela pośredniego
|
||||
|
w naczyniach włosowatych różnych narządów
|
||||
|
sporozoit
|
||||
|
Przenika do człowieka podczas ssania krwi przez samicę komara; Możliwa zimnica wrodzona (przez łożysko → per placentam); Możliwa zimnica potransplantacyjna (wątroba)
|
||||
|
rozwój bezpłciowy w ciele człowieka
|
||||
|
płciowy w ciele komara rozwój, ale zapoczątkowany u człowieka
|
||||
|
bezpłciowy rozwój w ciele komara
|
||||
|
wrzecionowaty kształ 1 centralnie ułożone jądro i wić
|
||||
|
pierwszy etap rozwoju plasmodium vivax, następuje gdy sporozoit przeniknie do krwioobiegu i wędruje naczyniami wątrobowymi do hepatocytów - komórek wątroby, w hepatocycie sporozoit przekształca się w schizonta, a on merozoity
|
||||
|
odbywa się w erytrocytach, rozpoczyna sie wniknięciem merozoitu do erytrocytu, tam merozoit przekształca się w pierścien, który później przekształca się w ruchliwego schizonta
|
||||
|
centralnie umiejscowiona wodniczka, wokół niej znajduje się wąski pas cytoplazmy i jądro
|
||||
|
Jednojądrowy, pełzakowaty • Pełzakowaty ruchliwy (po pierścieniu)
|
||||
|
Cienkowarstwowy rozmaz krwi utrwalony i zabarwiony barwnikiem Giemsy • Gruba kropla krwi • Badanie serologiczne • Badanie antygenów pasożyta • Metoda PCR
|
||||
|
plasmodium falciparum
|
||||
|
komara i człowieka
|
||||
|
człowiek, niektóre małpy
|
||||
|
komar z rodzaju Anopheles
|
||||
|
w naczyniach włosowatych różnych narządów
|
||||
|
Sporozoit
|
||||
|
Podczas ssania krwi przez komara z rodzaju Anopheles;
|
||||
|
Zimnica tropikalna/złośliwa; Zaczopowaniem naczyń włosowatych w śledzionie, wątrobie, szpiku kostnym i mózgu → śmierć;
|
||||
|
Cienkowarstwowy rozmaz krwi utrwalony i zabarwiony barwnikiem Giemsy • Gruba kropla krwi • Badanie serologiczne • Badanie antygenów pasożyta • Metoda PCR
|
||||
|
barwnik który odkłada się w tkankach i moczu, charakterystyczny dla P. falciparum
|
||||
|
toxoplasma gondii
|
||||
|
U człowieka i zwierząt (koty, psy, świnie, bydło, zając, kura)
|
||||
|
Pasożytuje we wnętrzu komórek różnych tkanek, np. w mięśniach
|
||||
|
cysta, pseudocysta; sporozoity (wydalane z kałem kota)
|
||||
|
Per os, sporozoitami wydalanymi z kałem kota); Rzadziej przez uszkodzoną skórę; Przez wydzieliny i wydaliny zarażonych zwierząt i człowieka → toksoplazmoza nabyta; Toksoplazmoza wrodzona Toksoplazmoza potransfuzyjna;
|
||||
|
toksoplazmoza wrodzona, toksoplazmoza oczna, toksoplazmoza nabyta (toksoplasmosis)
|
||||
|
Odczyn immunologiczny w którym poszukuje się antygenu T. gondii lub w surowicy pacjenta swoistych przeciwciał antytoksoplazmowych
|
||||
|
kształt banana, centralnie umieszczone jądro, kształt umożliwa wnikanie do komórek
|
||||
|
hypnozoity, ruchomy schizont.
|
||||
|
na drodze bezpłciowej schizogonii
|
||||
|
tachyzoit
|
||||
|
krew
|
||||
|
zimnica trzydniowa, zimnica potransfuzyjna, zimnica wrodzona
|
||||
|
krew
|
||||
|
przyczepianie krwinek do komórek śródbłonka naczyń krwionośnych
|
||||
|
zarażenie mnogie krwinek (w jednym erytrocycie może być 2-6 małych pierścieni)
|
||||
|
ruchliwy
|
||||
|
nieruchliwy
|
||||
|
tak
|
||||
|
nie
|
||||
|
sierpa
|
||||
|
P. falciparum
|
||||
|
trofozoit, cysta, pseudocysta
|
||||
|
tachyzoit
|
||||
|
bradyzoit
|
||||
|
żywiciel ostateczny - kot
|
||||