Pyt. 22-30

U zdrowego człowieka, mechanizm tarcia występujący w stawie polega na

wciskaniu cieczy synowialnej w głąb porowatych części chrząstki stawowej. Mechanizm ten nazywany jest „weeping lubrication”.

Tarcie, które występuje podczas patologicznych stanów, wspomagane jest przez mechanizmy

„squezze-film lubrication” lub „boosted lubrication”

Maź stawowa jest

bezbarwnym produktem błony maziowej przeznaczonym do odżywiania i ochrony chrząstki stawowej.

Zadaniem cieczy synowialnej jest

nie dopuścić do bezpośredniego styku powierzchni głowy z powierzchnią panewki stawu.

Najbardziej obciążonymi, a jednocześnie predysponowanymi do przenoszenia obciążeń są stawy:

biodrowy, kolanowy i skokowy.

Biołożyska umożliwiają:

realizację dużych ruchów poszczególnych kości

Metody oceny implantów:

techniki tensometryczne, elastooptyka, kruche pokrycia, metoda mory, techniki laserowe: interferometria holograficzna, fotografia plamkowa, pomiar przemieszczeń

Techniki tensometryczne służą do:

wyznaczania odkształceń i (pośrednio) naprężeń

Elastoptyka to

metoda analizy naprężeń i odkształceń

Metoda mory służy do

określania kształtu lub przemieszczenia powierzchni obiaktu

Cement kostny jest to

metylometakrylan, który w egzotermicznym procesie polimeryzacji zastyga i daje mocne połączenie elementów endoprotezy z kością.

Za pomocą testera T-05 mogą być wykonywane badania i pomiary:

temp. próbki ścieranie pow trących zjawisko korozji ciernej wpływ obróbki pow. wierzchniej na trwałość elementów wpływ twardości mat. na tarcie i zużycie analiza wpływa nacisku i pręd. na tarcie i zużycie mat. charakt. zużyciowe różnych skojarzeń mat.

Zużycie to

proces zmian w warstwie wierzchniej ciała stałego, objawiające się utratą masy lub nieodwracalnym odkształceniem powierzchni. W konsekwencji powoduje ono zużycie mierzone wagowo, objętościowo lub liniowo.

Tribologia to

nauka o procesach zachodzących w ruchomym styku ciał stałych. W jej skład wchodzą badania nad tarciem, zużywaniem oraz smarowaniem zespołów ruchomych (głównie maszyn).

Zużycie nietribologiczne może być skutkiem

erozji, kawitacji, ablacji, korozji.

Korozja to

degradacja materiału wskutek chemicznego oddziaływania z otaczającym środowiskiem

Zużycie tribologiczne dzielimy na:

ścierne, adhezyjne, zmęczeniowe, odkształceniowe

Zużycie ścierne

występuje w przypadku nierównych pow. współpracujących elementów lub wtedy, gdy w tych pow. znajdują się wtrącenia, tj. utwierdzone albo luźne cząstki ścierniwa, które pracują na zasadzie mikroostrzy. Skutkuje ubytkiem masy w warstwie powierzchniowej.

Zużycie zmęczeniowe-

jego efektem jest ubytek mat. i miejscowa utrata spójności i jest konsekwencją zmęczenia tworzywa, wynikającego z cyklicznego obciążania warstw wierzchnich współp. Elemen. pary tarciowej. Najczęściej występuje przy tarciu tocznym lub tocznym z poślizgiem.

Zużycie odkształceniowe

objawia się zmianą kształtu bądź wymiarów elementów pary trącej na skutek odkształceń plastycznych. Zachodzi w przypadku przeciążeń, obciążeń udarowych i drgań oraz pod wpływem oddziaływania cieplnego (wiąże się to z małą odpornością termiczną polimerów).

Zużycie adhezyjne

polega na lokalnym sczepianiu pow. trących i odkształceniu materiału, po czym następuje pękanie wiązań kohezyjnych z równoczesnym odrywaniem się cząstek przeciwelementu lub jego rozmazywaniem (przy czym produkty zużycia zostają usunięte ze strefy tarcia).

W styku ruchowym głowa – panewka występuje tarcie

powatość powierzchni. W styku ruchowym głowa – panewka występuje tarcie ślizgowe o małych prędkościach względnych, a styk tarciowy obejmuje stosunkowo dużą powierzchnię. Taki rodzaj styku rzutuje na dużą ilość powstających produktów zużycia.

Wraz ze zmianą średnicy wewnętrznej panewki

zwiększa się też wielkość luzu między głową, a panewką, co prowadzi do straty stabilności zamocowania endoprotezy.

Procesy zużycia stawów są uzależnione od wielu czynników:

biomech. i tribol. własności chrząstki stawowej, kształtu i stanu ślizg. się pow. (kulistość i chrop.), średnicy głowy koci udowej, stopnia aktywności, masy ciała, obecności cieczy synow. fizjologi stawu i całęgo organizmu

Ciepłolecznictwo to

leczenie ciepłem polega na dostarczeniu do ustroju energii cieplnej, głównie drogą przewodzenia i przenoszenia

CIŚNIENIE STATYCZNE

zwane hydrostatycznym, występuje w dowolnym punkcie wody stojącej, nieruchomej i podlegającej przyciąganiu ziemskiemu.

CIŚNIENIE DYNAMICZNE

zwane hydrodynamicznym, odpowiada energii kinetycznej jednostki objętości poruszającej się wody

PRAWO ARCHIMEDESA

na ciało zanużone w wodzie działają siły wyporu zależne od objętości wypartej przez to ciało wody. Wypór wykorzystywany jest jako czynnik odciążający w kinezyterapii, ważne jest aby ruchy były wykonywane wolno.

SIŁY VAN DER WAALSA

określane są jako siły spójności, są efektem oddziaływania między cząsteczkami wody.