Przedsiębiorstwo

państwo

organizacja skupiająca ludzi zamieszkujących określone terytorium, połączonych wspólną kulturą, historią i językiem

rodzaje władzy

władza ustawodawcza (sejm i senat), władza wykonawcza (prezydent i rada ministrow), wladza sądownicza (sądy i trybunały)

funkcje wewnętrzne państwa

1. tworzenie obowiązującego prawa - uchwały i ustawy regulujące różne aspekty życia 2. ochrona własności prywatnej 3. zapewnienie porządku i bezpieczeństwa obywateli - utrzymanie policji, tworzenie systemu sądownictwa, 4. zarządzenie finansami kraju

zasada jawności

budżet musi być podany do wiadomości publicznej

funkcje zewnętrzne państwa

1. ochrona przed agresją zbrojną - utrzymanie wosjka, zawiearnie sojuszy, w razie konieczności prowadzenie wojny 2. współpraca z innymi krajami - wymiana handlowa z zagranicą, inwestycje zagraniczne, kształtowanie pozytywnego wizerunku państwa

budżet państwa

zestawienie dochodów państwa, przygotowuje go parlament, przyjmune on formę ustawy o finansach publicznych

zasada rocznego budżetowania

budżet jesy przygotowany na 12 miesięcy

zasada zupełności

muszą byc uwzględnione wszystkie dochody i wydatki państwa

zasada szczegółowości

muszą byc podane źródła dochodów i cele wydatków

zasada równowagi budżetowej

dąży się do tego, aby wydatki były zbliżone do dochodów

podatki bezpośrednie

nakładane bezpośredni na dochód podatnika 1. podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT), od osób prawnych (CIT), od spadków i darowizn - zależy od wartości spadku i stopnia pokrewieństwa, 2. podatek od czynności cywilno-prawnych - zawarcie umowy sprzedaży

podatki pośrednie

1. podatek akcyzowy - dotyczy produktów luksusowych, 2. podatek od towarów i usług, tzw VAT - 27%, 3. podatek od gier - dotyczy wygranej, podatek od wzbogacenia się

jednostki podziału terytorianego

gmina - organ samorządowy (Rada Gminy) organ wykonawczy (Wójt, burmistrz, prezydent miasta) powiat - organ samorządowy (rada powiatu) - organ wykonawczy (starosta) województwo (sejmik województwa, marszałek województwa)

zadania gminy

budowa, modernizacja, utrzymanie dróg lokalnych, utrzymanie wodociągów i kanalizacji, utrzymanie przychodni, tworzenie i utrzymanie świetlic gminnych, bibliotek publicznych, domów kultury, ochrona środowiska naturalnego, prowadzenie targowisk, utrzymanie

zadania powiatu

modernizacja, utrzymanie i budowa dróg powiatowych, utrzymanie szpitali rejonowych, utrzymanie muzeów, teatrów, bibliotek powiatowych, gospodarka wodna powiatu, prowadzenje biur pracy, utdzymanie szkół ponadpodstawowych, Specjalnych i poradni

zadania województwa

budowa, modernizacja i utrzymanie dróg wojewódzkich, utrzymanie szpitali specjalistycznych, utrzymanie teatrów, muzeów, filharmonii, utrzymanie uczelni wyższych, promocja regionu, modernizacja terenów wiejskich

źródła finansowania

podatek od nieruchomości (płacą właściciele nieruchomości, wysokość podatku zależy od ilości m²), podatek od środków transportu (te, które ważą więcej niz 2,5 tony), podatek od posiadania psa (roczna opłata za psa; nie dotyczy psów przewodnikow

źródła finansowania

opłata targowa (wszystkie osoby handlujące na targu) opłata klimatyczna (za przrbywanie w górach i nad morzem) subwencja ogólna - zasilenie przez budżet państwa na realizację ważnych społecznie celów

Produkt krajowy brutto

to całkowita wartość bieżącej produkcji dóbr, usług wytworzonych w kraju w danym czasie

sposoby obliczania pkb

1. zsumowanie wydatmow na konsumpcję, 2. metoda wartości dodanej (wartość rynkowa produktu pomniejszona o wartość rynkową czynników produkcji) 3. pkb = pkb kraju/liczba mieszkańców * 1/kurs 1 dolara

wzrost gospodarczy

to zdolność kraju do powiększenia pkb

czynniki wzrostu gospodarczego

niskie podatki, kapitał, ziemia, surowiec, zwiększenie zatrudnienia i wydajności pracy, postep naukowo-techniczny, infrastruktura

bariery wzrostu gospodarczego

wyczerpanie zasobów materialnych, degradacja środowiska naturalnego

cykl koniunkturalny

okresowe i w miare regularne wachania w produkcji i w zatrudnieniu

a

depresja - gospodarka sięga najnizszego stopnia produkcji i zatrudnienia

b

ożywienie - wielkość produkcji zaczuna rosnąć

c

rozkwit boom - gospodarka osiąga najwyższy stopień zatrudnienia i produkcji

d

recesja - poziom produkcji i zatrudnienia spada az do depresji

przyczyny występowania cyklu koniunkturalnego

teoria cyklu politycznego, zmiany w handlu zagranicznym, zmiany wydatków na inwestycję