término  |
definición |
|
empezar lección
|
|
prawo pozytywne, religijne/naturalne, precedensowe, zwyczajowe
|
|
|
system prawa pozytywnego lub system prawa stanowionego jest określany też jako system rzymski ponieważ często wzoruje się na rozwiązaniach z prawa prywatnego starożtnych rzymian. Nazywany tez systemem kontynentalny bo funkcjonuje w prawie całej EU empezar lección
|
|
prawo jest zawarte w aktach prawnych (ustawach), które wydają właściwe org władzy, tylko na pods ustaw np prawie cała Europa oprócz Anglii
|
|
|
|
empezar lección
|
|
źródłem regulacji są święte księgi i pisma, a także ich interpretacje formułowane przez duchownych. Nakazy i zakazy religijne są prawem poszechnie obowiązujących głównie kraje muzułmańskie, bliski wschód
|
|
|
system prawa precedensowego (anglosaskiego, common law) empezar lección
|
|
charakterystyczne jest znaczenie precedensu, czyli wyroku sądowego mający bezpośredni wpływ na przyszłe rozstrzygnięcia w podobnych sprawach. Można powoływać się na róźne źródła lub na zdroworozsądkowe zasady słuszności sumienia,
|
|
|
system prawa zwyczajowego empezar lección
|
|
Prawo nie tworzone przez org tylko są to normy mające trwały charakter, gdzie w danym społeczenstwie jest rozpowszechnione przekonanie o ich obowiązywaniu w wielu państwach afrykańskich i azjatyckich np. w Somalii wszyscy z najbliższej gr klanowej po części są odpowiedzialni za zbrodnię popełnioną osoby z klanu
|
|
|
|
empezar lección
|
|
zasada hierarchiczności, zasada spójności, zasada zupełności
|
|
|
|
empezar lección
|
|
każda norma musi mieć określoną rangę czyli zajmować nadrzędną lub podrzędną pozycję wobec innych norm. Jeśli dwie normy prawne są sprzeczne, hierarchiczność ustala pierwszeństwo zastosowania.
|
|
|
zasada spójności (koherentności, niesprzeczności) empezar lección
|
|
wprowadzane normy nie powinny być sprzeczne oraz mają nie wykluczać innych
|
|
|
zasada zupełności (braku luk prawnych) empezar lección
|
|
tworzące system normy dawały pods do rozstrzygnięcia wszelkich spornych spraw, które podlegają regulacji prawnej
|
|
|
rodzaje prawa przedmiotowego empezar lección
|
|
prawo międzynarodowe, krajowe, miejscowe, pisane, niepisane, prywatne, publiczne, materialne, formalne (procesowe)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
cywilne, karne, administracyjne
|
|
|
|
empezar lección
|
|
określa jakie czyny są przestępstwami, co grozi za ich popełnienie, jakie są zasady wymierzania kar
|
|
|
|
empezar lección
|
|
reguluje stosunki majątkowe i niemajtkowe między równorzędnymi podmiotami, zwłaszcza prywatnymi
|
|
|
|
empezar lección
|
|
wskazuje jakie uprawnienia i obowiązki mają obywatele i org władzy publicznej we wzajemnych relacjach oraz organy między sobą
|
|
|
prawo międzynarodowe (zewnętrzne) empezar lección
|
|
reguluste stosunki np. między państwami, organizacjami, jest dobrowolnie prztjmowane przez org włądzy państw, jego szczególną formą jest prawo ponadnarodowe, które staje się częścią prawa krajowego
|
|
|
prawo krajowe (wewnętrzne) empezar lección
|
|
reguluje życie polit, społ i gospodarcze, obowiązuje na terytorium podporządkowanym org władzy, jego przestrzeganie jest gwarantowane przez działania aparatu przymusu państwowego
|
|
|
prawo miejscowe (lokalne) empezar lección
|
|
reguluje niektóre relacje między podmiotami na określonej cz. terytorium (jest cz prawa krajowego), obowiązuje na obszarze danej jednostki terytorialnej (np gmina), często ustanawiane przez org samorządu terytorial
|
|
|
