|
término |
definición |
Prawo jest sztuką (stosowania) tego co dobre i sprawiedliwe empezar lección
|
|
Ius est ars boni et aequi
|
|
|
Sprawiedliwość jest stale i nieustanną wolą przyznania każdemu jego praw empezar lección
|
|
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi
|
|
|
Ustawa jest ogólną regułą (nakazem) empezar lección
|
|
Lex est commune praeceptum.
|
|
|
Jurysprudencja jest znajomością spraw boskich i ludzkich oraz wiedzą o tym co słuszne i niesłuszne (zgodne z prawem i niezgodne) empezar lección
|
|
Iurisprudentia est divinarum atque humanarum rerum notitia, iusti atque iniusti scientia
|
|
|
Wszelkie prawo jest odnoszone albo do osób, albo do rzeczy, albo skarg empezar lección
|
|
Omne ius quo utimur, vel ad personas pertinet vel ad res vel ad actiones
|
|
|
Prawem cywilnym (prawem obywatelskim) jest to, które każdy lud dla siebie stanowi empezar lección
|
|
Ius civile est, quod quisque populus ipse sibi constituit
|
|
|
Prawem publicznym jest to co ma na względzie dobro państwa rzymskiego, prywatnym (to które ma na względzie) dobro jednostek empezar lección
|
|
Publicum ius est quod ad statum rei romanae spectat; privatum quod ad singulorum utilitatem
|
|
|
Prawo publiczne nie może być zmieniane umowami osób prywatnych. empezar lección
|
|
Ius publicum privatorum pactis mutari non potest
|
|
|
Prawem naturalnym jest to, którego natura nauczyła wszystkie stworzenia empezar lección
|
|
Ius naturale est, quod natura omnia animalia docuit
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Lex retro non agit
|
|
|
Ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą. empezar lección
|
|
Lex posterior derogat legi priori
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Pacta sunt servanda
|
|
|
Adopcja naśladuje naturę. empezar lección
|
|
Adoptio naturam imitatur.
|
|
|
Działający pod wpływem błędu nie wyraża woli. empezar lección
|
|
Errantis voluntas nulla est
|
|
|
Nie można pobierać pożytków z rzeczy bez prawa jej używania empezar lección
|
|
Fructus sine usu esse non potest
|
|
|
Nikomu rzecz własna nie może być służebną empezar lección
|
|
Nulli res sua servit
|
|
|
Posiadacz w złej wierze bez względu na czas nie może zasiedzieć rzeczy. empezar lección
|
|
Possessor malae fidei ullo tempore non praescribit.
|
|
|
Zasiedzenie jest nabyciem własności poprzez nieprzerwane posiadanie w czasie określonym prawem. empezar lección
|
|
Usucapio est adiectio dominii per continuationem possessionis temporis lege definiti.
|
|
|
Użytkowanie jest prawem używania cudzych rzeczy i pobierania z nich pożytków z zachowaniem istoty rzeczy. empezar lección
|
|
Usus fructus est ius alienis rebus utendi fruendi salva rerum substantia
|
|
|
Zobowiązanie jest węzłem prawnym, poprzez który zmuszeni jesteśmy do świadczenia komuś pewnej rzeczy, zgodnie z prawami naszego państwa empezar lección
|
|
Obbligatio est iuris vinculum quo necessitate adstringimur alicuius solvendae rei secundum nostrae civitatis iura.
|
|
|
Siła wyższa to siła, której nie można się oprzeć empezar lección
|
|
Vis maior est vis cui resisti non potest
|
|
|
Niczym innym jest spadek jak wstąpieniem w ogół praw i obowiązków, które posiadał zmarły. empezar lección
|
|
Nihil est aliud hereditas, quam successio in universum ius, quod defunctus habuerit.
|
|
|
Legat jest darowizną pozostawioną w testamencie. empezar lección
|
|
Legatum est donatio testamento relicta.
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Nulla pena sine culpa
|
|
|
Nie ma przestępstwa bez ustawy empezar lección
|
|
Nullum crimen sine lege
|
|
|
Powództwo zaś jest niczym innym, niżeli prawem sądowego dochodzenia tego, co się komuś należy. empezar lección
|
|
Actio autem nihil aliud est quam ius persequendi iudicio quod sibi debetur.
|
|
|
Powodem nazywamy jest ten, kto pierwszy wszczął postępowanie empezar lección
|
|
Actor dicitur qui prius ad iudicium provocavit
|
|
|
Pozwanym (oskarżonym) jest ten, którego sprawą się toczy empezar lección
|
|
Reus est cuius de re agitur
|
|
|
Rzecz osądzonaą przyjmuje się za prawdę empezar lección
|
|
Res iudicata pro veritate accipitur
|
|
|
