|
término |
definición |
to co jest od początku nieważne, jest zawsze nieważne. empezar lección
|
|
Ab initio nullum semper nullum
|
|
|
przyrost przypada rzeczy głównej. empezar lección
|
|
Accessio cedit principali
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Actor sequitur forum rei
|
|
|
na powodzie spoczywa ciężar dowodu. empezar lección
|
|
Actori incumbit probatio
|
|
|
czynność pozorna jest nieważna. empezar lección
|
|
Actus simulatus nullius est momenti
|
|
|
przysposobienie naśladuję naturę empezar lección
|
|
Adoptio naturam imitatur
|
|
|
przedawnienie nie biegnie względem tego, kto jest niezdolny do dochodzenia swych roszczeń przed sądem. empezar lección
|
|
Agere non valenti non currit praescriptio
|
|
|
wola spadkodawcy może być zmieniona aż do śmierci. empezar lección
|
|
Ambulatoria est voluntas testatoris usque ad mortem
|
|
|
niech będzie wysłuchana i druga strona. empezar lección
|
|
Audiatur et altera pars
|
|
|
nie wolno procesować się dwa razy w tej samej sprawie. empezar lección
|
|
Bis de eadem re agere non licet
|
|
|
nikt nie ponosi kary za myślenie. empezar lección
|
|
Cogitationis poenam nemo patitur
|
|
|
o zawarciu małżeństwa decydują zgodne oświadczenia woli. empezar lección
|
|
Consensus facit nuptias
|
|
|
zawarcie kontraktu jest dobrowolne, ale wykonanie przymusowe. empezar lección
|
|
Contractus ab initio voluntatis est, ex post facto necessitatis
|
|
|
daj mi okoliczności faktyczne, a ja wskażę Ci prawo. empezar lección
|
|
Da mihi factum, dabo tibi ius
|
|
|
podlega się prawu miejsca dokonania przestępstwa. empezar lección
|
|
Debet quis iuri subiacere, ubi deliquit
|
|
|
termin wzywa za człowieka. empezar lección
|
|
Dies interpellat pro homine
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Dura lex, sed lex
|
|
|
ciężar dowodu spoczywa na tym kto twierdzi, nie na tym, kto zaprzecza empezar lección
|
|
Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat
|
|
|
powstrzymanie się od działania jest także działaniem. empezar lección
|
|
Et non facere, facere est
|
|
|
czynność przedstawiciela jest czynnością strony. empezar lección
|
|
Factum executoris factum partis
|
|
|
chory umysłowo nie ma woli; nie jest zdolny do wyrażenia woli. empezar lección
|
|
Furiosi voluntas nulla est
|
|
|
uważa się, że gatunek nie ginie empezar lección
|
|
Genus perire non censetur
|
|
|
dziedziczenie jest wejściem w ogół praw i obowiązków zmarłego. empezar lección
|
|
Hereditas nihil aliud est, quam successio in universum ius, quod defunctus habuerit
|
|
|
nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość faktu nie szkodzi. empezar lección
|
|
Ignorantia iuris nocet, ignorantia facti non nocet
|
|
|
zobowiązanie do świadczenia niemożliwego nie istnieje. empezar lección
|
|
Impossibilium nulla obligatio est
|
|
|
nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość faktu nie szkodzi. empezar lección
|
|
Ignorantia iuris nocet, ignorantia facti non nocet
|
|
|
przy zawieraniu umów uwzględnia się bardziej wolę stron niż ich słowa empezar lección
|
|
przy zawieraniu umów uwzględnia się bardziej wolę stron niż ich słowa
|
|
|
przy zawieraniu umów uwzględnia się bardziej wolę stron niż ich słowa empezar lección
|
|
In conventionibus contrahentium voluntas potius quam verba spectanda sunt
|
|
|
w razie wątpliwości na korzyść pozwanego. empezar lección
|
|
In dubio pro reo
|
|
|
kary spadkobierca nie dziedziczy. empezar lección
|
|
In poenam heres non succedit
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Iura novit curia
|
|
|
nakazy prawa są następujące: uczciwie żyć, nie szkodzić drugiemu, oddawać każdemu co mu się należy. empezar lección
|
|
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere
|
|
|
prawo jest sztuką (umiejętnością) stosowania tego co dobre i słuszne. empezar lección
|
|
Ius est ars boni et aequi
|
|
|
prawo publiczne nie może być zmieniane umowami osób prywatnych. empezar lección
|
|
Ius publicum privatorum pactis mutari non potest
|
|
|
sprawiedliwość jest niezmienną i trwałą wolą oddania każdemu, co mu się należy empezar lección
|
|
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi
|
|
|
nie powinniśmy źle korzystać z przysługującego nam prawa. empezar lección
|
|
Male nostro iure uti non debemus
|
|
|
to co oczywiste nie wymaga dowodu. empezar lección
|
|
Manifestum non eget probatione
|
|
|
matka jest zawsze pewna, ojcem jest ten, kogo wskazuje małżeństwo. empezar lección
|
|
Mater semper certa est: pater est, quem nuptiae demonstrant
|
|
|
zwłoka pociąga za sobą ryzyko. empezar lección
|
|
Mora trahit periculum
|
|
|
dziecko poczęte uważa się za narodzone, ilekroć chodzi o jego korzyści. empezar lección
|
|
Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur
|
|
|
nikt nie może być sędzią we własnej sprawie. empezar lección
|
|
Nemo iudex in sua causa
|
|
|
nikt nie może przenieść na drugiego więcej prawa niż ma. empezar lección
|
|
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet
|
|
|
nie wszystko co dozwolone jest uczciwe. empezar lección
|
|
Non omne, quod licet, honestum est
|
|
|
wszelka definicja w prawie cywilnym jest niebezpieczna, ponieważ rzadko się zdarza, by nie można było jej podważyć. empezar lección
|
|
Omnis definitio in iure civili periculosa est, parum est enim, ut non subverti potest
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Pacta sunt servanda
|
|
|
pierwszy w czasie lepszy prawem. empezar lección
|
|
Prior tempore potior iure
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Quot generationes tot gradus
|
|
|
kto nie przekracza przysługującego mu prawa, nie narusza praw drugiego. empezar lección
|
|
Qui iure suo utitur, neminem laedit
|
|
|
sędziemu apelacyjnemu nie wolno zmieniać wyroku na niekorzyść zasądzonego empezar lección
|
|
Reformationis in peius iudici appellato non licet
|
|
|
wyrok tworzy prawo pomiędzy stronami. empezar lección
|
|
Sententia facit ius inter partes
|
|
|
powinno się oddzielać posiadanie od własności. empezar lección
|
|
Separata esse debet possessio a proprietate
|
|
|
rzecz indywidualnie oznaczona ginie na szkodę wierzyciela. empezar lección
|
|
Species perit ei cui debetur
|
|
|
najwyższe prawo najwyższym bezprawiem empezar lección
|
|
Summum ius summa iniuria
|
|
|
to co znajduję się na gruncie, przypada gruntowi. empezar lección
|
|
Superficies solo cedit
|
|
|
jeden świadek, żaden świadek empezar lección
|
|
Testis unus, testis nullus
|
|
|
siłę wolno odeprzeć siłą. empezar lección
|
|
Vim vi repellere licet
|
|
|
chcącemu nie dzieje się krzywda. empezar lección
|
|
Volenti non fit iniuria
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Appellatione extinguitur iudicatum
|
|
|
jasne wyrażenie nie podlega interpretacji. empezar lección
|
|
Clara non sunt interpretanda
|
|
|
przyznanie się do winy jest królową dowodów empezar lección
|
|
Confessio est regina probationum
|
|
|
przestępstwa wygasają wskutek śmierci sprawcy empezar lección
|
|
Crimina morte extinguuntur
|
|
|
tam gdzie ustawa nie rozróżnia, nie naszą rzeczą jest wprowadzać rozróżnienie empezar lección
|
|
Lege non distinguente nec nostrum est distinguere
|
|
|
ustawa powinna być zwięzła empezar lección
|
|
Legem brevem esse oportet
|
|
|
ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich. empezar lección
|
|
Leges ab omnibus intellegi debent
|
|
|
ustawa nie obowiązuje, jeżeli nie została ogłoszona empezar lección
|
|
Lex non obligat, nisi promulgata
|
|
|
ustawa późniejsza uchyla (znosi) wcześniejszą. empezar lección
|
|
Lex posterior derogat legi priori
|
|
|
ustawa patrzy naprzód, a nie wstecz. empezar lección
|
|
Lex prospicit, non respicit
|
|
|
ustawa nie działa wstecz. empezar lección
|
|
Lex retro non agit
|
|
|
ustawa szczególna uchyla (znosi) ustawę ogólną. empezar lección
|
|
Lex specialis derogat legi generali
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Nulla poena sine culpa
|
|
|
kara za czyn musi być określona w ustawie. empezar lección
|
|
Nulla poena sine lege
|
|
|
nie ma przestępstwa bez ustawy. empezar lección
|
|
Nullum crimen sine lege
|
|
|
nie ma przestępstwa bez kary. empezar lección
|
|
Nullum crimen sine poena
|
|
|
wszystko podlega interpretacji empezar lección
|
|
Omnia sunt interpretanda
|
|
|
ustawa wyższego rzędu uchyla ustawę niższego rzędu empezar lección
|
|
Lex superior derogat legi inferiori
|
|
|
