obowiązkowe pojęcia na maturę

 0    59 tarjetas    wiktoriaborowiecka55647
descargar mp3 imprimir jugar test de práctica
 
término język polski definición język polski
antyk
empezar lección
epoka literacka obejmująca lata do V w. n.e. charakteryzująca się bogactwem mitologii, dramatami i epopejami, które kształtowały myślenie i sztukę starożytnego świata
epikureizm
empezar lección
filozoficzno-etyczny nurt założony przez Epikura, który podkreślał, że celem życia jest osiągnięcie szczęścia poprzez filozofię. Epikurejczycy wierzyli, że brak cierpień to szczęście samo w sobie
stoicyzm
empezar lección
życie bez skrajnych emocji i zdolność utrzymania wewnętrznej harmonii niezależnie od warunków zewnętrznych
topos
empezar lección
motyw literacki lub artystyczny charakterystyczny dla damej kultury przewijający się w różnych dziełach udowadniając wzorce społeczeństwa i ciągłość myśli
prometeizm
empezar lección
postawa poświęcenia życia dla innych bez oczekiwania korzyści
średniowiecze
empezar lección
okres literacki od V do XV w. - dominacja chrześcijańskiej doktryny we wszystkich sferach życia
uniwersalizm
empezar lección
oparte na chrześcijaństwie ujednolicenie kultury europejskiej w średniowieczu (wspólne znaki, symbole, łacina, normy moralne)
teocentryzm
empezar lección
Bóg w centrum świata
augustynizm
empezar lección
pokusy jako największa przeszkoda w dążeniu do wiecznego życia
scholastyka
empezar lección
tradycja zakonna i akademicka oparta na filozofii Arystotelesa i Platona stworzona aby wyjaśniać trudne prawdy wiary chrześcijańskiej
renesans
empezar lección
wiek XVI, odkrywanie klasycznych wzorców, nowe perspektywy artystyczne, rozwijanie nauk humanistycznych
humanizm
empezar lección
nurt filozoficzny lub światopogląd oparty na racjonalnym myśleniu, który wyraża się troską o potrzeby, szczęście, godność i swobodny rozwój człowieka w jego środowiskach (społecznym i naturalnym)
reformacja
empezar lección
nurt epoki renesansu świadczący o przekonaniu humanistów o ich potędze i nieograniczonej wolności
antropocentryzm
empezar lección
filozoficzna doktryna, której przekonaniem jest to, że człowiek znajduję się w centrum wszechświata
barok
empezar lección
od XVI do XVIII w. w Europie, w XVIII w. w Polsce. Przepychający styl, skomplikowana struktura, głębokie emocje, rozbudowana ornamentyka
marnizm
empezar lección
barokowa poezja; postulował zmysłowość jako główny temat literacki. Wykwintny styl, ozdobniki retoryczne, dążenie do zaskoczenia czytelnika
sarmatyzm
empezar lección
początkowo był manifestacją dumy narodowej i polskiej waleczności, z czasem kojarzony z powierzchowną religijnością, zacofaniem i nietolerancyjną ksenofobią
kontrreformacja
empezar lección
walka Kościoła katolickiego z reformacją
oświecenie
empezar lección
okres literacki w XVIII wieku charakteryzujący się wiarą w rozum, naukę i postęp społeczny
racjonalizm
empezar lección
nurt filozoficzny, który podkreślał nieograniczone możliwości ludzkiego rozumu i przykładał większą uwagę do poznania umysłowego niż zmysłowego
klasycyzm
empezar lección
jego głównym celem było kreatywne nawiązywanie do osiągnięć starożytności, zarówno w sferze estetyki, jak i sztuki
empiryzm
empezar lección
jedynym i podstawowym sposobem zdobycia wiedzy jest poznanie zmysłowe
humanitaryzm społeczny
empezar lección
postawa uznająca ludzką godność, równość i wolność zs podstawowe wartości
deizm
empezar lección
zakłada istnienie Boga, ale neguje Jego wpływ na losy ludzkie na ziemi
ateizm
empezar lección
neguje istnienie Boga
wolterianizm
empezar lección
wolnomyślicielstwo, tolerancja i powszechne prawo do swobodnego wyrażania poglądów, nawet takich, które są niezgodne z otoczeniem
sensualizm
empezar lección
wiara w nieograniczone możliwości poznawcze ludzkich zmysłów
libertynizm
empezar lección
postawa jednostki pozbawionej wartości moralnych
tabula rasa (czysta karta)
empezar lección
określa dziewiczy stan umysłu ludzkiego, czyli takiego, który nie został jeszcze poddany żadnym myślom świata zewnętrznego
romantyzm
empezar lección
I poł. XIX w. Nacisk na uczucia, wyobraźnię, indywidualizm i tęsknotę za wolnością
irracjonalizm
empezar lección
metafizyczny pogląd twierdzący, że świat nie ma porządku ani celu
profetyzm
empezar lección
praktyka osób, które twierdzą, że ich działania są skutkiem natchnienia przez Boga
mesjanizm
empezar lección
przekonanie o narodzie jako obdarzonym wyjątkowym przeznaczeniem czy zbawczą misją
mistycyzm
empezar lección
bezpośredni kontakt człowieka z Bogiem jest możliwy, gdy dusza ludzka zrezygnuje z innych pragnień i skupi się na połączeniu z boskością
historyzm
empezar lección
kreatywne naśladowanie stylów minionych w architekturze
winkelriedyzm
empezar lección
poświęcenie dla wolności i ojczyzny. Arnold Winkelried w 1386r. w bitwie pod Sempach zwrócił na siebie uwagę przeciwnika krzycząc "Droga dla Wolności" i zmierzając prosto na niego
pozytywizm
empezar lección
II poł XIX w. Naukowe podejście do analizy społeczeństwa, bazujące na obserwacjach i faktach
monizm
empezar lección
wszelki byt ma jednorodną naturę (materialną, duchową lub materialno-duchową)
scjentyzm
empezar lección
połączenie empiryzmu i pozytywizmu. Ściśle naukowe i racjonalne podejście do problemów
agnostycyzm
empezar lección
niemożliwe jest jednoznaczne stwierdzenie istnienia lub nieistnienia Boga
relatywizm
empezar lección
ocena prawdziwości tezy zależy od kontekstu w jakim została zawarta
młoda Polska
empezar lección
poszukiwanie nowych form wyrazu artystycznego, emancypacja kobiet, krytyka społeczeństwa
modernizm
empezar lección
dążenie do innowacji, odrzucenie tradycji, eksperymentowanie z nowoczesnymi formami
neoromantyzm
empezar lección
powrót do romantycznych wartości w XIX w. Zainteresowanie historią i folklorem
dekadentyzm
empezar lección
II poł. XIX w. Pesymizm, melancholia, krytyka społeczeństwa i dekadencja
ekspresjonizm
empezar lección
I poł. XX w. Silne wyrażanie emocji, deformacja formy
impresjonizm
empezar lección
II poł. XIX wieku, chwilowe wrażenia, światła i kolory
naturalizm
empezar lección
II poł XIX w. Utrwalanie wpływów warunków środowiskowych i dziedziczenia genetycznego na jednostkę ludzką prezentując brutalną rzeczywistość społeczną
secesja
empezar lección
XIX/XX wiek. Organiczne formy, dekoracyjność i odejście od konwencji artystycznych
symbolizm
empezar lección
XIX/XX wiek symbolika, metafory, unikanie jednoznacznych interpretacji
chłopomania
empezar lección
romantyczny ideał chłopa, symbol prostoty, siły moralnej
dwudziestolecie międzywojenne
empezar lección
zróżnicowane prądu artystyczne i społeczne odzwierciedlające burzliwe wydarzenia wojny
futuryzm
empezar lección
odejście od tradycji i skupienie się nq przyszłości
awangarda
empezar lección
dążenie do nowatorskich środków wyrazu i eksperymentacji
dadaizm
empezar lección
swoboda wyrazu, odrzucenie zasad i kanonów artystycznych XX wiek
panteizm
empezar lección
Bóg i natura są nieodłącznym bytem
pamflet
empezar lección
wiersz lub proza pełna satyrycznych docinek skierowanych pod konkretny adres
panegiryk
empezar lección
pochwalny utwór gloryfikujące zjawisko, osobę lub zbiorowość
poemat heroikomiczny
empezar lección
parodia starożytnego eposu bohaterskiego; wyniosły opis błahych wydarzeń

Debes iniciar sesión para poder comentar.