término  |
definición |
|
empezar lección
|
|
obszar środkowego Meksyku do północnej Panamy
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Odkrył przylądek dobrej nadziei
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Odkrył, że nowy kontynent to nie India a Ameryka
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Opłynął jako pierwszy całą ziemię dookoła
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
stworzona przez Nicollo Machiavelliego teoria króla - humanisty
|
|
|
|
empezar lección
|
|
podważył absolutyzm, mówił o niezbywalnych wolnościach ludzkich
|
|
|
Charles Louis Montesquieu empezar lección
|
|
Sformułował zasade trójpodziału władzy
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Car Rosyjski od 1682 , wprowadził zachodnioeuropejską kulturę, zbudował Petersburg
|
|
|
|
empezar lección
|
|
monarchia konstytucyjna z przewagą parlamentu nad królem
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Wprowadził Wielką kartę swobód w Anglii 1215 - król nie mógł wprowadzać podatków bez zgody baronów i biskupów
|
|
|
|
empezar lección
|
|
gwarantował nietykalność osobistą obywatelom (WB)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
reprezentowała arystokracjię
|
|
|
|
empezar lección
|
|
reprezentowała burżuazję i szlachtę średnią
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Hugenocki król Francji, wprowadził edykt nantejski w 1598 r
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
Armand - jean du plessis de Richelieu empezar lección
|
|
mąż stanu Francji, za Henryka XIII doprowadził do absolutyzmu
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Przywódca jakobinów w czasie rewolucji francuskiej
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Napoleon koronował się na cesarza
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
Karol I (koronowany 1625) empezar lección
|
|
Król WB, miał konflikty z parlamentem, rządził 11 lat bez parlamentu a później zwołał długi parlament
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Pokonał Karola I i został Lordem Protektorem Anglii
|
|
|
|
empezar lección
|
|
dokument wydany w 1679 r. w Anglii o ochronie obywateli przed aresztowaniem bez wyroku sądu
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Przejął władz z rąk Karola II w Anglii dzięki chwalebnej rewolucji
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Najwyższy urzędnik Turecki
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Uchwalenie konstytucji USA
|
|
|
|
empezar lección
|
|
zosał zabity w 1444 r. pod Warną
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1515 w przypadku bezpotomnej śmierci w kraju Habsburgów bądź Jagiellonów, drudzy przejmowali władzę
|
|
|
|
empezar lección
|
|
jedna osoba nie mogła pełnić dwóch urzędów w państwie
|
|
|
|
empezar lección
|
|
miał na celu umocniebie szlachty średniej i osłabiebie Magnaterii
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Od tego momenty monarcha w Rzeczypospolitej nie nógł wydawać ustawy bez zgody sejmu
|
|
|
|
empezar lección
|
|
powstanie Rzeczpospolitej obojga narodów (unia realna)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Dokument, w którym zapisywano osobiste zobowiązania konkretnego króla wobec szlachty
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Piechota Batorego utworzona z chłopów
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
koronacja następnego króla, za życia obecnego króla
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1717 Przeprowadzenie reform za Augusta II, które były kontrolowane przez wojska Rosyjskie podczas posiedzenia sejmu i każdy szlachcic nie miał prawa się odezwać
|
|
|
|
empezar lección
|
|
wrogowie reform za czasów sasów
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Czartoryscy i Poniatowscy jako stronnictwo popierające reformy za czasów sasów
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
powołany w 1788 r. sejm dzięki zgodzie Katarzyny Carycy. zwiększono liczebność armii, ofiara dziesiątego grosza
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
Insurekcja Kościuszkowska empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
dowodził legionami w armii Napoleona
|
|
|
|
empezar lección
|
|
wprowadzony na ziemiach Polski, kiedy to Napolon wraz z armią wyzwolił jej część
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Zakaz eksportu surowców, aby sprzedawać tylko zrobione z nich produkty
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
pogląd, że najważniejszym aspektem gospodarki jest rolnictwo
|
|
|
|
empezar lección
|
|
inwestycjebw rolnictwo i jego technologie
|
|
|
|
empezar lección
|
|
zwiększenie wielkości upraw przy jak najmniejszych kosztach
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Anglia - zamiana ziemi rolnych na pastwiska dla owiec
|
|
|
Cuius regio, eius religio (czyja władza, tego religia) empezar lección
|
|
Pokój w Augsburgu 1555 r. kończył wojny religijne
|
|
|
Cud domu Brandenburgskiego empezar lección
|
|
1762 Piotr I po obęciu tronu wycofał wojska Rosyjskie z Prus.
|
|
|
|
empezar lección
|
|
traktat kończący wojnę siedmioletnią
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1618 - 1648 Wojna Ligi katolickiej z unią protestancką
|
|
|
|
empezar lección
|
|
druga defenestracja praska
|
|
|
Pokój kończący wojne trzydziestoletnią empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Jan Karol Chodkiewicz wygrywa pod Kircholmem z buntem Karola Sudermańskiego
|
|
|
Zdrajca RP na rzecz Karola X Gustawa empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Odebrał wiele ziem Rosji oraz zyskał nowe ziemie - rozejm w Jamie Zapolskim 1582
|
|
|
|
empezar lección
|
|
okres anarchii, buntów i problemów wewnętrznych Rosji 1598 - 1613
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Czasy dwóch Dymitrów Samozwańców, po czym tron obejmuje Michał 1 Romanow
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1654 Chmielnicki oddaje pod opiekę Rosji kozaczyznę
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
dokument wydany przez Kościuszkę dający przywileje chłopom, odrzucony przez szlachtę
|
|
|
Insurekcja Kościuszkowska empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Po 4 Koalicji antyfrancuskiej, pozwolił utworzyć Księstwo Warszawski z Kodeksem Cywilnym Napoleona
|
|
|
Bitwa Narodów pod Lipskiem empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
danina na rzecz papieża nałożona na kraje katolickie
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
związek protestanckich księstw Cesarstwa
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Stworzony przez Ignacego Loyole, pokojowo walczył z reformacją
|
|
|
|
empezar lección
|
|
instytucja sądowniczo - śledcza walcząca z heretyzmem
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1573 - dokoment dający gwarancję swobody religijnej
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Układy dynastyczne z Habsburgami
|
|
|
|
empezar lección
|
|
hołd Pruski - Albrecht Hohenzollern
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Koronacja vivente rege Zygmunta Augusta za życia Zygmunta Starego
|
|
|
Akt o Supremacji Henryk VIII empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Pierwsza wolna elekcja, konfederacja warszawska
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Bitwa pod Byczyną o władzę pomiędzy stronnictwem Zygmunta III Wazy - Janem Zamoyskim a Maksymilianem III Habsburgiem
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Rokosz Zebrzydowskiego przeciwko Zygmuntowi III Wazie, po śmierci Jana Zamoyskiego
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Bitwa pod Cecorą, ginie Stanisław Żółkiewski
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Bitwa pod Chocimiem, ginie Jan Karol Chodkiewicz
|
|
|
Rozejm ze Szwecją w Sztumskiej Wsi Został zawarty na 26 lat empezar lección
|
|
|
|
|
traktat rozbiorowy w Radnot empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Chwalebna Rewolucja - Wilhelm III Oreański
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Uchwalenie konstytucji 3 maja
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1666 r - pokonanie wojsk Jana Kazimierza przez wojska rokoszu Lubomirskiego
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1686 - pokój po wojnie z Rosją
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1734 w obronie praw do tronu wybranego przez szlachtę Stanisława Leszczyńskiego przeciwko Augustowi III Sasowi
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1704 popierała prawa do tronu Stanisława Leszczyńskiego, detronizując Augusta II
|
|
|
Konfederacja Sandomierska empezar lección
|
|
1704, była opozyjcją do konfederacji warszawskiej, wspierała pretensje do tronu Augusta II Mocnego
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1768 zawiązana przeciwko układom Stanisława Augusta Poniatowskiego z Rosjanami, oraz w obronie wiary katolickiej
|
|
|
Odkrył przylądek dobrej nadziei empezar lección
|
|
|
|
|
Odkrył drogę morską do Indii empezar lección
|
|
|
|
|
Jako pierwszy opłynął ziemię do okoła empezar lección
|
|
|
|
|
Podbił Meksyk (Konkwistador) empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
Największe europejskie miasto XVI wieku empezar lección
|
|
|
|
|
Najbogatsza rodzina XVI wieku empezar lección
|
|
|
|
|
Przybicie 95 tez na drzwiach kościoła w Wittenberdze przez Marcina Lutra empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
związek państw protestanckich Rzeszy
|
|
|
Pokój w Augsburgu - cuius regio eius religio empezar lección
|
|
|
|
|
Wprowadził Anglikanizm i podpisał akt o supremacji w 1534 empezar lección
|
|
|
|
|
Sobór wprowadzający kontrreformację empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
Wojna Trzech Henryków (jakich) empezar lección
|
|
Walezjusza, Burbona, Gwizjusza
|
|
|
|
empezar lección
|
|
podczas reformacji Katolicy połączyli siły z protestantami w walce o niepodległość Niderlandów
|
|
|
Wojny włoskie, Habsburgowie kontra Fancja empezar lección
|
|
|
|
|
Wojny włoskie, Habsburgowie kontra Fancja empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1525 podczas wojen włoskich, Francja przegrała, po bitwie Anglia staje po stronie Francji
|
|
|
|
empezar lección
|
|
W XVI w. Flota Hiszpańska, którą rozgromili Anglicy
|
|
|
Najsłynniejszy władca Osmański empezar lección
|
|
|
|
|
Koronował się na cara Wszechrusi empezar lección
|
|
|
|
|
Unia Kalmarska jednocząca królestwa Dani Norwegii i Szwecji empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1430 Władysław Jagiełło, dokument zabraniający królowi karania szlachty bez wyroku sądu
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1537 - wojna kokosza - rokosz przeciwko Zygmuntowi I Staremu za dokonanie elekcji vivente rege na Zygmuncie Auguście
|
|
|
|
empezar lección
|
|
ruch szlachty średniej walczący o zwrot królewszczyzn królowi, zagarniętych przez magnaterię
|
|
|
Hołd Zakonu Kawalerów Mieczowych empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Inaczej bracia polscy - odrzucali dogmat świętej trójcy i Jezusa, chrzcili się jako dorośli
|
|
|
Utworzenie przez Batorego Akademi wieleńskiej empezar lección
|
|
|
|
|
Unia krakowsko - wieleńska empezar lección
|
|
1499 za Jana Olbrachta - ustalono wspólną politykę wojenną Polski i Litwy
|
|
|
|
empezar lección
|
|
elekcja, w której brała udział cała szlachta
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
Odmiana kalwinizmu w Anglii empezar lección
|
|
|
|
|
Karol I (koronowany 1625) empezar lección
|
|
1629 doprowadził do jedenastoletniej tyranii, następnie zwołał krótki parlament a potem długi
|
|
|
|
empezar lección
|
|
ogłosił Wielką Remonstrację czyli listę zarzutów wobec Karola I, pokonał go i ogłosił się Lordem Protektorem
|
|
|
|
empezar lección
|
|
utworzona z mieszczan i chłopów przez Cromwella
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Cromvell po ścięciu Karola I, utworzył parlament kadłubkowy, nazwał się Lordem Protektorem
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Wilhelm III Oreański w 1689 w Anglii, odbierała dużo kompetencji królowi na rzecz króla, dało to podstawy Monarchii parlamentarnej
|
|
|
Unia Protestancka i Liga Katolicka empezar lección
|
|
powstałe przed wojną 30letnią obozy w Cesarstwie
|
|
|
Druga defenestracja praska empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
czesko - palatynacki, duński, szwecki, francuski
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Pokonał duńczyków w wojnie 30letniej
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
Pokój Westfalski (kończył wojnę 30-letnią) empezar lección
|
|
|
|
|
Arman Jean du Plessis de Richelieu empezar lección
|
|
Za Ludwika XIII dał podstawy absolutyzmu, zwalczał opozycję królewską
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Jules Mazarin - podwyższył podatki, doprowadził do buntów,
|
|
|
Zniesienie edyktu nantejskiego empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Zamek Ludwika XIV w Wersalu, zrzeszał cały rząd
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1651 - najważniejsza bitwa z kozakami, wygrana przez Polaków
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Został hospodarem Mołdawii kiedy Jan Zamoyski prywatnie ją zdobył
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Unia trzech narodów, nie doszła do skutku
|
|
|
Zdradził RP i wsparł Karola X Gustawa empezar lección
|
|
|
|
|
Użył veto jako pierwszy w historii empezar lección
|
|
|
|
|
Jan Kazimierz Waza chciał doprowadzić do elekcji vivente rege arystokrate francuskiego, którym był: empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
stronnictwo Jana Sobieskiego przeciwko królowi Korybutowi Wiśniowieckiemu
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
Dowodził Osmanami podczas bitwy pod Wiedniem, po przegranych został skazany na karę śmierci empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
podatek wprowadzony w XVII w. na miasta od kominów
|
|
|
|
empezar lección
|
|
obowiązek kupowania alkoholu od szlachty
|
|
|
|
empezar lección
|
|
wprowadzony w XVII w. od każdej osoby powyżej 10 roku życia
|
|
|
|
empezar lección
|
|
żona Ludwika XIV przeznaczała 15% dochodów państwa na utrzymanie dworu
|
|
|
Początek Rewolucji Francuskiej, zdobycie Bastylii; Deklaracja Praw Człowieka empezar lección
|
|
Znosiła poddaństwo i przywileje stanowe
|
|
|
Hymn rewolucji francuskiej empezar lección
|
|
|
|
|
Stronnictwa na Sejmie wielkim empezar lección
|
|
Dworskie: Poniatowski, zwolennicy reform @@ Rosyjskie: wspierało Rosję @@ Magnackie: Potoccy, dbali o Magnaterię @@ Patryiotyczne: zwolennicy wzmocnienia niezależności państwa
|
|
|
|
empezar lección
|
|
zrzeszał polityków na Sejmie wielkim, współtwórca konstytucji 3 maja, doradzał Poniatowskiemu
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Zorganizowana przez Hugo Kołłątaja zrzeszała przedstawicieli miast domagających się praw
|
|
|
|
empezar lección
|
|
zwiększenie armii do 100 tys, odebranie praw politycznych gołocie, ofiara 10 grosza, nadanie praw chłopom, wycofanie wojsk rosyjskich, ustanowienie konstytucji 3 maja
|
|
|
Postanowienia konstytucji 3 maja empezar lección
|
|
zniesienie liberum veto, wprowadzenie trójpodziału władzy, wprowadzenie monarchii dziedzicznej sasów, reforma skarbu
|
|
|
Utworzył konfederację Targowicką empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
założył Towarzystwo przyjaciół nauk, aby podtrzymać polskość pod zaborami
|
|
|
Przegrana Napoleona po powrocie z Elby empezar lección
|
|
|
|
|
Konstytucja Księstwa Warszawskiego empezar lección
|
|
Wprowadzała trójpodział władzy, dawała wolność chłopom
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
król Prus, doprowadził do rozbiorów RP empezar lección
|
|
|
|
|
Sejm Walny składał się z 3 stanów sejmujących empezar lección
|
|
Senat, Izba poselska, król. Decydowano na nim o najważniejszych sprawach państwa
|
|
|
|
empezar lección
|
|
zwolennik Lutra, wydaje 12 artykułów chłopskich. Mówi w nich o republice chłopskiej bez absolutyzmu
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1596 unia pomiędzy kościołem katolickim a prawosławnym. Prawosławni podlegali stolicy apostolskiej, zachowując swoje prawa.
|
|
|
Elżbieta I, królowa Anglii i Irlandii w latach 1558-1603 empezar lección
|
|
Rozpoczęła kolonizację angielską
|
|
|
konfederacja tarnogrodzka przeciwko Augustowi II, który chciał zwiększyć władzę empezar lección
|
|
|
|
|
Stał na czele konfederacji barskiej empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1792 Poniatowski walczy w obronie konstytucji ze stronnictwem hetmańskim, ustanawia Virtutti Militari
|
|
|
