norge før og nå

 0    174 tarjetas    joannawernik
descargar mp3 imprimir jugar test de práctica
 
término definición
szczególny
empezar lección
særegne
popularny artysta
empezar lección
en populær entertainer
Børretzen zadebiutował jako pisarz w 1959 roku,
empezar lección
Børretzen debuterte som forfatter i 1959,
napisał szereg książek dla dzieci i dorosłych.
empezar lección
har skrevet en rekke bøker for barn og voksne.
Ten fragment pochodzi z książki
empezar lección
Dette utdraget er hentet fra boka
Książka została nakręcona w 2000 roku: Kiedy spotkałem Jezusa... z procą
empezar lección
Boka ble filmatisert i 2000: Da jeg traff Jesus ... med sprettert
mój świat z dzieciństwa
empezar lección
min barndoms verden
Myślałem, że świat składa się z mojego świata
empezar lección
trodde jeg at Verden bestod av min verden
kartki świąteczne
empezar lección
julekort
lotnik
empezar lección
flyveren
Świat był bardzo duży
empezar lección
Verden var meget stor
Świat z czasem się zmniejszył
empezar lección
Verden er jo blitt mindre etter hvert
nieskończenie duże
empezar lección
uendelig stor
próba
empezar lección
forsøke
ze strony matki
empezar lección
på morssiden
nigdy nie widziałem Murzyna
empezar lección
hadde aldri sett en neger
Był Murzynem i zamordował cztery osoby w Wisconsin i został stracony w St. Quentin w 1921 roku
empezar lección
Han var neger og myrdet fire mennesker i Wisconsin og ble henrettet i St. Quentin i 1921
parowiec opalany drewnem
empezar lección
vedfyrt dampbåt
Stamtąd pojechała pociągiem do Flekkefjord, gdzie spędziła noc z inną siostrą, która była żoną poczmistrza.
empezar lección
Derfra reiste hun med tog til Flekkefjord, hvor hun overnattet hos en annen søster som var gift med postmesteren
Trzeciego dnia wybrała nadmorską trasę
empezar lección
Tredje dagen tok hun kystruta
I jak powiedziałem wcześniej, przyjechała na Boże Narodzenie i, o ile pamiętam, została z nami o godz
empezar lección
Og som jeg har fortalt før, så kom hun en jul på besøk, og såvidt jeg husker, ble hun hos oss på
Kiedy przybyła, najpierw przeszła na nogach trzydzieści mil od Oslo. Tam spędziła noc ze swoją siostrą, która tam mieszkała
empezar lección
. Da hun kom, hadde hun først gått, på sine bein, tre mil fra oslo. Der overnattet hun hos sin søster, som bodde der
i prawdopodobnie nigdy nie widziałem Szweda
empezar lección
og sannsynligvis aldri sett en svenske
Jørn, został dźgnięty nożem przez Szweda w barze w Detroit w 1918 roku.
empezar lección
Jørn, ble stukket med kniv av en svenske på en bar i Detroit i 1918.
był dość mały wzrost
empezar lección
var ganske liten av vekst
pani w czarnej sukience do kostek z guzikami na całej długości
empezar lección
dame i svart fotsid kjole med knapper hele veien
Wyglądała egzotycznie, chociaż wtedy tak nie sądziłem.
empezar lección
Hun så eksotisk ut, selv om jeg ikke syntes det den gangen.
Egzotyczny jak tubylec.
empezar lección
Eksotisk som en innfødt.
Usmażyła plastry ryżu i powiedziała: „Teraz muszą być ucztowane, laleczki i jeść nasycone.
empezar lección
Hun stekte rislapper og sa: «No må de vera gilde, bodn, og ete dokke mette.
Babcia wiedziała, że Murzyni zabijają ludzi w Ameryce, że Szwedzi pchają nożem i że mieszkańcy Oslo są szczęśliwi
empezar lección
bestemor visste altså at negre drepte folk i Amerika, at svensker stakk med kniv og at oslofolk var gærne
Dodatkowo
empezar lección
Dertil
nie lubiła katolików, Niemców, Żydów i obcokrajowców
empezar lección
mislikte hun katolikker, tyskere, jøder og utlendinger
Uważała ich za niechrześcijańskich (była głęboko wierząca), niemoralnych, niewiarygodnych, a zatem chętnych.
empezar lección
Hun regnet dem som ukristelige (hun var sterkt troende), umoralske, upålitelige og, altså, gærne
W dodatku uzależnieni od picia, bo po co chodzili do tego baru w Detroit
empezar lección
Dertil henfalne til drikk, for hva skulle de ellers på den baren i Detroit
Bała się mieszkańców Stavanger, mojej babci, kiedy żyła
empezar lección
Hun var redd for stavangerfolk, min mormor, mens hun levde
mały
empezar lección
vesle
Widziała Świętego Mikołaja kilka razy w wieczornych ciemnościach za szybą w kuchni.
empezar lección
Hun hadde sett nissen flere ganger i kveldsmørket utenfor kjøkkenglaset.
Imigracja
empezar lección
Innvandring
emigracja
empezar lección
utvandring
W lipcu 1825 r. Łódź „Restauration” opuściła Stavanger z 52 osobami na pokładzie
empezar lección
juli 1825 reiste båten «Restauration» fra Stavanger med 52 personer om bord
Był to początek szerokiej emigracji z Norwegii do Ameryki
empezar lección
Dette var starten på en omfattende utvandring fra Norge til Amerika
obszerny
empezar lección
omfattende
W okresie od 1825 do 1915 wyemigrował w sumie prawie
empezar lección
I perioden fra 1825 til 1915 utvandret til sammen nesten
Na tle ówczesnej liczby ludności Norwegia zajmowała drugie miejsce pod względem emigracji z Europy do Ameryki.
empezar lección
Sammenliknet med folketallet i landet på den tiden var Norge på andreplass i utvandring fra Europa til Amerika.
W porównaniu do
empezar lección
Sammenliknet med
populacja
empezar lección
folketallet
Tylko Irlandia miała więcej migrantów w stosunku do liczby ludności
empezar lección
Bare Irland hadde flereemigranter i forhold til folketall
w stosunku do
empezar lección
i forhold til
więcej
empezar lección
mer
Podróżowali szczególnie biedni ludzie
empezar lección
Det var særlig fattige folk som reiste
ubogi
empezar lección
fattige
biedni ludzie
empezar lección
fattige folk
szczególnie
empezar lección
saærlig
Populacja znacznie wzrosła
empezar lección
Folketallet hadde økt mye
znacznie wzrosła
empezar lección
økt mye
wzrosła
empezar lección
økt
gospodarstwa były w wielu miejscach małe.
empezar lección
gårdene var små mange steder.
Nie można ich było podzielić między dzieci
empezar lección
De kunne ikke bli delt mellom barna
najstarszy przejął gospodarstwo
empezar lección
den eldste overtok gården
Dlatego reszta rodzeństwa często nie miała z czego żyć
empezar lección
Dermed sto resten av søsknene ofte uten noe å leve av
a zatem
empezar lección
dermed
pozostał reszta
empezar lección
sto resten
dokładny
empezar lección
nøyaktig
rozważać
empezar lección
å overveie; overveier
zapewniać
empezar lección
å forsikre; forsikrer
zawierać
empezar lección
å inneholde; inneholder
ilość
empezar lección
en mengde
uniknąć
empezar lección
unngå
świadomy
empezar lección
bevisst
stał bez niczego do życia
empezar lección
sto uten noe å leve av
natychmiast
empezar lección
umiddelbart
wpłynąć
empezar lección
påvirke
wymagać
empezar lección
krever
chyba że rodzina była bogata
empezar lección
med mindre familien var rik
chyba że
empezar lección
med mindre
Wtedy mogliby zostać urzędnikami państwowymi
empezar lección
Da kunne de bli embetsmenn
urzędnicy
empezar lección
embets
rozwiązanie
empezar lección
løsningen
W niektórych miejscach gminy płaciły również za bilet biednym.
empezar lección
Noen steder betalte også kommunene billetten for de fattige.
gminy
empezar lección
kummunene
wspierać ich w funduszu ubogich, ówczesnym urzędzie socjalnym
empezar lección
forsørge dem på fattigkassen, den tidas sosialkontor
zaopiekować się
empezar lección
å forsørge
na funduszu dla ubogich
empezar lección
på fattigkassen
W tym samym czasie wielu wyemigrowało do Norwegii
empezar lección
Samtidig innvandret mange til Norge
jednoczesny, równocześnie
empezar lección
samtidig
Większość pracowała w rolnictwie, kopalniach lub rybołówstwie
empezar lección
De fleste arbeidet med jordbruk, i gruver eller med fiske
kopalnie
empezar lección
gruver
Niektórzy pracowali również jako robotnicy budowlani na kolei
empezar lección
En del arbeidet også som anleggsarbeidere på jernbanen
kolej żelazna
empezar lección
jernbanen
budowlańcy
empezar lección
anleggsarbeidere
Ostatecznie w Norwegii powstało wiele kopalni.
empezar lección
Etter hvert ble det laget mange gruver i Norge.
stopniowo, powoli
empezar lección
etter hvert
Były to zwłaszcza kopalnie srebra i miedzi
empezar lección
Det var særlig sølvgruver og kobbergruver
kopalnie srebra
empezar lección
sølvgruver
kopalnie miedzi
empezar lección
kobbergruver
Do pracy przyjeżdżało tu także wielu niemieckich imigrantów
empezar lección
Hit kom det også mange tyske innvandrere for å arbeide
oto nadeszło
empezar lección
hit kom det
Po 1915 roku emigracja do Ameryki spadła
empezar lección
Etter 1915 avtok utvandringen til Amerika
spadła
empezar lección
avtok
Ta emigracja była uwarunkowana finansowo i religijnie
empezar lección
Denne utvandringen haddevært økonomisk og religiøst betinget
warunkowy
empezar lección
betinget
religijnie
empezar lección
religiøst
gospodarczy
empezar lección
økonomisk
Emigranci podróżowali, aby spróbować stworzyć życie na wyższym poziomie niż to było możliwe w Norwegii
empezar lección
Utvandrerne reiste for å prøve åskape et liv med bedre levestandard enn det som var mulig i Norge
co było możliwe w Norwegii
empezar lección
som var mulig i Norge
tworzyć
empezar lección
å skape
standard życia
empezar lección
levestandard
W tym czasie w Ameryce panowała większa swoboda religijna niż w Europie
empezar lección
På den tiden var det større grad av trosfrihet i Amerika enn i Europa
wolność religijna
empezar lección
trosfrihet
Podczas II wojny światowej emigracja z Norwegii ponownie nabrała rozpędu
empezar lección
Under andre verdenskrig tok utvandringen fra Norge seg opp igjen
Jednak większość z tych Norwegów wróciła do Norwegii po zakończeniu wojny w 1945 roku
empezar lección
De fleste av disse nordmennene vendte imidlertid tilbake til Norge da krigen varslutt i 1945
wrócił jednak do
empezar lección
vendte imidlertid tilbake til
jednak
empezar lección
imidlertid
dlaczego ludzie odeszli
empezar lección
hvorfor har folk dratt
Wielu tęskniło za domem i często wzywali z domu listy
empezar lección
Mange lengtet hjem, og de etterlyste ofte brev hjemmefra
Drodzy Rodzice, o ich przemyśleniach związanych z podróżą do Ameryki:
empezar lección
Kjære foreldre, om deres tanker om å reise til Amerika:
Radzę nie wychodzić z bezpiecznego domu w poszukiwaniu niebezpiecznego tutaj
empezar lección
Jeg råder dere til ikke å forlate deres trygge hjem for å søke det usikre her
radzę ci
empezar lección
Jeg råder dere til
zostawiać, opuszczać
empezar lección
å forlate
nie jest zbyt szczęśliwy, że tu przyjechał, ponieważ nie dostał tego dokładnie tak, jak oczekiwał
empezar lección
han er ikke særlig glad for at han har kommet hit siden han ikke akkurat har fått det slik som han ventet
"Tutaj" używane dla czasowników wyrażających ruch.
empezar lección
hit
Inni starzy ludzie, którzy tu przybyli, również nie są zadowoleni z tego, co zrobili.
empezar lección
Andre gamle folk som har kommet hit, er heller ikke glade over det de har gjort.
Kradzieże i morderstwa są na porządku dziennym, a wielu z nich trafia do więzienia
empezar lección
Ran og mord er dagligdags, og mange havner i fengsel
i wielu kończy w więzieniu
empezar lección
og mange havner i fengsel
kończy się w
empezar lección
havner i
więzienie
empezar lección
fengsel
rozbój
empezar lección
ran
morderstwo
empezar lección
mord
Ale ponieważ takie przypadki są rzadko lub nigdy nie są właściwie badane, moby często wyznaczają siebie na sędziów.
empezar lección
Men siden slike saker sjelden eller aldri blir etterforsket ordentlig, utnevner ofte pøbelenseg selv til dommer
Ale ponieważ takie przypadki są rzadko lub nigdy właściwie badane
empezar lección
Men siden slike saker sjelden eller aldri blir etterforsket ordentlig
rzadko lub nigdy
empezar lección
sjelden eller aldri
jest badany
empezar lección
blir etterforsket
prawidłowo
empezar lección
ordentlig
często sam wyznacza mafię na sędziego
empezar lección
utnevner ofte pøbelenseg selv til dommer
mianuje
empezar lección
utnevner
tłum
empezar lección
pøbelenseg
Tłum
empezar lección
pøbelen
20, tak może 50, zamaskowani i uzbrojeni mężczyźni wpadają do ratusza, segregator i bez zbędnych ceregieli zabierają ze sobą więźnia lub jeńców
empezar lección
20, ja kanskje 50, maskekledde og bevæpnede menn stormer bort til byens rådhus, bindervakten og tar uten videre fangen eller fangene med
Lubią przychodzić w nocy.
empezar lección
De kommer gjerne om natten.
zamaskowani i uzbrojeni mężczyźni szturmują ratusz
empezar lección
maskekledde og bevæpnede menn stormer bort til byens rådhus
zamaskowany
empezar lección
maskekledde
uzbrojony
empezar lección
bevæpnede
łatwo zabiera ze sobą więźnia lub więźniów
empezar lección
tar uten videre fangen eller fangene med
wiąże strażnika
empezar lección
binder vakten
więzień
empezar lección
fangen
Odciągają ich, zarzucając pętlę więźniom na szyje
empezar lección
De sleper dem av gårde, kaster en løkke om fangenes hals
zawiesza je na najbliższym drzewie, a następnie opuszcza, nie zatrzymując ich nikogo
empezar lección
henger dem i nærmeste tre for deretter å dra igjen uten at noen stopper dem
Tak kochanie, mówię teraz to samo co wcześniej, że jestem szczęśliwy i dziękuję mojemu twórcy za przybycie tutaj!
empezar lección
Ja kjære, jeg sier det samme nå som før at jeg er glad og takker min skaper for at jeg kom hit!
880 Bitwa pod Hafrsfjordem - Harald Hårfagre jednoczy Norwegię w jedno królestwo.
empezar lección
880Slaget i Hafrsfjord – Harald Hårfagre samler Norge til ett rike.
1350 Czarna śmierć uderza w Norwegię i osłabia norweski aparat państwowy
empezar lección
1350Svartedauden rammer Norge og svekker det norske statsapparatet
Krach na giełdzie nowojorskiej. Spowolnienie gospodarcze będzie miało duże znaczenie dla Norwegii
empezar lección
Krakket på børsen i New York. Den økonomiske nedgangen får stor betydning for Norge
Wikingowie atakują klasztor w Lindisfarne, rozpoczyna się era Wikingów
empezar lección
Vikinger angriper klosteret på Lindisfarne, vikingtiden starter
Norwegia będzie wolnym krajem. Monarchia została zachowana. Książę Karol Danii zostaje królem Norwegii Haakonem
empezar lección
Norge blir et fritt land. Monarkiet opprettholdes. Prins Carl av Danmark blir Kong Haakon av Norge
1914–1918: I wojna światowa Norwegia jest neutralna, ale wielu norweskich marynarzy ginie w wojnie, ponieważ norweskie statki przewożą towary między walczącymi krajami.
empezar lección
1914–1918: 1. verdenskrig. Norge er nøytralt, men mange norske sjøfolk blir drept i krigen fordi norske skip frakter varer mellom de krigførende landene.
Tak kochanie, mówię teraz to samo co wcześniej, że jestem szczęśliwy i dziękuję mojemu twórcy za przybycie tutaj
empezar lección
Ja kjære, jeg sier det samme nå som før at jeg er glad og takker min skaper for at jeg kom hit
Bóg pobłogosławił moją pilność i gorliwość moich dzieci,
empezar lección
Gud har velsignet både min og mine barns flid og strevsomhet,
tak abym teraz, nie daj Boże, ujrzeć przed sobą lepszą i łatwiejszą przyszłość
empezar lección
slik at jeg nå, gud skje lov, kan se en bedre og lettere framtid i møte
Przyszłość, której nigdy nie miałem w Norwegii, bez względu na to, jak bardzo walczyłem i ciągnąłem
empezar lección
En framtid som jeg aldri hadde fått i Norge, uansett hvor mye jeg slet og slepte
Ale nie tylko dla mnie
empezar lección
Men ikke for meg alene
Przede wszystkim nie mogę się doczekać moich dzieci, ponieważ tutaj nie ma oznak przymusu ani obaw o dochody, o ile masz dobre zdrowie i pracę, a także trzeźwe i szczere zachowanie
empezar lección
Aller mest gleder jeg meg for mine barn, for her finnes det ikke tegn til noen tvang eller inntektssorger, så sant man har god helse og arbeidskraft, og dessuten en edruelig og oppriktig vandel
wynagrodzenie
empezar lección
hensyn
wyższe wynagrodzenie
empezar lección
høyere lønn
W okresie poprzedzającym II wojnę światową politycy w Norwegii chcieli, aby kraj był neutralny również podczas II wojny światowej.
empezar lección
I opptaktentil andre verdenskrig ønsket politikerne i Norge at landet skulle værenøytralt under andre verdenskrig også
Było jednak wielu Norwegów, którzy uciekli do Szwecji podczas wojny i pozostali tam w latach wojny.
empezar lección
Imidlertid var det mange nordmenn som flyktet til Sverige under krigen, og som fikk opphold der i krigsårene.
Udało im się to między innymi dlatego, że norweski fort przybrzeżny zdołał zatopić niemiecki okręt wojenny „Blücher”, gdy płynął do fiordu Oslo.
empezar lección
Det klarte de blant annet fordi et norsk kystfort greide å senke det tyske marineskipet «Blücher» da det var på vei inn Oslofjorden.
Na pokładzie „Blüchera” znajdowali się niemieccy żołnierze, którzy mieli wziąć udział w ataku na Norwegię.
empezar lección
Om bord i «Blücher» var det tyske soldater som skulle delta i angrepet på Norge.
To opóźniło atak tak bardzo, że królowi i rządowi udało się dostać w bezpieczne miejsce.
empezar lección
Dette forsinket angrepet så mye at kongen og regjeringen klarte å komme seg i sikkerhet.
Norwescy żołnierze przez jakiś czas walczyli z niemieckimi żołnierzami, ale w końcu musieli skapitulować.
empezar lección
. Norske soldater kjempet mot de tyske soldatene en stund, men til slutt måtte de kapitulere.
W tym czasie Norwegia miała nowy rząd, na którego czele stał norweski nazista Vidkun Quisling
empezar lección
Da hadde Norge fått en ny regjering ledet av den norske nazisten Vidkun Quisling
On i jego partia, Nasjonal Samling, dokonali zamachu stanu tego samego dnia, w którym zaatakowano Norwegię.
empezar lección
Han og partiet hans, Nasjonal Samling, gjorde statskupp samme dag som Norge ble angrepet.
Niemieckie siły okupacyjne mocno stłumiły wszelki opór
empezar lección
. Den tyske okkupasjonsmakten slo hardt ned på all motstand
Na początku norwescy bojownicy woleli prowadzić tajne audycje radiowe, gazety i tym podobne, ale w końcu udało im się również zorganizować operacje wojskowe.
empezar lección
I starten drev norske motstandsfolk helst med hemmelige radiosendinger, aviser og liknende, men etter hvert klarte de å organisere militæraksjoner også
Powstało wiele stacji transmisyjnych, które wysyłały tajne wiadomości do Anglii, a drogi ucieczki zarówno przez Morze Północne, jak i przez granicę do Szwecji były dobrze zorganizowane.
empezar lección
Det ble etablert mange sendestasjoner som sendte hemmelige meldinger tilEngland, og fluktruter både over Nordsjøen og over grensa til Sverige var godt organisert.
Na co dzień ludzie najbardziej odczuwali wojnę z powodu niedoborów żywności i bombardowań, zwłaszcza z Anglii
empezar lección
Til daglig merket folk krigen mest gjennom matmangel og bombeangrep, særlig fra England

Debes iniciar sesión para poder comentar.