término  |
definición |
Czym zajmuje się teoria prawa? empezar lección
|
|
Formułuje twierdzenia o prawie z punktu widzenia formalnego i realnego; bada formalne, empiryczne i metodologiczne problemy prawa.
|
|
|
Czym zajmuje się filozofia prawa? empezar lección
|
|
Bada istotę prawa („czym jest”) i pyta, jakie powinno być; może być częścią filozofii ogólnej lub samodzielną nauką.
|
|
|
Co to jest jurysprudencja ogólna? empezar lección
|
|
Porządkuje aparaturę pojęciową prawa; upowszechniona przez J. Austina; typowa dla krajów anglosaskich.
|
|
|
Kto zapoczątkował pozytywizm prawniczy? empezar lección
|
|
J. Bentham i J. Austin (XIX w.)
|
|
|
Jak H.L.A. Hart definiuje pozytywizm? empezar lección
|
|
Prawa są rozkazami; 2) brak koniecznego związku prawa i moralności; 3) badanie pojęć prawnych inne niż socjologiczne; 4) prawo to zamknięty system logiczny; 5) rozdzielenie sądów faktów i wartości.
|
|
|
Jak J. Austin definiował prawo? empezar lección
|
|
Prawo to rozkaz suwerena wobec poddanych, oddzielone od moralności.
|
|
|
Jak Austin rozumiał suwerenność? empezar lección
|
|
: Najwyższa, nieograniczona, niepodzielna, nieprzerwana władza, niezależna od jakichkolwiek ograniczeń.
|
|
|
Jak R. von Ihering pojmował prawo? empezar lección
|
|
Jako normy gwarantujące interes jednostki; cel prawa: pokój i usuwanie konfliktów
|
|
|
Jak G. Jelinek definiował prawo? empezar lección
|
|
Zespół norm wydanych przez państwo, regulujących stosunki międzyludzkie, zabezpieczonych przymusem.
|
|
|
Jakie dwa źródła poznania wyróżniał Kant? empezar lección
|
|
Z mysłowe (a posteriori) i pojęciowe (a priori
|
|
|
Co to jest imperatyw kategoryczny u Kanta? empezar lección
|
|
A: Bezwarunkowy, aprioryczny nakaz moralny w formie powszechnej.
|
|
|
: Co to jest „czysta teoria prawa”? empezar lección
|
|
Normatywizm – koncepcja prawa wolna od ideologii i socjologii, traktująca państwo jako porządek prawny.
|
|
|
Jakie są systemy prawa wg Kelsena? empezar lección
|
|
: Statyczne (treść normy wynika z wyższej), dynamiczne (kompetencja z normy wyższej), mieszane.
|
|
|
Jakie rodzaje reguł wyróżnia Hart? empezar lección
|
|
: 1) Pierwotne – nakładają obowiązki; 2) wtórne – reguły uznania, zmiany i orzekania.
|
|
|
Co to jest minimalna treść prawa natury wg Harta? empezar lección
|
|
A: Ludzka słabość, przybliżona równość, ograniczony altruizm, ograniczone zasoby, ograniczona siła woli.
|
|
|
Jak realizm prawniczy pojmuje prawo? empezar lección
|
|
Jako fakty społeczne i psychiczne, nie jako system norm.
|
|
|
Kto jest przedstawicielem realizmu amerykańskiego? empezar lección
|
|
A: O.W. Holmes, J. Frank, K. Llewellyn.
|
|
|
Czym jest „żywe prawo” wg E. Ehrlicha? empezar lección
|
|
Normy powstałe poza państwem, funkcjonujące w świadomości społecznej.
|
|
|
Q: Jak Petrażycki pojmował prawo? empezar lección
|
|
A: Jako zjawisko intelektualno-emocjonalne, przeżycia prawne mają charakter imperatywno-atrybutywny.
|
|
|
Jak Dworkin rozumie prawo? empezar lección
|
|
Jako pojęcie interpretacyjne, łączące normy i zasady (principles, policies).
|
|
|
|
empezar lección
|
|
: Sprawy trudne, wymagające od sędziego twórczej interpretacji zasad prawa.
|
|
|
Jakie są źródła prawa naturalnego? empezar lección
|
|
A: Laickie (natura człowieka, rozum), religijne (wola Boga).
|
|
|
Q: Jakie są rodzaje prawa naturalnego? empezar lección
|
|
A: Statyczne/dynamiczne; materialne/formalne.
|
|
|
Jak J. Finnis pojmował prawo naturalne? empezar lección
|
|
Jako zbiór zasad praktycznych i ogólnych norm moralnych opartych na refleksji i intuicji.
|
|
|
Jakie trzy wartości wyróżniał Radbruch? empezar lección
|
|
Sprawiedliwość, bezpieczeństwo, celowość.
|
|
|
Co mówi formuła Radbrucha? empezar lección
|
|
Prawo rażąco sprzeczne z moralnością nie jest prawem.
|
|
|
Jakie są wymogi wewnętrznej moralności prawa wg Fullera? empezar lección
|
|
A: Ogólność, jasność, niesprzeczność, zakaz retroakcji, zakaz niemożliwego, promulgacja, praworządność, trwałość.
|
|
|
Co to jest hermeneutyka prawnicza? empezar lección
|
|
Teoria i metoda interpretacji tekstów prawnych, uwzględniająca kontekst historyczny, społeczny i kulturowy.
|
|
|
Kto są jej główni przedstawiciele? (hermaneutyka prawnicxa) empezar lección
|
|
A: Schleiermacher, Dilthey, Heidegger, Gadamer, Kaufman.
|
|
|
Jak Wittgenstein II pojmował język? empezar lección
|
|
Poprzez koncepcję gier językowych – różne standardy interpretacji zależne od kontekstu.
|
|
|
: Jak J. Rawls rozumie sprawiedliwość? empezar lección
|
|
Jako bezstronność – wolności podstawowe i zasada różnicy (korzyści dla najsłabszych, równość szans).
|
|
|
: Jak R. Nozick pojmuje sprawiedliwość? empezar lección
|
|
Jako sprawiedliwość udziałów – własność jest sprawiedliwa, jeśli nabyta zgodnie z zasadami uprawnienia i transferu.
|
|
|
