|
término |
definición |
prawo jest sztuką tego co dobre i słuszne empezar lección
|
|
quod ius est ars boni et aequi
|
|
|
najwyższe prawo jest niekiedy najwyższym bezprawiem empezar lección
|
|
summum ius summa iniuria
|
|
|
Gdy ustaje przyczyna wydania ustawy, traci jej moc i samo prawo empezar lección
|
|
cessante ratione legis cessat ipsa lex
|
|
|
Takie są zalecenia/wskazówki prawa: żyć uczciwie, drugiemu nie szkodzić, oddać każdemu to co mu się należy empezar lección
|
|
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non ledere, suum cuique tribuere
|
|
|
|
empezar lección
|
|
pacta sunt servanda
|
|
|
Wyrok tworzy stan prawny między stronami empezar lección
|
|
Sententia facit ius inter partes
|
|
|
|
empezar lección
|
|
lex retro non agit
|
|
|
Nikt nie jest sędzią we własnej sprawie empezar lección
|
|
Nemo est iudex in propria causa
|
|
|
Kto ustanawia prawo może je też uchylić empezar lección
|
|
Cuius est condere eius Est abrogare
|
|
|
ten może interpretować prawo kto je ustanawia empezar lección
|
|
Eius Est interpretari leges, cuius est condere
|
|
|
Nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość faktów nie szkodzi empezar lección
|
|
Ignorantia iuris nocet, ignorantia facti non nocet
|
|
|
Dowieść powinien ten kto twierdzi a nie ten kto przeczy empezar lección
|
|
El incumbit probatio qui dicit, non qui negat
|
|
|
Niech nie wychodzi sędzia ponad żądania stron empezar lección
|
|
Ne eat iudex ultra petita partium
|
|
|
prawo późniejsze uchyla wcześniejsze empezar lección
|
|
Lex posterior derogat legi priori
|
|
|
prawo szczególne uchyla ogólne empezar lección
|
|
Lex specialis derogat legi generali
|
|
|
ustawa nadrzędna uchyla podrzędną empezar lección
|
|
Lex superior derogat legi inferiori
|
|
|
Prawo późniejsze ogólne nie uchyla prawa wcześniejszego szczególnego empezar lección
|
|
Lex posterior generali non derogat legi priori speciali
|
|
|
nikogo nie uwięzimy bez wyroku sądowego empezar lección
|
|
Neminem captivabimus nosi iure victum
|
|
|
|
empezar lección
|
|
fontes iuris
|
|
|
źródła prawa w znaczeniu materialnym empezar lección
|
|
fontes iuris oriundi
|
|
|
źródła prawa w znaczeniu poznawczym empezar lección
|
|
fontes iuris cognoscendi
|
|
|
|
empezar lección
|
|
ius publicum
|
|
|
|
empezar lección
|
|
ius cogens
|
|
|
norma prawa względnie wiążąca empezar lección
|
|
Ius dispositivum
|
|
|
przywilej własnego Sądownictwa empezar lección
|
|
Privilegium fori
|
|
|
powód idzie za sądem pozwanego empezar lección
|
|
Actor sequitur forum rei
|
|
|
ustawa której naruszenie powoduje nieważność czynności prawnej dokonanej wbrew przepisom ustawy empezar lección
|
|
Lex perfecta
|
|
|
ustawa której naruszenie powoduje nieważność czynności prawnej dokonanej wbrew przepisom ustawy oraz wprowadza sankcje empezar lección
|
|
Lex plus quam perfecta
|
|
|
ustawa której naruszenie nie powodowało nieważności czynności prawnej dokonanej wbrew przepisem ustawy ale wprowadzało sankcję empezar lección
|
|
Lex minus quam perfecta
|
|
|
ustawa której naruszenie nie powodowało ani nieważności czynności prawnej dokonanej w przepisom ustawy ani nie wprowadzało sankcji była to manifestacja Woli ustawodawcy empezar lección
|
|
Lex imperfecta
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Iuxta legem
|
|
|
|
empezar lección
|
|
contra legem
|
|
|
|
empezar lección
|
|
praeter legem
|
|
|
rzecz jasnych się nie interpretuje empezar lección
|
|
Clara non sunt interpretanda
|
|
|
kto nie przekracza praw przysługujących mu praw nie narusza praw drugiego empezar lección
|
|
qui suo iure utitur neminem laedit
|
|
|
uchylenie ustawy uchylającej ustawy nie przywraca obowiązywalności uchylonej ustawy empezar lección
|
|
Abrogata lege abrogante non reviscit lex abrogata
|
|
|
należy uznać za wyłączone wszystko to, czego ustawa wyliczając nie włączyła empezar lección
|
|
Exclusa censentur omnia, quae Lex enumerando inclusit
|
|
|
Ustawa nie obowiązuje jeśli nie jest ogłoszona empezar lección
|
|
Lex non obligat nisi promulgata
|
|
|
|
empezar lección
|
|
delictum
|
|
|
|
empezar lección
|
|
crimen
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Corpus delicti
|
|
|
W czynnościach nieformalnych oświadczenie woli może być złożone w dowolny sposób empezar lección
|
|
Per facta concludentia
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Dies a quo
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Dies ad quem
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Res omnium communes
|
|
|
To co na powierzchni przypada gruntowi empezar lección
|
|
Superficies solo cedit
|
|
|
nikt nie może dać drugiemu więcej praw niż sam posiada empezar lección
|
|
Nemo plus iuris in alium transferre protest quam ipse habet
|
|
|
nikt nie może sobie zmienić podstawy prawnej posiadania empezar lección
|
|
nemo sibi ipse causam possessionis mutare potest
|
|
|
polega na wydaniu dokumentów lub środków które dają faktyczne władztwo nad rzeczą empezar lección
|
|
Longa manu traditio
|
|
|
polega na fizycznym wydaniu rzeczy empezar lección
|
|
Traditio corporalis
|
|
|
polega na tym że nabywający daną rzecz jest już jej niejako naturalnym posiadaczem w momencie gdy dzierżawca dokonuje zakupu rzeczy którą dzierżawią empezar lección
|
|
Brevi manu traditio
|
|
|
warunek nieodzowny niezbędny konieczny empezar lección
|
|
Conditio sine qua non
|
|
|
dokumenty urzędowe świadczą same za siebie empezar lección
|
|
ACTA PUBLICA PROBANT SE IPSA
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Vis maior
|
|
|
powstrzymanie się od działania jest działaniem empezar lección
|
|
Et non facere facere est
|
|
|
|
empezar lección
|
|
ex lege
|
|
|
dziecko poczęte uważa się już za narodzone jeżeli chodzi o jego korzyści empezar lección
|
|
Nasciturus pro iam nato habetur
|
|
|
z dobrodziejstwem inwentarza empezar lección
|
|
cum viribus hereditatis
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Matrimoniale foedus
|
|
|
małżeństwa powinny być wolne empezar lección
|
|
matrimonia libera esse debent
|
|
|
małżeństwo zawarte i skonsumowane empezar lección
|
|
matrimonium ratum et consummatum
|
|
|
separacja od stołu i łoża empezar lección
|
|
Separatio quoad torum et mensam
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Mater semper certa est
|
|
|
ojcem jest ten na kogo wskazuje małżeństwo empezar lección
|
|
Pater es quem nutiapae demonstrant
|
|
|
dzieci z nieprawego łoża są legitymowane empezar lección
|
|
Filii illegitimi legitimiantur per subsequens matrimonium parentum
|
|
|
nie można się zobowiązać do rzeczy niemożliwych empezar lección
|
|
Impossibilium nulla obligatio est
|
|
|
nie wydaje się aby gatunek mógł zginąć empezar lección
|
|
Genus perire non cansetur
|
|
|
rzeczywista szkoda majątkowa empezar lección
|
|
damnum emergens
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Lucrum cessans
|
|
|
potrącenie zysku ze straty empezar lección
|
|
Compensatio lucri cum damno
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Obligatio alternativa
|
|
|
|
empezar lección
|
|
dolus
|
|
|
|
empezar lección
|
|
culpa
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Emptio rei speratae
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Emptio spei
|
|
|
rzeczy wyjęte z obrotu prawnego empezar lección
|
|
Res extra commercium
|
|
|
Kto ma korzyść na tym spoczywa ryzyko utraty empezar lección
|
|
Cuius commodum eius periculum
|
|
|
Bez ceny nie ma sprzedaży empezar lección
|
|
Sine pretio nulla venditio
|
|
|
prawo postępowania procesowego empezar lección
|
|
Lex fori processualis
|
|
|
leżę wysłuchać i drugiej strony empezar lección
|
|
Audiatur et altera pars
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Domini litis
|
|
|
nikt nie jest sędzią bez osoby skarżącej empezar lección
|
|
nemo iudex sine actore
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Ante litem natam
|
|
|
|
empezar lección
|
|
post litem natam
|
|
|
nie sądzi się dwa razy w tej samej sprawie empezar lección
|
|
Nie bis in idem
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Error in procedendo
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Apellatione extinguitur iudicatum
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Comitas gentium
|
|
|
prawo miejsca gdzie popełniono przestępstwo empezar lección
|
|
lex loci delicti commissi
|
|
|
przestępstwo prawa Narodów empezar lección
|
|
Delictum iuris gentium
|
|
|
prawo krwi przy nadawaniu obywatelstwa empezar lección
|
|
Ius sanguinis
|
|
|
Prawo ziemi nadawaniu obywatelstwa empezar lección
|
|
Ius soli
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Persona non grata
|
|
|
żadna zbrodnia żadna kara bez wcześniejszej ustawy karnej empezar lección
|
|
nullum crimen nulla poena sine lege poenali anteriori
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Vis absoluta
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Vis compulsiva
|
|
|
bezpośredni zamiar popełnienia przestępstwa empezar lección
|
|
Dolus directus
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Dolus directus repentinus
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Dolus directus praemeditatus
|
|
|
ewentualny zamiar popełnienia przestępstwa empezar lección
|
|
Dolus eventualis
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Culpa dolo exorta
|
|
|
wszelkie wątpliwości których nie można jednoznacznie rozstrzygnąć muszą być tłumaczone na korzyść oskarżonego empezar lección
|
|
In dubio pro reo
|
|
|
nikt nie musi oskarżać samego siebie empezar lección
|
|
Accusare nemo se debet
|
|
|
złego czynu się niedomniemywa empezar lección
|
|
Dolus non praesumitur
|
|
|
zamiar jest karalny nawet gdy zamierzamy skutek nie nastąpił empezar lección
|
|
Affectus punitur, etsi non sequatur effectus
|
|
|
Sąd Apelacyjny nie może zmienić wyroku na gorsze gdy apelacje składa oskarżonych empezar lección
|
|
Reformatio in peius iudici appellato non licet
|
|
|
czego nie ma w aktach nie ma w sprawie empezar lección
|
|
Quod non est in actis, non est in mundo
|
|
|
nie sądzi się dwa razy w tej samej sprawie przeciw temu Samemu oskarżonemu empezar lección
|
|
Ne bis in idem crimen iudicetur
|
|
|
przyznanie się do winy jest kolawą dowodów empezar lección
|
|
confessio est regina probationum
|
|
|
|
empezar lección
|
|
vim vi repellere licet
|
|
|
