|
término |
definición |
|
A contrario empezar lección
|
|
|
|
|
|
A posteriori empezar lección
|
|
z następstwa (z następstwa o przyczynach
|
|
|
|
A priori empezar lección
|
|
z wcześniejszego; to, co wcześniejsze
|
|
|
|
Ab initio empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ad empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ad absurdum empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ad acta empezar lección
|
|
do akt, sprawa odłożona jako załatwiona
|
|
|
|
Ad eventum empezar lección
|
|
dla wywołania określonych skutków
|
|
|
|
Ad exemplum empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ad finem empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ad hoc empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ad interim empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ad oculos empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ad personam empezar lección
|
|
w odniesieniu do konkretnej osoby
|
|
|
|
Ad probationem empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ad rem empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ad solemnitatem empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ad vocem empezar lección
|
|
w nawiązaniu do poprzedniej wypowiedzi [dosłownie: „do głosu” poprzednika
|
|
|
|
Alieno nomine empezar lección
|
|
|
|
|
|
Altera pars empezar lección
|
|
druga strona, przeciwnik w sporze
|
|
|
|
Analogia iuris empezar lección
|
|
|
|
|
|
Analogia legis empezar lección
|
|
|
|
|
|
Argumentum a contrario – empezar lección
|
|
uzasadnienie (twierdzenie, dowód) z przeciwieństwa
|
|
|
|
Argumentum a maiori ad minus empezar lección
|
|
wnioskowanie z większego o mniejszym
|
|
|
|
Argumentum a minori ad maius empezar lección
|
|
wnioskowanie z mniejszego o większym
|
|
|
|
Argumentum ad personam – empezar lección
|
|
argument odnoszący sie do osoby (argument osobisty)
|
|
|
|
Argumentum ex (a) silentio empezar lección
|
|
|
|
|
|
Bona fides empezar lección
|
|
|
|
|
|
Casus fortuitus empezar lección
|
|
|
|
|
|
Causa cogníta empezar lección
|
|
|
|
|
|
Causa donandi empezar lección
|
|
podstawa prawna przysporzeń niedopłatnych
|
|
|
|
Causa finita empezar lección
|
|
|
|
|
|
Causa obligandi empezar lección
|
|
podstawa prawna zaciągnięcia zobowiązania
|
|
|
|
Communi consensu empezar lección
|
|
za zgodą ogółu, przy powszechnej zgodzie
|
|
|
|
Communis opínio empezar lección
|
|
powszechny pogląd, powszechne przekonani
|
|
|
|
Condicio sine qua non empezar lección
|
|
runek nieodzowny; warunek bez którego nie może zaistnieć dana czynność
|
|
|
|
Consensus empezar lección
|
|
|
|
|
|
Contra legem empezar lección
|
|
wbrew ustawie, w sposób sprzeczny z prawem
|
|
|
|
Contra/adversus bonos mores empezar lección
|
|
wbrew dobrym obyczajom, sprzecznie z dobrymi obyczajami
|
|
|
|
Corpus delicti empezar lección
|
|
przedmiot będący dowodem popełnienia przestępstwa
|
|
|
|
Culpa empezar lección
|
|
|
|
|
|
Culpa in contrahendo empezar lección
|
|
niedbalstwo przy zawieraniu umowy
|
|
|
|
Culpa in custodiendo empezar lección
|
|
|
|
|
|
Culpa in eligendo empezar lección
|
|
|
|
|
|
Culpa lata empezar lección
|
|
|
|
|
|
De empezar lección
|
|
|
|
|
|
De facto empezar lección
|
|
faktycznie, w istocie, w rzeczywistości
|
|
|
|
De iure empezar lección
|
|
prawnie, formalnie; zgodnie z obowiązującym prawem
|
|
|
|
De lege ferenda empezar lección
|
|
co do przyszłego unormowania, co do prawa postulowanego (o ustawie, która dopiero ma być w przyszłości/powinna być uchwalona)
|
|
|
|
De lege lata empezar lección
|
|
z punktu widzenia prawa obowiązującego
|
|
|
|
Desuetudo empezar lección
|
|
utrata mocy obowiązującej normy prawnej wskutek jej długotrwałego niestosowania
|
|
|
|
Diligentia quam suis rebus empezar lección
|
|
staranność właściwa przy prowadzeniu własnych spraw
|
|
|
|
Ex empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ex aequo et bono empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ex ante empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ex contractu empezar lección
|
|
zobowiązanie powstałe z kontraktu
|
|
|
|
Ex delicto empezar lección
|
|
zobowiązanie powstałe z czynu niedozwolonego
|
|
|
|
Ex iure empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ex lege empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ex nunc empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ex officio empezar lección
|
|
z urzędu, z urzędowego obowiązku
|
|
|
|
Ex post empezar lección
|
|
po fakcie, ocena faktów już po ich zaistnieniu
|
|
|
|
Ex professo empezar lección
|
|
z racji pełnionego zawodu, funkcji
|
|
|
|
Ex tunc empezar lección
|
|
z mocą wsteczną, od tamtej chwili
|
|
|
|
Expressis verbis empezar lección
|
|
dobitnymi słowami, wyraźnie, dokładnie, dobitnie
|
|
|
|
Facta concludentia empezar lección
|
|
zdarzenia faktyczne, które wyrażają domniemaną wolę danej osoby; wyrażenie określające dorozumiane oświadczenie woli
|
|
|
|
Facta notoria empezar lección
|
|
fakty notoryjne, powszechnie znane
|
|
|
|
Falsa demonstratio empezar lección
|
|
mylne oznaczenie (rzaczy albo osoby)
|
|
|
|
Falsus procurator empezar lección
|
|
pełnomocnik działający bez umocowania
|
|
|
|
Favor debitoris empezar lección
|
|
ochrona dłużnika, przychylność dla dłużnika
|
|
|
|
Favor testamenti empezar lección
|
|
przychylna interpretacja testamentu
|
|
|
|
Fictio iuris empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ibidem empezar lección
|
|
|
|
|
|
Idem empezar lección
|
|
|
|
|
|
In empezar lección
|
|
|
|
|
|
In absentia empezar lección
|
|
pod nieobecność, podczas nieobecności
|
|
|
|
In abstracto empezar lección
|
|
w oderwaniu (od konkretnej sytuacji)
|
|
|
|
In concreto empezar lección
|
|
|
|
|
|
In continuo empezar lección
|
|
|
|
|
|
In corpore empezar lección
|
|
|
|
|
|
in dubio empezar lección
|
|
|
|
|
|
In extenso empezar lección
|
|
w całości, dokładnie, w pełnym brzmieniu, w całej rozciągłości
|
|
|
|
In fine empezar lección
|
|
|
|
|
|
In flagranti empezar lección
|
|
|
|
|
|
In fraudem legis empezar lección
|
|
|
|
|
|
In nomine empezar lección
|
|
|
|
|
|
In solidum empezar lección
|
|
|
|
|
|
In spe empezar lección
|
|
być może w przyszłości (dosłownie: „w nadziei”)
|
|
|
|
In suspenso empezar lección
|
|
|
|
|
|
In toto empezar lección
|
|
|
|
|
|
Incompatibilitas empezar lección
|
|
zakaz równoczesnego piastowania określonych stanowisk publicznych
|
|
|
|
Inter absentes empezar lección
|
|
|
|
|
|
Inter partes empezar lección
|
|
|
|
|
|
Inter praesentes empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ipso facto empezar lección
|
|
tym samym, z samego faktu
|
|
|
|
Ipso iure empezar lección
|
|
mocy prawa, z mocy samego prawa
|
|
|
|
Iurisdictio empezar lección
|
|
orzekanie, prawo do orzekania
|
|
|
|
Ius cogens empezar lección
|
|
normy prawne obowiązujące bezwzględnie
|
|
|
|
Ius dispositívum empezar lección
|
|
normy prawne obowiązujące względnie
|
|
|
|
Ius privatum empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ius publicum empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ius sanguinis empezar lección
|
|
prawo krwi (zasada nabycia obywatelstwa
|
|
|
|
Ius soli empezar lección
|
|
prawo ziemi (zasada nabycia obywatelstwa)
|
|
|
|
Ius, iuris empezar lección
|
|
|
|
|
|
Iusta causa empezar lección
|
|
|
|
|
|
Iustitia, -ae empezar lección
|
|
|
|
|
|
Lege artis empezar lección
|
|
prawidłowo, według reguł sztuk
|
|
|
|
Lege non distinguente empezar lección
|
|
ustawa nie czyni różnicowania
|
|
|
|
Lex generalis empezar lección
|
|
|
|
|
|
Lex imperfecta empezar lección
|
|
norma prawna pozbawiona jakiejkolwiek sankcji
|
|
|
|
Lex minus quam perfecta empezar lección
|
|
norma prawna opatrzona tylko sankcją represyjną (karną)
|
|
|
|
Lex perfecta empezar lección
|
|
norma prawna opatrzona sankcją nieważności
|
|
|
|
Lex plus quam perfecta empezar lección
|
|
to norma prawna opatrzona sankcją represyjną (karną) oraz sankcją nieważności
|
|
|
|
Lex specialis empezar lección
|
|
ustawa specjalna, przepis szczególny
|
|
|
|
Lex, legis empezar lección
|
|
|
|
|
|
Modus operandi empezar lección
|
|
|
|
|
|
Mortis causa empezar lección
|
|
|
|
|
|
Mutatis mutandis empezar lección
|
|
po zmianie tego, co powinno być zmienione
|
|
|
|
Numerus clausus – empezar lección
|
|
określona liczba, liczba zamknięta, ograniczona, wyliczenie enumeratywne
|
|
|
|
Per analogiam empezar lección
|
|
przez podobieństwo, analogię
|
|
|
|
Per facta concludentia empezar lección
|
|
przez zdarzenia faktyczne, które wyrażają domniemaną wolę danej osoby; wyrażenie określające wyrażenie woli przez czynności prawne dorozumiane
|
|
|
|
Per procura empezar lección
|
|
w zastępstwie, na podstawie pełnomocnictwa
|
|
|
|
Persona non grata empezar lección
|
|
|
|
|
|
Pleno titulo (P.T.) empezar lección
|
|
z zachowaniem pełnego tytułu (jaki się komu należy
|
|
|
|
Post factum empezar lección
|
|
|
|
|
|
Post mortem empezar lección
|
|
|
|
|
|
Praesumptio iuris ac de iure empezar lección
|
|
domniemanie niedopuszczające przeciwdowodu
|
|
|
|
Praesumptio iuris tantum empezar lección
|
|
domniemanie możliwe do obalenia
|
|
|
|
Prima facie empezar lección
|
|
|
|
|
|
Pro futuro empezar lección
|
|
|
|
|
|
Pro publico bono empezar lección
|
|
|
|
|
|
Quorum empezar lección
|
|
liczba członków podmiotu zbiorowego, których obecność podczas głosowania jest konieczna, aby decyzje w nim podjęte były ważne
|
|
|
|
Ratio legis empezar lección
|
|
podstawa (przyczyna, motyw, cel, sens) uchwalenia danej ustawy
|
|
|
|
Rebus sic stantibus empezar lección
|
|
przy zachowaniu istniejących okoliczności
|
|
|
|
Reformatio in peius empezar lección
|
|
zmiana na gorsze, zmiana orzeczenia na mniej korzystne dla jednej ze stron
|
|
|
|
Sensu largo empezar lección
|
|
|
|
|
|
Sensu stricto [ale samo: „stricte” – ściśle empezar lección
|
|
|
|
|
|
Status quo empezar lección
|
|
|
|
|
|
Suo nomine empezar lección
|
|
|
|
|
|
Tertium non datur empezar lección
|
|
nie ma trzeciej możliwości
|
|
|
|
Ut infra empezar lección
|
|
|
|
|
|
Ut supra empezar lección
|
|
|
|
|
|
Utilitas publica empezar lección
|
|
|
|
|
|
Vacatio legis empezar lección
|
|
okres pomiędzy ogłoszeniem aktu prawnego a jego wejściem w życie
|
|
|
|
Verba legis empezar lección
|
|
|
|
|
|
Vice versa empezar lección
|
|
|
|
|
|
Vis absoluta empezar lección
|
|
|
|
|
|
Vis compulsíva empezar lección
|
|
|
|
|
|
Vis maior empezar lección
|
|
|
|
|