metokolo

miary tendencji centralnej

zamiast całego zbioru pokazują jednego, typowego reprezentanta

warunki stosowania tych miar

-gdy zysk poznawczy z zastosowania miary, abstrahowania od roznicy jest wiekszy niz koszta -gdy opisywana zbiorowosc jest wzglednir jednorodna - gdy zroznicowanie ma losowy charakter(isnije typowy wgzemplarz)

rodzaje zmiennych ze wzgledu na poziom pomatu(skale)

zmienna nominalna, porzadkowa, przedIalowa/interwalowa, stosunkowa/ilorazowa

z nominalna

tozsamosc wartosci(płeć, kolor warunek badania)

z. porzadkowa

porzadek wartosci(miejsce na mecie, wykszatalcenie)

z przedzialowa/interwalowa

odleglosc miedzy wartoaciami(poziom samooceny, leku)

z. stosunkowa/ilorazowa

stosunek wartoscie(ile razy cos wieksze) (czas reakcji/procent poprawntch odpowiexzi)

modalna(moda, dominanta)

najczestsza wartosc w zbiorze

zalety modalnej

jedyna miara polozenia mozliwa do wyjawienia dla zmiennycg nominalnych

zalta modalnej

daje sie tez uzyc w przypadku zmiennych o wyzszych poziomie pomiaru

zalry modalnej

nie wymaga przyjmowania zadnych zalozen odnosnie pozoumu pomiaru

zalety modalnej

ma klarown interpretacje w jezyku potoczym

wady midalnej

nie zawsze wystepuje

wady modalnej

nie mozna jej uzyc gdy wartosc nie wystepuje wyraznie czesxiej od innych wartosci lub dominuje wiecej niz jedna wartosc

wady modalnej

nie mozna uzyc gdy nie isnieje egzemplarz, ktory mozna uznac za typowy

mediana(Me) wartosc srodkowa

dzieli zbior obserwacji na dwie polowy

mediana

okresla kategorie do ktorej nalezy seodkowy element

zalety mediany

stosowana do zmiennych porzadowych(a takze przedialiwycg j ilorazowy

zalety mediany

odporna na skrajne wartosci na krancach rozkladu

zalry mediany

w przypadku rozkladow skosnych pokazuje wartosc typowa lepiej niz srednia

wasy mediany

nie stosuje sie do zmiennych nominalnych

wady mediany

bardziej podatna na zmiennosc losowa(flutuacjie) niz srednia (zwlaszca gdy mala waruoac)

wady mediany

bardzo ograniczone zastosowanie we wnioskowaniu statystyczym