término  |
definición |
|
empezar lección
|
|
podniosły, uroczysty ton wypowiedzi; metafory i porównania; symbole i alegorie; apostrofy i tryb rozkazujący
|
|
|
|
empezar lección
|
|
baranek - jezus; niewiasta - kościół; 666 - zło; róg - moc, potęga
|
|
|
|
empezar lección
|
|
filozofia wegłóg której celem człowieka jest osiągnięcie szczęścia, brak cierpienia to przyjemność, carpe diem
|
|
|
|
empezar lección
|
|
filozofia według której człowiek nie ma wpływu na bieg wydarzeń, należy wszystko przyjmować ze spokojem i kierować się rozumem, stoicki spokój - dystans wobec dobra i zła
|
|
|
|
empezar lección
|
|
filozofia która głosi że skoro nie wiemy jaka naprawdę jest rzeczywistość to powinniśmy powstrzymać się od sądów, należy postępować z rozsądkiem
|
|
|
|
empezar lección
|
|
naśladowanie rzeczywistości w dziełach artystycznych
|
|
|
|
empezar lección
|
|
pewien rodzaj oczyszczenia z trudnych emocji podczas oglądania sztuki w teatrze
|
|
|
|
empezar lección
|
|
strefa świętości, strefa bóstw
|
|
|
|
empezar lección
|
|
strefa świecka, związana z człowiekiem
|
|
|
|
empezar lección
|
|
dawny wzór, wzorzec postępowania
|
|
|
|
empezar lección
|
|
stały motyw lub temat podejmowany przez artystów różnych epok
|
|
|
|
empezar lección
|
|
sposób mówienia podniosły, poważny, uroczysty
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
o narodzinach bogów, Atena z czaszki Zeusa, Afrodyta z morskiej piany
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
o dziejach i czynach słynnych herosów
|
|
|
|
empezar lección
|
|
poznawcza, światopoglądowa, sakralna
|
|
|
|
empezar lección
|
|
utwór o dziejach bohaterów narodowych
|
|
|
|
empezar lección
|
|
hiperbole, rozbudowane opisy, powtórzenia
|
|
|
|
empezar lección
|
|
jedność czasu miejsca i akcji
|
|
|
|
empezar lección
|
|
IV w.p.n.e. (wynalezienie pisma) - 476r. (upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
476r (upadek cesarstwa zachodniorzymskiego) - 1492r (odkrycie Ameryki przez Kolumba)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
rozumne uzasadnienie prawd wiary
|
|
|
|
empezar lección
|
|
św. Augustyn, świat dzieli sie na strefę sacrum i profanum, rozdarcie człowieka między fizycznością a duchowością, szansą dla człowieka była asceza
|
|
|
|
empezar lección
|
|
św. Tomasz, bóg decyduje o miejscu człowieka na ziemi, postąpienie wbrew przykazaniom boga to grzech przeciwko prawom boskim
|
|
|
|
empezar lección
|
|
św. Franciszek, człowiek jest dobry z natury bo został stworzony na podobieństwo boga, życie w zgodzie z przyrodą
|
|
|
|
empezar lección
|
|
bóg w centrum świata, bóg najważniejszy, wszystko do niego nawiązuje
|
|
|
|
empezar lección
|
|
średniowieczny pogląd, świat podzielony jest na dwie przeciwstawne sfery
|
|
|
|
empezar lección
|
|
wszędzie gdzie docierało chrześcijaństwo kultura ulegała ujednoliceniu, w całej europie podobne świątynie, jednolity system szkolnictwa
|
|
|
|
empezar lección
|
|
wysokie budowle, strzeliste, lekka konstrukcja, sklepienia krzyżowo - żebrowe, duże okna wypełnione barwnymi witrażami, ostre łuki, budynki sakralne/obronne
|
|
|
|
empezar lección
|
|
masywna, surowa bryła budowli, sklepienie kolebkowe, małe okna, grube mury, półkoliste łuki w oknach i portalach, kościoły bazylikowe/reduty
|
|
|
cechy literatury średniowiecznej empezar lección
|
|
parenetyczna, anonimowa, uniwersalna, alegoryczna, religijna, dydaktyczna
|
|
|
|
empezar lección
|
|
taniec śmierci, każdy jest równy wobec śmierci
|
|
|
|
empezar lección
|
|
pamiętaj o śmierci, śmierć jest nieunikniona
|
|
|
|
empezar lección
|
|
heroiczne czyny legendarnych bohaterów, akcja na tle przełomowych wydarzeń, etos rycerza, wartości, obyczaje, wzorce postępowania, utwór patenetyczny
|
|
|
|
empezar lección
|
|
sztuka umierania, sposób w jaki powinien umrzeć prawdziwy chrześcijanin
|
|
|
|
empezar lección
|
|
stała matka boleściwa, motyw przedstawiający rozpaczającą pod krzyżem Matkę Boską, ukazanie rozpaczy matki i jej bezradności wobec cierpienia syna
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1492r (odkrycie Ameryki przez Kolumba) - 1548r (sobór trydencki)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
człowiek w centrum zainteresowania
|
|
|
|
empezar lección
|
|
prąd stanowiący człowieka i życie ziemskie w centrum zainteresowania, zaczerpnięte ze starożytności
|
|
|
|
empezar lección
|
|
ruch społeczno-religijny, odbudowa życia religijnego, rozbicie jedności kościoła i powstanie nowych odłamów religijnych
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1584r (śmierć Jana Kochanowskiego) - 1764r (objęcie tronu przez Stanisława Augusta Poniatowskiego)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
kartezjusz, odrzuca autorytet kościoła, otaczający nas świat może być tylko złudzeniem, rola umysłu w procesie poznawania rzeczywistości
|
|
|
|
empezar lección
|
|
pascal, wiara jest drogą do prawdy, umysł bywa ułomny
|
|
|
|
empezar lección
|
|
odpowiedź kościoła katolickiego na renesansowy ruch reformacji, próba odzyskania wpływów kościoła
|
|
|
|
empezar lección
|
|
polski barok, światopogląd szlachty która uważała że pochodzi od starożytnych sarmatów
|
|
|
|
empezar lección
|
|
życie zamożnych warstw było naśladowaniem form teatralnych (wstawne uczty, ozdobne stroje, portrety)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
zaburzenie proporcji, deformacja, przepych, bogactwo, przerost formy nad treścią, ekspresja uczuć, niepokój, kontrast, asymetria
|
|
|
|
empezar lección
|
|
kobieta fatalna, doprowadza mężczyznę do zguby wykorzystując go do własnych celów
|
|
|
|
empezar lección
|
|
los ludzki jako teatr, człowiek ma w życiu rolę do odegrania, życie to przedstawienie pozbawione sensu
|
|
|
|
empezar lección
|
|
ok. 1680r (teoria grawitacji Newtona) - 1789r (rewolucja francuska)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
nacisk na obserwację i eksperymenty, człowiek rodzi się jako czysta karta, fundamentem poznania jest doświadczenie, ludzie podlegają prawom naturalnym
|
|
|
|
empezar lección
|
|
prawo naturalne jest podstawą moralności, nietolerancja religijna jest sprzeczna z wiarą chrześcijańską, celem życia powinno być naprawienie świata
|
|
|
|
empezar lección
|
|
wszelka wiedza pochodzi z bezpośredniego kontaktu z otaczającym nas światem poprzez zmysły
|
|
|
|
empezar lección
|
|
motywy dworskie, jasna pastelowa kolorystyka, inspiracje Dalekim Wschodem, ozdobne detale, rozluźnienie obyczajów
|
|
|
|
empezar lección
|
|
symetria i harmonia, sceny mitologiczne lub historyczne, realizm i idealizm, w rzeźbie naśladowanie wzorów antycznych, delikatny światłocień
|
|
|
cechy literatury oświeceniowej empezar lección
|
|
nastawienie dydaktyczne, wskazywanie nowych idei/postaw godnych naśladowania, propagowanie reform
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1789/99r (Wielka Rewolucja Francuska) - 1848/49r (Wiosna Ludów)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
pochwała różnorodności/indywidualizmu, wyraża charakter narodu, ludowość i natura, wolność, elementy grozy i tajemniczości
|
|
|
|
empezar lección
|
|
rzeczywistości nie da się poznać wyłącznie rozumowo bo ważniejsze są środki poznawcze
|
|
|
|
empezar lección
|
|
poczucie niezależności i odrębności, często jednostka była samotna i niezrozumiana przez otoczenie
|
|
|
|
empezar lección
|
|
sprzeciwianie się złu i obłudzie świata, niezgoda na sprawiedliwość społeczną i moralną, ważna była wolność w każdej dziedzinie życia
|
|
|
|
empezar lección
|
|
fascynacja kulturą wschodu
|
|
|
|
empezar lección
|
|
ukazywanie męczeństwa narodu lub grupy społecznej
|
|
|
|
empezar lección
|
|
cierpienie aby w przyszłości odrodzić się i zbawić innych
|
|
|
|
empezar lección
|
|
kibitki wiozące więźniów na północ, uwięziony naród polski, kraje europejskie żądające kary dla polaków, francja odwracająca się od polski, naród w cierniowej koronie
|
|
|
towarzystwo przy drzwiach empezar lección
|
|
młodzi studenci i kilki starszych ludzi, patrioci, dyskutują o sytuacji w kraju, używają języka polskiego
|
|
|
|
empezar lección
|
|
elita, piękne damy, carscy urzędnicy, arystokraci, rozmawiają o balach Nowosiclowa, nie chcą poznać historii polski, mówią po francusku
|
|
|
|
empezar lección
|
|
1848/49r (Wiosna Ludów) - lata 90 XIXw.
|
|
|
|
empezar lección
|
|
terioria Darwina, wszystkie byty podlegają ewolucji
|
|
|
|
empezar lección
|
|
społeczeństwo to jeden organizm, aby całe społeczeństwo działało sprawnie każdy musi pracować na wspólne dobro
|
|
|
|
empezar lección
|
|
starania o podniesienie jakości życia warstwa najniższych aby udoskonalić społeczny organizm, tworzenie miejsc pracy
|
|
|
|
empezar lección
|
|
uniezależnienie kobiet, dążenie do równouprawnienia
|
|
|
|
empezar lección
|
|
dążenie do równości w prawach mniejszości żydowskiej
|
|
|
|
empezar lección
|
|
odrzucenie racjonalności i subiektywności, realizm i naturalizm, sceny obyczajowe, pejzaże, martwa natura, ukazywanie brzydoty
|
|
|
|
empezar lección
|
|
wierne oddawanie obrazu rzeczywistego w dziele literackim, przedstawianie świata realnego
|
|
|
|
empezar lección
|
|
wierne naśladowanie rzeczywistości bez zbędnej oceny
|
|
|
|
empezar lección
|
|
okres w którym młodzi artyści manifestowali swoją odrębność, nowoczesność i krytycyzm wobec pozytywizmu
|
|
|
|
empezar lección
|
|
powiązanie młodej polski z romantyzmem
|
|
|
|
empezar lección
|
|
lata 90 XIXw. - 1918 (zakończenie I wojny światowej)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
osoba o poczuciu bezsensu istnienia i niemocy, nie umie odnaleźć szczęścia
|
|
|
|
empezar lección
|
|
sztuka nie miała pełnić formy dydaktycznej tylko estetyczną
|
|
|
|
empezar lección
|
|
grupa społeczna buntująca się wobec norm społecznych
|
|
|
|
empezar lección
|
|
fascynacja kulturą chłopów
|
|
|
|
empezar lección
|
|
pesymistyczny charakter sztuki i literatury, schyłek wieku, chylenie się ku upadkowi
|
|
|
|
empezar lección
|
|
pastelowe, świetliste kolory, zacieranie konturów
|
|
|
|
empezar lección
|
|
kontrasty barw, deformacja i przerysowanie
|
|
|
cechy literatury modernistycznej empezar lección
|
|
dekadentyzm, pesymizm, sztuka dla sztuki, oddziaływanie na różne zmysły, krytyka mieszczaństwa
|
|
|
|
empezar lección
|
|
pan młody - lucjan rydel, gospodarz - włodzimierz tetmajer, dziennikarz - rudolf starzewski, poeta - kazimierz przerwa-tetmajer, panna młoda - jadwiga mikołajczykówna
|
|
|
|
empezar lección
|
|
złoty róg(symbol walki), złota podkowa(szczęście), czapka z piórami(prywata), sznur(brak nadzieji), kosy(gotowość do walki), chocholi taniec(brak działania), bronowicka chata(polska)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
I wojna światowa - II wojna światowa
|
|
|
grupy literackie w 20leciu międzywojennym empezar lección
|
|
skamandryci, awangarda krakowska, futuryści, druga awangarda
|
|
|
