| 
                    término                   | 
                
                    definición                   | 
            
        
        
      sprawiedliwość jest stała i trwałą wolą oddania każdemu tego co mu się należy    empezar lección
 | 
 | 
     iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi  
 | 
 | 
 | 
      najwyższe prawo najwyższym bezprawiem    empezar lección
 | 
 | 
     summum ius summa inuria  
 | 
 | 
 | 
| 
     empezar lección
 | 
 | 
     Lex retro non agit  
 | 
 | 
 | 
      ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą    empezar lección
 | 
 | 
     lex posteriori derogat legi priori  
 | 
 | 
 | 
      prawo udzielania odpowiedzi z upoważnienia cesarza    empezar lección
 | 
 | 
     ius respondendi ex autoritate principis  
 | 
 | 
 | 
      legiści bez kanonów znaczą niewiele, kanoniści bez ustaw nie znaczą nic    empezar lección
 | 
 | 
     sine canonibus legistae parum valent canonistae sine lege nihil  
 | 
 | 
 | 
      Kościół żyje prawem rzymskim.    empezar lección
 | 
 | 
     Ecclesia vivit lege Romana  
 | 
 | 
 | 
      Cesarz nie jest związany ustawami.    empezar lección
 | 
 | 
     princeps legibus solutus est  
 | 
 | 
 | 
      wola cesarza ma moc ustawy    empezar lección
 | 
 | 
     quod principi placuit legi habet vigorem  
 | 
 | 
 | 
| 
     empezar lección
 | 
 | 
     vim vi repellere licet  
 | 
 | 
 | 
      siłę siłą pozwalają odpierać wszystkie ustawy i prawa    empezar lección
 | 
 | 
     vim vi defendere omnes leges omniaque iuria permittunt  
 | 
 | 
 | 
      powód podąża za miejscem sądu pozwanego    empezar lección
 | 
 | 
     actor sequitur forum rei  
 | 
 | 
 | 
      nie może być postępowania po raz drugi w tej samej sprawie    empezar lección
 | 
 | 
     bis de eadem re ne sit actio  
 | 
 | 
 | 
      nie wolno procesować się w tej samej sprawie 2 razy    empezar lección
 | 
 | 
     bis de eadem re agere non licet  
 | 
 | 
 | 
      ten kto uznał powództwo jest traktowany na równi z zasądzonym    empezar lección
 | 
 | 
     confessus pro iudicato est  
 | 
 | 
 | 
      jeden świadek to żaden świadek    empezar lección
 | 
 | 
     testis unus testis nullus  
 | 
 | 
 | 
      należy wysłuchać także strony przeciwnej    empezar lección
 | 
 | 
     audiatur et altera pars  
 | 
 | 
 | 
      prawo jest sztuka stosowania tego co dobre i słuszne    empezar lección
 | 
 | 
     ius est ars boni et aequi  
 | 
 | 
 | 
| 
     empezar lección
 | 
 | 
     ius  
 | 
 | 
 | 
| 
     empezar lección
 | 
 | 
     iustitia  
 | 
 | 
 | 
| 
     empezar lección
 | 
 | 
     aequitas  
 | 
 | 
 | 
      czego nie uznaje glosa, nie jest uznane przez sąd    empezar lección
 | 
 | 
     quidquid non agnoscit Glosa non agnoscit curia  
 | 
 | 
 | 
      rzeczy osądzone nie przynoszą innym korzyści ani niekorzyści    empezar lección
 | 
 | 
     res inter alios iudicatae nullum aliis praeidicum faciunt  
 | 
 | 
 | 
      w wypadku podniesienia zarzutu procesowego pozwany staje się powodem    empezar lección
 | 
 | 
     reus in exceptione actor res  
 | 
 | 
 | 
      ciężar przprowadzenia dowodu spoczywa na tym kto twierdzi a nie na tym kto przeczy    empezar lección
 | 
 | 
     ei incumbit probatio qui dicit non qui negat  
 | 
 | 
 | 
      wszelkie zasądzenie powinno być pieniężne    empezar lección
 | 
 | 
     omnis condemnatio pecuniaria esse debet  
 | 
 | 
 | 
      spór zaprzeczony wzrasta do podwójnej wysokości    empezar lección
 | 
 | 
     lis infitiando crescit in duplum  
 | 
 | 
 | 
      nikogo nie zmusza się do obrony rzeczy wbrew jego woli    empezar lección
 | 
 | 
     invitus nemo (rem) cogitur defendere  
 | 
 | 
 |