Historia Sztuki - Terminologia Gotyk

 0    64 tarjetas    zuzannameisner
descargar mp3 imprimir jugar test de práctica
 
término język polski definición język polski
AEDICULA
empezar lección
kapliczka w świątyniach rzymskich, w których stawiano jakiś posąg; w średniowieczu prywatna kapliczka
Akant
empezar lección
motyw zdobniczy w formie stylizowanego liścia rośliny śródziemnomorskiej - akantu
AMBIT (OBEJŚCIE)
empezar lección
przejście będące przedłużeniem naw bocznych, biegnące wokół prezbiterium za ołtarzem głównym
AMBONA
empezar lección
w budownictwie sakralnym miejsce służące duchownym do czytania tekstów liturgicznych, głoszenia kazania
APSYDA (ABSYDA)
empezar lección
półkolista lub wieloboczna nisza ołtarzowa, która zamyka prezbiterium
APSYDIOLA
empezar lección
mała apsyda przylegająca do apsydy głównej albo do obejścia prezbiterium
ARCHITRAW
empezar lección
pozioma belka spoczywająca na kolumnach
ARCHIWOLTA
empezar lección
zdobione ornamentami, profilowane lico arkady zamykającej portal lub każdy inny łukowo u góry zakończony otwór w ścianie budowli, najczęściej bogato zdobione
ATRIUM
empezar lección
nie zadaszone pomieszczenie wewnętrzne
BAPTYSTERIUM
empezar lección
budynek znajdujący się blisko kościoła, w którym dokonywano obrzędy chrztu. Z czasem zastąpiono baptysterium chrzcielnicą, znajdującą się wewnątrz kościoła
BELKOWANIE
empezar lección
element konstrukcyjny leżący poziomo na kolumnach, półkolumnach i pilastrach. Składa się z trzech części: architraw, fryzu i gzymsu.
BĘBEN
empezar lección
część budynku na rzucie koła, wieloboku lub elipsy, stanowiąca podbudowę pod kopułę.
BIFORIUM
empezar lección
arkadowe okno lub przeźrocze podzielone najczęściej kolumienką lub słupkiem na dwie części
BUDOWLA CENTRALNA
empezar lección
budowla wzniesiona zgodnie z zasadami układu centralnego, czyli na planie mającym co najmniej dwie krzyżujące się osie symetrii (na planie kwadratu, koła, krzyża greckiego (równomiernego))
ELEWACJA
empezar lección
zewnętrzna powierzchnia ściany budynku ze wszystkimi znajdującymi się na niej elementami, lico budynku
ENKAUSTYKA
empezar lección
antyczna technika malarska polegająca na stosowaniu farb, których spoiwem był wosk pszczeli
FASADA
empezar lección
frontowa elewacja budowli. Przeważnie fasada odzwierciedla podział budynku: ukazuje liczbę pięter i naw
FILAR
empezar lección
podpora pionowa najczęściej o przekroju prostokątnym, wielokątnym lub tak jak kolumna - okrągłym
FRESK
empezar lección
technika malarstwa ściennego polegająca na malowaniu na mokrym tynku
GURT (SKLEPIENIOWY PAS)
empezar lección
element konstrukcyjny i dekoracyjny sklepienia wykonany z cegły lub kamienia, w kształcie łuku
GZYMS
empezar lección
dekoracyjny element, pas wysunięty przed lico muru
IGLICA
empezar lección
zwieńczenie wieży lub hełmu w formie wysmukłego ostrosłupa lub stożka
IKONA
empezar lección
obraz reprezentujący święta postać
KLINIEC
empezar lección
odpowiednio ukształtowany blok, cios kamienny, niekiedy cegła, element konstrukcyjny łuków i sklepień, może być zwornikiem
KOPUŁA
empezar lección
sklepienie w kształcie czaszy wzniesione nad pomieszczeniami o planie kwadratowym, okrągłym lub wielobocznym
KOŚCIÓŁ BAZYLIKOWY (BAZYLIKA)
empezar lección
to świątynia trój- lub pięcionawowa, w której nawa główna jest wyższa i szersza od naw bocznych co umożliwia umieszczenie w jej ścianach okien doświetlających wnętrze i przebiegających ponad linią arkad miedzynawowych i dachów naw bocznych;
KOŚCIÓŁ HALOWY
empezar lección
to świątynia wielonawowa, w której wszystkie nawy są tej samej wysokości, nawa główna jest doświetlana oknami ze ścian bocznych naw, najczęściej cała konstrukcja jest przykryta wspólnym dachem, ten typ był powszehny w Eur. Środ. w późnym gotyku
KRUŻGANEK
empezar lección
częściowo otwarty korytarz, z jednej strony przylega do ściany budynku, z drugiej był otwarty - ciąg arkad podpartych na kolumnach lub filarach. Otaczał dziedziniec.
KRYPTA
empezar lección
sklepione pomieszczenie pod kościołem, zwykle pod prezbiterium, spełniająca funkcję pochówkowe zmarłych dostojników duchownych i świeckich oraz jako miejsce przechowywania i eksponowania relikwii świętych.
KRZYŻ GRECKI
empezar lección
ma cztery ramiona równej długości
KRZYŻ ŁACIŃSKI
empezar lección
symbol ukrzyżowania Chrystusa
KRZYŻ ŚW. ANDRZEJA
empezar lección
krzyż w kształcie dużej litery T
LATARNIA
empezar lección
nadbudówka, najczęściej walec z oknami albo ażurowymi ścianami, umieszczonymi na szczycie kopuły, zwykle przykryty hełmem
ŁUK OSTRY
empezar lección
łuk, którego szczyt powstał z przecięcia się dwóch fragmentów okręgu
ŁUK PEŁNY
empezar lección
łuk w kształcie półkola
MASWERK
empezar lección
dekoracyjny ceglany element architektoniczny, którym wypełniano górną część gotyckiego okna, przeźrocza lub rozety
MOZAIKA
empezar lección
obraz lub dekoracyjny wzór wykonany z drobnych kawałków kamieni lub szkła
NADPROŻE
empezar lección
poziomy, płaski lub sklepiony element konstrukcyjny w formie belki umieszczonej ponad otworami w ścianie. Jego zadaniem jest przeniesienie obciążeń oddziałujących na fragment ściany ponad otworem na mur po obu stronach otworu
NARTEKS
empezar lección
kryty przedsionek znajdujący się przy przedniej (frontowej) ścianie kościoła, poprzedzony jest kolumnadą
NAWA BOCZNA
empezar lección
części przestrzeni kościoła równoległa do nawy głównej i otwarta na nią
NAWA GŁÓWNA
empezar lección
środkowa część wielonawowej świątyni, oddzielona rzędami kolumn od naw bocznych, wyzanacza główną oś budynku
NISZA
empezar lección
Wnęka/wgłębienie w kształcie prostokątnym albo półokrągłym, może być przeznaczona do celów zdobniczych, kultowych, wykorzystywana do stawiania posągów, urn itp.
OŚCIERZE
empezar lección
powierzchnie poprzeczne do płaszczyzny muru przy otworze okiennym lub drzwiowym. Mogą być to powierzchnie boczne (pionowe) lub górne (poziome, ukośne w kształcie łuku) zamykająca od góry otwór, może być poprowadzona prostopadle do lica ściany lub ukośnie.
PENDENTYWY (ŻAGIELEK)
empezar lección
element narożny w postaci sklepienia o kształcie trójkąta sferycznego, umożliwia przejście z planu kwadratu do koła, na którym opiera się kopuła
PILASTER
empezar lección
element architektoniczny w formie płaskiego filara, nieznacznie występującego przed lico ściany, pełni on zarówno funkcję konstrukcyjną, jak też dekoracyjną
PINAKIEL (STERCZYNA)
empezar lección
smukła i ostro zakończona gotycka sterczyna ozdobna, wieńcząca przypory i wierze, zazwyczaj zdobiona czołgankami (żabkami) wzdłuż krawędzi i kwiatonem na szczycie
PORTAL
empezar lección
artystyczna oprawa otworu wejściowego
PORTYK
empezar lección
część budynku na planie prostokąta z jednym lub kilkoma rzędami kolumn, które wspierają dach, otwarta co najmniej z jednej strony, najczęściej jedno- lub dwukondygnacyjna, czasami zwieńczony trójkątnym szczytem
PREZBITERIUM
empezar lección
przestrzeń kościoła przy ołtarzu, przeznaczona dla duchowieństwa
PRZEDSIONEK
empezar lección
pomieszczenie znajdujące się między wejściem, a wnętrzem charakterystyczne dla kościołów, budowli publicznych i pałacowych
PRZĘSŁO
empezar lección
konstrukcyjnych element łączący dwie podpory (ściany, słupy, filary)
PRZYPORA (SKARPA)
empezar lección
pionowy element konstrukcyjny budowli, podpierających z boku ścianę budowli i przenoszących ciężar sklepień na podłoże, umożliwia on stosowanie dużych, zajmujących całą ścianę okien
RYZALIT
empezar lección
wstęp z lica w elewacji budynku w jego części środkowej, bocznej lub narożnej, prowadzony od fundamentów po dach, stanowiący jego organiczną część
RZYGACZ
empezar lección
zoomorficzne lub demoniczne figury umieszczane w górnych partiach gotyckich kościołów, najczęściej pełniły rolę rynien odprowadzających wodę deszczową
SKLEPIENIE
empezar lección
konstrukcja krzywoliniowa zakrywająca od góry przestrzeń budynku, sklepienie może być wykonane z kamienia, cegieł, betonu lub żelbetonu. Najpopularniejsze rodzaj sklepień: kolebkowe, krzyżowe, krzyżowo-żebrowe, wachlarzowe, kryształowe
TRANSEPT
empezar lección
krzyżujące się z nawą główną nawa poprzeczna
TRIFORIUM
empezar lección
arkadowe okno lub przeźrocze podzielone najczęściej kolumienką lub słupkiem na trzy części
TYMPANON
empezar lección
wewnętrzne pole frontonu świątyni antycznej lub pole wewnątrz łuku archiwolt romańskiego i gotyckiego portalu
WĘGAR
empezar lección
pionowy element konstrukcyjny ujmujący po bokach otwór okienny, drzwiowym itp., dźwigający nadproże lub łuk, zewnątrz ościeży
WIĆ ROŚLINNA
empezar lección
ornament roślinny w formie wijącej się lub spiralne skręcającej się łodygi z liśćmi, czasem kwiatami
WIĘŹBA (KONSTRUKCJA DACHOWA)
empezar lección
szkielet konstrukcyjny dachu, hełmu, a także kopuły, dźwigający pokrycie
WIMPERGA
empezar lección
trójkątne zwieńczenie architektoniczne gotyckich portali, okien wnęk itp.
WOLUTA (ŚLIMACZNICA)
empezar lección
element architektoniczny i motyw dekoracyjny w formie spirali lub zwoju
ZWORNIK
empezar lección
kliniec łuku lub niektórych typów sklepień, wyróżniających się kształtem, wielkością i dekoracyjnym opracowaniem, może być wykonany z kamienia, cegły, rzadziej z drewna

Debes iniciar sesión para poder comentar.