término  |
definición |
Syn Kazimierza Jagiellończyka, jego bezpośredni następca na tronie króla Polski empezar lección
|
 |
|
|
|
Syn Kazimierza Jagiellończyka, po jego śmierci został wielkim księciem litewskim, a od 1501 roku królem Polski empezar lección
|
|
|
|
|
Syn Kazimierza Jagiellończyka, król Polski i wielki książę litewski w latach 1506-1548 empezar lección
|
|
|
|
|
Pochodząca z Włoch żona Zygmunta Starego empezar lección
|
|
|
|
|
Syn Zygmunta Starego, na krótko przed swoją śmiercią doprowadził do Unii Realnej między Polską a Litwą empezar lección
|
|
|
|
|
Wielki mistrz zakonu krzyżackiego, po sekularyzacji państwa zakonnego pierwszy władca Prus Książęcych empezar lección
|
|
|
|
|
Wybitny jezuita, kaznodzieja, doradca króla Zygmunta III Wazy, czołowy przedstawiciel kontrreformacji Rzeczypospolitej empezar lección
|
|
|
|
|
Jezuita, tłumacz Biblii na język polski empezar lección
|
|
|
|
|
Pochodzący z Francji pierwszy król Polski wybrany w wyniku wolnej elekcji empezar lección
|
|
|
|
|
Pochodzący z Siedmiogrodu król Polski panujący w latach 1576-1586 empezar lección
|
|
|
|
|
Siostra Zygmunta Augusta, żona Stefana Batorego empezar lección
|
|
|
|
|
Żyjący w XVI wieku wybitny polityk, hetman wielki koronny, założyciel idealnego miasta renesansowego empezar lección
|
|
|
|
|
Najwybitniejszy naukowiec polskiego renesansu, astronom, lekarz, ekonomista empezar lección
|
|
|
|
|
Pisarz renesansowy, nazywany ojcem literatury polskiej, autor dzieł "Żywot człowieka poczciwego" i "Krótka rozprawa między Panem, Wójtem a Plebanem" empezar lección
|
|
|
|
|
Najwybitniejszy pisarz polskiego renesansu, autor działu "Treny" i "Odprawa posłów greckich" empezar lección
|
|
|
|
|
Najwybitniejszy pisarz polityczny polskiego renesansu, autor dzieła "O poprawie Rzeczypospolitej" empezar lección
|
|
|
|
|
Król, który przeniósł stolicę Polski z Krakowa do Warszawy empezar lección
|
|
|
|
|
Syn Zygmunta III Wazy, drugi przedstawiciel tej dynastii na tronie polskim empezar lección
|
|
|
|
|
Król Polski, w okresie swego panowania musiał się zmierzyć z takimi wydarzeniami, jak: powstanie Chmielnickiego i potop szwedzki empezar lección
|
|
|
|
|
Hetman wsławiony wielkim zwycięstwem w bitwie pod Kircholmem empezar lección
|
|
|
|
|
Hetman wsławiony wielkim zwycięstwem pod Kłuszynem w 1610 roku empezar lección
|
|
|
|
|
Hetman wspomniany w trzeciej zwrotce polskiego hymnu empezar lección
|
|
|
|
|
Określenie dwóch kolejnych osób podających się za cudownie ocalałego syna cara Iwana Groźnego empezar lección
|
|
|
|
|
Przywódca rozpoczętego w 1648 roku powstania kozackiego na Ukrainie empezar lección
|
|
|
|
|
Król Polski w latach 1669-1673 empezar lección
|
|
|
|
|
Hetman, a następnie król Polski, pogromca Turków w bitwie pod Wiedniem empezar lección
|
|
|
|
|
Pierwszy władca Rzeczypospolitej saskiej dynastii Wettinów empezar lección
|
|
|
|
|
Władca Rzeczypospolitej w latach 1733-1763 empezar lección
|
|
|
|
|
Polski magnat, w pierwszej połowie XVIII wieku dwukrotnie wybrany na króla Polski empezar lección
|
|
|
|
|
Reformator szkolnictwa, założyciel Collegium Nobilium, autor dzieła "O skutecznym rad sposobie" empezar lección
|
|
|
|
|
Ostatni król I Rzeczypospolitej empezar lección
|
|
Stanisław August Poniatowski
|
|
|
Poseł na sejm zbiorowy w 1772 roku, zasłynął oporem przeciwko zatwierdzeniu rozbioru, bohater obrazu Jana Matejki empezar lección
|
|
|
|
|
Jeden z najwybitniejszych reformatorów polskiego Oświecenia, działacz Komisji Edukacji Narodowej, współtwórca konstytucji 3 maja empezar lección
|
|
|
|
|
Pseudonim pochodzącego z Włoch nadwornego malarza króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, autora licznych obrazów przedstawiających XVIII-wieczną Warszawę empezar lección
|
|
|
|
|
Nadworny malarz króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, autor obrazu z cyklu Pocztu królów polskich, portretów Stanisława Augusta Poniatowskiego oraz obrazu "Nadanie Konstytucji Księstwa Warszawskiego przez Napoleona" empezar lección
|
|
|
|
|
Określany jako "ojciec polskiego teatru", dyrektor utworzonego w 1765 roku Teatru Narodowego empezar lección
|
|
|
|
|
Biskup warmiński, najwybitniejszy literat polskiego Oświecenia, napisał: Bajki, Satyry, Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki empezar lección
|
|
|
|
|
Marszałek Sejmu Wielkiego, jeden z przywódców stronnictwa patriotycznego, współtwórca konstytucji 3 maja empezar lección
|
|
|
|
|
Prezydent Warszawy w okresie Sejmu Wielkiego, przywódca ruchu na rzecz nadania mieszczaństwa praw politycznych i obywatelskich empezar lección
|
|
|
|
|
Bohater wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, wojny w obronie konstytucji 3 maja oraz powstania nazwanego od jego nazwiska empezar lección
|
|
|
|
|
Bratanek ostatniego króla Rzeczypospolitej, uczestnik wojny w obronie konstytucji 3 maja, dowódca wojsk Księstwa Warszawskiego empezar lección
|
|
|
|
|
Chłopski kosynier, bohater bitwy pod Racławicami empezar lección
|
|
|
|
|
Twórca i dowódca Legionów Polskich we Włoszech empezar lección
|
|
|
|
|
Polski działacz niepodległościowy w okresie napoleońskim, twórca tekst polskiego hymnu empezar lección
|
|
|
|
|
Terytorium przyłączone do Rzeczypospolitej z czasach Zygmunta Augusta, obejmująca tereny dzisiejszej Łotwy i częściowo Estonii empezar lección
|
|
|
|
|
Wydarzenie z roku 1525 uwiecznione na słynnym obrazie Jana Matejki empezar lección
|
|
|
|
|
Wojna o Inflanty toczona w latach 1563-1570 pomiędzy Rzeczpospolitą, Danią i Szwecją empezar lección
|
|
|
|
|
Akt prawny z roku 1505 dający szlachcie prawo decydowania o losach państwa empezar lección
|
|
|
|
|
Zjazd szlachty z danego terenu, na którym dyskutowano i podejmowane decyzje w ważnych sprawach lokalnych empezar lección
|
|
|
|
|
Parlament Rzeczypospolitej empezar lección
|
|
|
|
|
Określenie ustroju Rzeczypospolitej od 1505 roku, podkreślające dominacją i równości prawną stanu szlacheckiego empezar lección
|
|
|
|
|
Najniższa pod względem materialnym warstwa stanu szlacheckiego empezar lección
|
|
|
|
|
Nazwa warstwy szlachty posiadających własne gospodarstwo, nie posiadającej poddanych empezar lección
|
|
|
|
|
Określenie warstwy szlachty posiadającej od jednej do kilku wsi empezar lección
|
|
|
|
|
Najbogatsza warstwa szlachty, właściciele rozległych terenów w Rzeczypospolitej empezar lección
|
|
|
|
|
Nazwa dokumentu uchwalonego w 1573 roku, gwarantującego szlachcie swobodę wyznania i zakaz prześladowań religijnych empezar lección
|
|
|
|
|
Umowa z roku 1596, na mocy której podporządkowana papieżowi wyznawców prawosławia na terenie Rzeczypospolitej empezar lección
|
|
|
|
|
Wielkie gospodarstwo rolne lub rolno-hodowlane należące do szlachcica empezar lección
|
|
|
|
|
Unia realna zawarta w 1569 roku między Polską a Litwą empezar lección
|
|
|
|
|
Rzeczywista połączenie dwóch lub więcej państw w jedną całość empezar lección
|
|
|
|
|
Urzędnik sprawujący władzę w Rzeczypospolitej w okresie między śmiercią dotychczasowego władcy a wyborem i koronacją nowego władcy empezar lección
|
|
|
|
|
Zbiór najważniejszych praw obowiązujących w Rzeczypospolitej, które musiał zatwierdzić Każdy nowo wybrany król empezar lección
|
|
|
|
|
Osobiste zobowiązania nowo wybranego króla wobec Rzeczypospolitej empezar lección
|
|
|
|
|
Określenie okresu wojen polsko-szwedzkich z lat 1655-1660 empezar lección
|
|
|
|
|
Wsławiony licznymi zwycięstwami na polach bitew polska ciężka jazda konna empezar lección
|
|
|
|
|
Najwyższy stopień wojskowy, główny dowódca wojsk polskich lub litewski w Rzeczypospolitej empezar lección
|
|
|
|
|
Prywatne wyprawy zbrojne Polski magnesów na Rosję na początku XVII wieku empezar lección
|
|
|
|
|
Zorganizowana na sposób wojskowy ludność zamieszkująca tereny południowo-wschodniej Ukrainy empezar lección
|
|
|
|
|
Imienny spis kozaków przyjętych do służby wojskowej w Rzeczypospolitej empezar lección
|
|
|
|
|
Zawarta w 1654 roku umowa między Rosją a Kozakami, oddająca Ukrainę pod panowanie rosyjskie empezar lección
|
|
|
|
|
Popularne określenie zwycięskiej wyprawy Jana III Sobieskiego przeciwko Turkom w 1683 roku empezar lección
|
|
|
|
|
Zasada umożliwiająca pojedynczą posłowi zerwanie obrad sejmu empezar lección
|
|
|
|
|
Związek szlachty zawierany w celu realizacji określonych celów empezar lección
|
|
|
|
|
Zbrojne wystąpienie szlachty przeciwko królowi empezar lección
|
|
|
|
|
Funkcjonująca od końca XVI wieku do XVIII wieku ideologia i styl życia polskiej szlachty empezar lección
|
|
|
|
|
Nazwa proreformatorskiego ugrupowania magnackiego związanego z rodem Czartoryskich empezar lección
|
|
|
|
|
Uchwalony po raz pierwszy z 1768 roku przeciwstawiający się wszelkim reformom zbiór przepisów obowiązujących w Rzeczypospolitej empezar lección
|
|
|
|
|
Zbrojny związek szlachty utworzony w 1768 roku w celu przeciwstawienia siły integracji Rosji w sprawy Rzeczypospolitej oraz w obronie wolności szlacheckiej empezar lección
|
|
|
|
|
Reformatorski sejm obradujący w latach 1788-1792 empezar lección
|
|
|
|
|
Ustawa Sejmu Wielkiego nadająca szereg praw politycznych i obywatelskich w mieszczanom empezar lección
|
|
|
|
|
Najważniejsza ustawa Sejmu Wielkiego, gruntownie reformująca ustrój Rzeczypospolitej empezar lección
|
|
|
|
|
Spisek magnacki zawiązany w 1792 roku w porozumieniu z carycą Katarzyną II w celu obalenia konstytucji 3 maja empezar lección
|
|
|
|
|
Nazwa polskich oddziałów wojskowych utworzone w 1797 roku we Włoszech empezar lección
|
|
|
|
|
Nazwa państwa utworzonego w 1807 roku na mocy pokoju tylżyckiego empezar lección
|
|
|
|
|
Układ w Krakowie i wynikający z niego hołd pruski empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
Pierwszy rozbiór Rzeczypospolitej empezar lección
|
|
|
|
|
Rok uchwalenia konstytucji 3 maja empezar lección
|
|
|
|
|
Drugi rozbiór Rzeczypospolitej empezar lección
|
|
|
|
|
Trzeci rozbiór Rzeczypospolitej empezar lección
|
|
|
|
|
Utworzenie Legionów Polskich we Włoszech empezar lección
|
|
|
|
|
utworzenie Księstwa Warszawskiego empezar lección
|
|
|
|
|
