término |
definición |
lokalizuje w czasie i przestrzeni wyprawy odkrywcze Krzysztofa Kolumba (1492), Vasco da Gamy (1497-1498), Ferdynanda Magellana (1519-1522) empezar lección
|
|
|
|
|
-wymienia przyczyny i uwarunkowania organizowania wielkich odkryć geograficznych empezar lección
|
|
przeludnienie w Europie, brak miejsca na uprawę co mogło skutkować głodem, przejęcie ważnego punktu szlaku handlowego przez Turków, którzy nakładali wysokie opłaty za przejazd, chęć zdobycia ważnych surowców i chęć ludzi do zdobycia Sławy i pieniędzy
|
|
|
- wymienia skutki wielkich odkryć geograficznych empezar lección
|
|
zmiany cen na rynku między innymi złota i srebra napływ nowych roślin na przykład kukurydza albo tytoń zmiana kultury chrystianizacja Narodów kolonizowanych podział świata na strefę wpływu w portugalskich i hiszpańskich
|
|
|
- stosuje pojęcia konkwista, konkwistador empezar lección
|
|
konkwistador to wyprawa mając na celu zasiedlenie i wyeksploatowanie terenów nowo odkrytych, a konkwista to osoba która przeprowadza konkwistador
|
|
|
- wymienia skutki ekspansji kolonialnej Europejczyków empezar lección
|
|
niewolnictwo wyparcie 90% społeczeństwa rdzennego sprowadzanie za bez cen surowców przypraw do Portugalii Hiszpanii i sprzedawanie za 100 razy więcej
|
|
|
- wyjaśnia, dlaczego doszło do zjawiska dualizmu gospodarczego w Europie w XVI w. empezar lección
|
|
z powodu znacznego umocnienia się Portugalii i Hiszpanii przez kolonializm
|
|
|
- stosuje pojęcia odrodzenie (renesans), humanizm, teoria heliocentryczna empezar lección
|
|
renesans to powrót do zachwycania się sztuką i nauką, humanizm to stawianie człowieka na pietostale i zachwyt ludzkim ciałem, teoria heliocentryczna mówi o tym że słońce jest w centrum a wszystkie planety obracają się wokół słońca
|
|
|
- lokalizuje w czasie renesans w Europie empezar lección
|
|
druga połowa 15 wieku – 16 wiek
|
|
|
- identyfikuje postacie Mikołaja Kopernika, Michała Anioła, Leonarda da Vinci empezar lección
|
|
Mikołaj Kopernik odpowiada za powstanie teorii heliocentrycznej, Leonardo da Vinci opowiada za powstanie takich działek dama z łasiczką Mona Lisa i własna autoportret, Michał anioł namalował takie zioła jak stworzenie Adama i sąd ostateczny
|
|
|
- wymienia cechy charakterystyczne architektury, malarstwa i rzeźby epoki renesansu empezar lección
|
|
była prosta łatwo czytelna i delikatna rezygnowano z ostrych łuków gotyckich na rzecz bardziej delikatnych półkolistych rzeźb
|
|
|
- lokalizuje w czasie wystąpienie Marcina Lutra (1517), zawarcie pokoju augsburskiego (1555) empezar lección
|
|
wystąpienie Marcina Lutra (1517), zawarcie pokoju augsburskiego (1555)
|
|
|
- wymienia przyczyny reformacji empezar lección
|
|
sprzedaż odpustu za pieniądze obsadzanie krewnych na wysokich stanowiskach obsadzanie przez jedną osobę wielu stanowisk posiadanie przez świeckich ludzi i dzieci, wplątowanie się duchownych walka polityczną, handel dobrami kościelnymi
|
|
|
- wyjaśnia, jakie były skutki reformacji dla Europy empezar lección
|
|
powstawanie różnych wyznań bójki między wyznawcami różnych religii kontrreformacja, powołanie sacrum officium
|
|
|
- lokalizuje w czasie obrady soboru trydenckiego (1545- 1563), noc św. Bartłomieja (1572) empezar lección
|
|
|
|
|
- wymienia działania podjęte przez Kościół katolicki wobec reformacji empezar lección
|
|
wprowadzenie soboru trydenckiego który wprowadzał między innymi seminaria i obowiązek kształcenia, uznano papieża za najwyższe autorytet potępiona protestantów i uznano ich za heretyków
|
|
|
- stosuje pojęcie hold pruski empezar lección
|
|
hołd lenny które złożył albrecht Hohenzollern 1525 Zygmuntowi staremu
|
|
|
- lokalizuje w czasie hold pruski empezar lección
|
|
|
|
|
- wyjaśnia, jaką rolę w kształtowaniu się demokracji szlacheckiej w Polsce odegrała konstytucja Nihil novi empezar lección
|
|
|
|
|
- stosuje pojęcie konfederacja warszawska empezar lección
|
|
|
|
|
- lokalizuje w czasie konfederację warszawską (1573) empezar lección
|
|
|
|
|
- wymienia wyznania reformowane i mniejszości wyznaniowych w Rzeczypospolitej w XVI w. empezar lección
|
|
|
|
|
- wymienia działania Kościoła katolickiego podejmowane w Rzeczypospolitej w ramach kontrreformacji empezar lección
|
|
|
|
|
- stosuje pojęcia burmistrz, poddaństwo, pańszczyzna empezar lección
|
|
|
|
|
- charakteryzuje strukturę społeczną Rzeczypospolitej empezar lección
|
|
|
|
|
- przedstawia cechy charakterystyczne gospodarki folwarczno- pańszczyźnianej w Rzeczypospolitej empezar lección
|
|
|
|
|
- stosuje pojęcie unia realna empezar lección
|
|
|
|
|
- lokalizuje w czasie unię lubelską (1569) empezar lección
|
|
|
|
|
- identyfikuje postać Zygmunta Augusta empezar lección
|
|
|
|
|
- wymienia postanowienia unii lubelskiej empezar lección
|
|
|
|
|
- przedstawia skutki zjednoczenia Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego empezar lección
|
|
|
|
|
- stosuje pojęcia wolna elekcja, Artykuły henrykowskie empezar lección
|
|
|
|
|
- lokalizuje w czasie pierwszą wolną elekcję (1573) empezar lección
|
|
|
|
|
- identyfikuje postać Henryka Walezjusza empezar lección
|
|
|
|
|
- wymienia postanowienia artykułów henrykowskich empezar lección
|
|
|
|
|
- lokalizuje w czasie wojnę Stefana Batorego z Rosją (1579-1582) empezar lección
|
|
|
|
|
- identyfikuje postać Stefana Batorego empezar lección
|
|
|
|
|
- omawia przyczyny i skutki wojny Stefana Batorego z Rosją empezar lección
|
|
|
|
|
- stosuje pojęcia arkada, attyka, arras empezar lección
|
|
|
|
|
- lokalizuje w czasie renesans w Polsce (XVI w.) empezar lección
|
|
|
|
|
- identyfikuje postacie Mikołaja Kopernika, Mikołaja Reja, Jana Kochanowskiego empezar lección
|
|
|
|
|
- wymienia charakterystyczne cechy architektury renesansowej w Polsce empezar lección
|
|
|
|
|