FP

redystrybucja w szerokim znaczeniu

zasilenie przedsiebiorstwa kredytem, wyplata odszkodowania ubezpieczonemu, spłata odsetek kredytu, dot. podmiotów sfery realnej i finansowej

redystrybucja w wąskim znaczeniu

obciążenia na rzecz sektora FP tj podatki, opłaty, cła

glowny instrument dzialalnosci redystrybucyjnej

podatki

funkcja syabilizacyjna FP

panstwo wykorzystuje zjawiska finansowe do realizacji makroekonomicznych celow (wzrost gosp, stabilizacja...)

glowny instrument funkcji stabilizacyjnej FP

polityka fiskalna (aktywna albo pasywna)

polityka aktywna

wykorzystuje podatki i wydatki publiczne do ozywienia/zahamowania gospodarki

polityka pasywna

wykorzystuje automatyczne stabilizatory (np progresywny PIT) - gdy gospodarka jest stabilna

polityka aktywna synonimy

dyskrecjonalna, uznaniowa

fazy polityki aktywnej

rozpoznania (dane) diagnozy (analiza danych, ocena sytuacji) decyzyjna (wybor instrumentu) instrumentalna (legislacja) operacyjna (wprowadzenie w zycie)

dobra publiczne a społeczne

?

dobra publiczne

dla wszystkich, bez wyjatkow, nie mozna nikogo wykluczyc, nie wyczerpują sie i mozna z nich korzystac jednoczesnie

podzial dobr publicznych

czyste (sensu stricto, klasyczne) i pseudopubliczne (sensu largo)

egalitaryzm

dostepnosc dla wszystkich

dobra spoleczne

potrzebne wszystkim ale ktos za nie placi, mozna kogos wykluczyc, panstwo je dofinansowuje (bariera dochodowa)

funkcja alokacyjna FP

rozdzielcza, kupujemy cos dla wszystkich, z pominieciem mechanizmu rynkowego w oparciu o rozwiazania instytucjonalno-prawne

krzywa laffera

problem granic opodatkowania: stawka podatkowa -> rozmiar dzialalnosci gosp -> dochody z tyt podatkow

krzywa lorentza

redystybucyjne skutki podatkow, nierownosc dochodow po opodatkowaniu jest mniejsza

jakie podmioty nie mogą byc podmiotami SFP

banki, instytuty badawcze, przedsiebiorstwa, spolki prawa handlowego

na jakiej podstawie jest tworzony FC

na podstawie UoFP

FC synonimy

pozabudżetowy, parabudżetowu

3członowa definicja budzetu (SFP)

1) scentralizowany fundusz publiczny gromadzenia i wydatkowania srodkow publicznych przez organ wladzy i admin. publ 2) roczny plan finansowy - ex ante 3) norma prawna (akt) uchwalana przez najwyzszy organ przedstawicielski na danym szczeblu wladzy publ.

wyjątkowy akt prawny, forma zastępcza budżetu, określa dochody i wydatki panstwa w okresie krotszym niz rok

prowizorium budżetowe (tylko z ważnych przyczyn, zazwyczaj oznacza kłopoty)

proces opisujący zatwierdzenie budżetu przez parlament, dzieki czemu rzad może realizowac okreslone dochody i wydatki

autoryzacja budżetu

co to budżet

roczny plan finansowy panstwa: 1) zestawia dochody i wydatki 2) uchwalany w formie ustawy 3) opracowywany przez RM

kto opracowuje budżet

RM za posrednictwem ministra finansow

kiedy RM uchwala projekt ustawy budzetowej

we wrzesniu

do kiedy RM musi przedłozyc projekt ustawy budzetowej do sejmu

do 30 wrzesnia

ile dni ma senat na uchwalenie ustawy budzetowej

20 od daty otrzymania

do kiedy trzeba przeslac ustawe budzetową do prezydenta

do 31 stycznia

ile dni ma prezydent na podpisanie ustawy budzetowej

7

gdzie sie ogłasza podpisaną ustawe budzetową

w dzienniku ustaw RP

kiedy jest rozpoczecie prac nad ustawą budzetową

styczen-luty

z czego sklada sie ustawa budzetowa

budzet panstwa + zalaczniki + postanowienia

ustawy okołobudzetowe

to ustawy zawierające zmiany w roznych ustawach na potrzeby budzetu (bo ustawa budzetowa nie moze zmieniac przepisow innej ustawy)

czyje plany finansowe są w zalavzniku do ustawy budzetowej

AW, IGB, PFC, panstwowych osob prawnych utworzonych na podstawie innych ustaw do zadan publicznych

czy kwoty dochodow i przychodow w budzecie maja charakter wiążący?

nie (to przewidywania)

czy mozna przekroczyc kwoty wydatkow i rozchodow budzetu?

nie

absolutorium

upoważnienia dla rządu od parlamentu w zakresie poboru dochodow i dokonywania wydatkow

3 elementy wydatkowania srodkow z budzetu

max kwota, cel, okres czasu

jakie mamy dochody panstwa

podatkowe (90%) i niepodatkowe

ktory podatek ma najwiekszy udzial a dochodach podatkowych

VAT (40%), PIT (16%), akcyza (15%), CIT (10%)

zasady budzetowe

jednosci materialnej i formalnej, zupełności, roczności, równowagi i szczegółowości budżetu

podzial zasad budzetowych

dot struktury i organizacji; dot. form funkcjonowania podmiotow SP; techniczno-budzetowe dot. opracowywania i wykonywania budzetu

zasada rownowagi budzetowej

budzet jest zrownowazony gdy dochody >= wydatki (inaczej jest niezrownowazony)

czy mozna uchwalic budzet niezrownowazony

tak, ale trzeba wskazac zrodla finansowania deficytu

nadwyzka/deficyt budzetu co to

roznica miedzy dochodami a wydatkami budzetu

czym finansujemy deficyt budzetu

przychodami

zasada zupelnosci (powszechnosci) budzetu

czyli metoda budzetowania brutto i netto (kiedy bylo tylko brutto) - wszystkie przejawy dzialalnosci wladzy publicznej powinny miec odzwierciedlenie w budzecie

zasada jednosci materialnej

nie powinno sie wiązać określonych dochodów z wydatkami - dochody w budzecie mają charakter ogolny

zasada jednosci formalnej

caly budzet powinien byc ujety w jednym akcie prawnym - zbiorczy budzet wladz centralnych i samorzadowych

zasada szczegolowosci budzetu

inaczej specjalizacji budzetu, powinno sie dokladnie okreslac na co idą pieniądze (nie tylko sumę), trzeba sie trzymac max kwoty i terminow

co narzuca praktyczną realizację zasady szczegółowości budżetu

klasyfikacja budżetowa

dodatkowe 2 ważne zasady budzetu

jawnosci i przejrzystosci

klasyfikacja budżetowa co to

obowiazujacy w sektorze publicznym system grupowania dochodow, wydatkow, przychodow i rozchodow

jak są powoływane PFC

odrębną ustawą

jak są powoływane IGB

UoFP

jak są powoływane SZB

UoFP

jak są powoływane JB

UoFP

jak są powoływane AW

odrębną ustawą

które FO-P mają osobowosc prawną

AW I IGB

które FO-P nie mają osobowosci prawnej

JB, SZB, PFC

ktora FO-P nie moze miec dotacji

JB

ktore FO-P moga miec jednorazowe dotacje na AO

SZB I IGB

ktore FO-P muszą wplacac nadwyzke do budzetu

SZB I AW

ktora FO-P rozlicza sie metodą brutto?

JB

ktore FO-P wykonują tylko panstwowe zadania

AW, IGB, PFC

ktora FO-P wykonuje zadania i panstwowe i samorzadowe

JB