fizjologia

układ nerwowy

ośrodkowy układ nerwowy (mózgowie, rdzeń kręgowy) obwodowy (zwoje nerwowe, nerwy czaszkowe i rdzeniowe)

podział czynnościowy

układ nerwowy somatyczny- ciało zewnętrzne (układ piramidowy-swiadomy) (układ pozapiramidowy-nieswiadomy) układ nerwowy automatyczny- ciało wewnętrzne (część współczulna, część przywspooczulna)

neuron

jest to strukturalna i funkcjonalna jednostka układu nerwowego

neurony aferentne

odbierają bodziec dotykowy bądź temperaturę i przekazują go do struktur ośrodkowego układu nerwowego

neurony pośredniczące

są pośrednikami między neuronami aferentnymi i eferentnymi, przekazują informację między komórkami nerwowymi

neurony eferentne

posyłają impulsy z ośrodkowego układu nerwowego do efektora czyli struktur wykonawczych czyli np: mięśni

czynności układu nerwowego

Funkcją neuronu jest przekazywanie informacji zakodowanej w postaci układu nerwowego

potencjał spoczynkowy błony komórkowej

pomiędzy wnętrzem komórki a płynem zewnątrzkomórkowym występuje stała w spoczynku różnica zwana potencjałem spoczynkowym (wynosil od -60 do -80mv)

pompa sodowo – potasowa

przy udziale ATP -azy na zewnątrz błony Transportowane są 3 jony Na+, a do zewnątrz komórki atp-aza Transportuje 2 kationy k+, energia do tego transportu pochodzi z rozpadu ATP

bodziec

bodziec to wszystko to co wywołuje reakcję w postaci zmian w obrębie błony komórkowej lub zmian metabolizmu wewnątrzkomórkowego. 3rodzaje PODPROGOWE nie wywołuje reakcji, PROGOWE wywołuje reakcję, PONADPROGOWE wywołuje reakcję

potencjał czynnościowy

dzieje się wtedy depolaryzacja błony komórkowej do wewnątrz neuronu wpływają jony Na+ Co powoduje wyrównanie ładunków elektrycznych pomiędzy wnętrzem a otoczeniem (jak otworzenie okna)

Czym jest Synapsa

określa to miejsce zetknięcia się zakończenia aksonu jednej komórki nerwowej z drugą komórkę nerwową

odruch

odpowiedź efektora wywołana przez bodziec działający na receptor i wyzwolona za pośrednictwem układu nerwowego

odruchy monosynaptyczne

łuk odruchowy zawiera jedną synapsę pomiędzy drogą dośrodkową a odśrodkową np. na odruch na rozciąganie oraz odruch kolanowy

odruchy polisynaptyczne

łuk zawiera więcej niż jedną synapsa impuls jest przewodzony przez neurony pośredniczące np. odruch zginania

łuk odruchowy składa się z:

receptor, aferentne włókna nerwowe, ośrodek nerwowy, eferentne włókna nerwowe, efektor

podział tkanki mięśniowej

tkanka mięśniowa gładka, tkanka mięśniowa szkieletowa (poprzecznie prążkowana), tkanka mięśniowa serca

rodzaje włókien mięśniowych

włókna typu 1– st – slow twitching, włókna typu 2 – ft – fast twitching

sarkomer

podstawowa jednostka czynnościowa mięśnia poprzecznie prążkowanego. jest on podstawową jednostką kurczliwa budującą miofibryle znajduje się między prążkami z.

budowa mięśnia szkieletowego

...

mechanizm skurczu mięśnia szkieletowego

gdy impuls nerwowy dotrze do błony synaptycznej z pęcherzyków synaptycznych wydzielana jest acetylocholina (ach), która przechodzi przez szczelinę synaptyczną, łączy się z receptorem Na Błonie postsynaptycznej za pomocą kanalików T,

Skórcz

zmiana długości mięśnia wywołana bodźcem. Pojedyńczy-następuje pełny skurcz. Tężcowy niezupełny- niepełny rozkurcz. Tężcowy zupełny-mięsień pozostaje w ciągłym skurczu

skurcz izotoniczny

napięcie stałe mięśnia (skrócenie mięśnia na długość)

skurcz izometryczny

wzrasta napięcie mięśnia (bez zmian w jego długości)

rola krwi

1. transportująca (tlen z płuc do tkanek, hormony i witaminy, dwutlenek węgla z tkanek do płuc), 2. homeostatyczna (reguluje różnica temperatur, reguluje pH),3 na dole

czynniki wpływające na zdolność hemoglobiny do wiązania się z tlenem

prężność tlenu, temperatura krwi, prężność dwutlenku węgla, stężenie jonów wodoru czyli pH

immunologiczna rola krwi

prościej nazywany układem odpornościowym, jest przeszukiwanie organizmu, identyfikacja przed nowotworowych komórek oraz ich eliminacja

funkcja układu oddechowego

obrona organizmu przed wdychanym i ciałami obcymi (bakteriami, pyłkami), udział w regulacji gospodarki wodnej (usuwanie pary wodnej), udział w termoregulacji (parowanie wody)

budowa układu oddechowego

drogi oddechowe dzielą się na:. górne (jama nosowa, gardło). dolne (krtań tchawica oskrzela) następnie narząd oddechowy to płuca

wysiłek fizyczny definicja

praca mięśni szkieletowych wraz z całym zespołem towarzyszących jej czynności zmian w organizmielub czynność mięśni szkieletowych której wynikiem jest wykonywanie pracy zewnętrznej wraz ze wszystkimi towarzyszącymi jej czynnościowymi zmianami w organizmie

wysiłki lokalne

zaangażowanych wysiłek jest mniej niż 30% całej masy mięśni

wysiłki ogólne

zaangażowanych wysiłek jest ponad 30% masy mięśni

wysiłki dynamiczne

przeważający udział skurczów izotonicznych i krótkotrwałych skurczów izometrycznych (np. chód, bieg, jazda na rowerze)

wysiłki statyczne

przeważają dłużej utrzymywane skurcze izometryczne (np. utrzymanie ciężarów)

obciążenie bezwzględne

ilość energii wydatkowanej przez organizm w jednostce czasu (moc). w skrócie to pomiar wydatku energetycznego i należy do sposobów oceny ciężkości pracy (jest mało przydatny)

obciążenie względne

to proporcja pomiędzy zapotrzebowaniem na tlen podczas wykonywania pracy, a pułapem tlenowym (Vo2max).

wentylacja

polega na oddawaniu zawartości tlenu w płucach

hiperwentylacja

kontrolowana lub atonomiczna zwiększona wentylacja płuc

próg wentylacyjny

znaczny wzrost stężenia mleczanu i jonów wodoru we krwi

czym jest pułap tlenowy

najwyższy możliwy pobór tlenu, który można zarejestrować w trakcie wykonywania maksymalnej pracy fizycznej

wydolność tlenowa jest

jest to zdolność do wysiłków o długim czasie trwania

wydolność beztlenowa

jest to zdolność o krótkim czasie trwania (sprinterzy)

zmęczenie

w czasie pracy fizycznej bądź umysłowej jest to zmniejszenie zdolności do pracy, nasileniem odczucia ciężkości wysiłku i osłabieniem chęci do kontynuowania pracy

rodzaje zmęczenia

obwodowe – podczas wysiłku fizycznego objawy występują po kilku sekundach, odpoczynek szybki. ośrodkowe – występuje ból, odpoczynek kilka dni. przewlekłe – kolejny wysiłek fizyczny po nie do końca odpoczeciu

wypoczynek czynny i bierny

czynny – wypoczynek z wykorzystaniem grup mięśniowych które nie uległy zmęczeniu. bierny – ograniczenie pracy do minimum np. sen