Biologia (genetyka, biotechnologia, ekologia, pierwiastki, komórka, bakterie, protisty)

 0    88 tarjetas    wiktoriamostowska
descargar mp3 imprimir jugar test de práctica
 
término język polski definición język polski
enzymy restrykcyjne
empezar lección
rozpoznają specyficzne sekwencje DNA i bardzo precyzyjnie przecinają obie jego nici w określonym miejscu
sekwencjonowanie DNA
metoda Sangera, metoda terminacji łańcucha
empezar lección
określanie kolejności ułożenia nukleotydów
cDNA
empezar lección
komplementarny do dojrzałego mRNA
PCR reakcja łańcuchowa polimerazy
termocykler polimeraza Taq
wykrywanie HIV, ojcostwo, gwałt
empezar lección
powielanie wybranych odcinków DNA; oddzielenie nici DNA, dołączenie starterów, synteza DNA
warunek znajomość sekwencji nukleotydów sąsiadujących z odcinkiem DNA który chcemy powielić
umożliwia powielanie nawet bardzo małych fragmentów DNA
elektroforeza
empezar lección
metoda rozdziału cząsteczek DNA o różnych długościach, przemieszczanie się naładowanych cząsteczek w polu elektrycznym
insercja
empezar lección
wstawienie dodatkowego nukleotydu
delecja
empezar lección
zgubienie jednego nukleotydu
substytucja
empezar lección
zamiana jednego nukleotydu na inny
delecja, deficjencja
empezar lección
utrata części chromosomu
duplikacja
empezar lección
podwojenie fragmentu chromosomu
translokacja
empezar lección
wymiana fragmentów między chromosomami homologicznymi
euploidia
empezar lección
zwielokrotnienie całego haplidalnego zespołu chromosomów (genomu)
aneuploidia
trisomia, monosomia
empezar lección
zmienienie liczby pojedynczych chromosomów
transformacja
rekombinowanie DNA
empezar lección
wprowadzanie genów do komórek bakteryjnych
transfekcja
rekombinowanie DNA
empezar lección
wprowadzenie genów do komórek eukariotycznych
wektor
empezar lección
specjalny przenośnik zdolny do niezależnej replikacji chroni wprowadzony gen przed uznaniem go za obcy
plazmid
wektor, u bakterii
empezar lección
mała kuliście zamknięta cząsteczka DNA w której replikacja przebiega niezależnie od materiału genetycznego zawartego w głównym chromosomie
bakteriofag
fag lambda
empezar lección
wirus atakujący bakterię
agroinfekcja
empezar lección
odcinek DNA wprowadza się do plazmidu Ti, bakterią zawierającą ten plazmid infekuje się roślinę
elektroporacja
empezar lección
poddanie działaniu impulsów elektrycznych mieszaniny plazmidów z wbudowanym genem oraz kom roślinnych pozbawionych ścian kom; błony kom stają sie przepuszczalne plazmidy mogą przez nie wniknąć do środka
mikrowstrzeliwanie DNA
empezar lección
kulki z wolframu lub złota opłaszcza się DNA i działem genowym (armatką) wstrzeliwuje sie w kom z duża prędkością
mikroiniekcja
empezar lección
DNA wprowadza sie bezpośrednio do jądra kom szklaną mikroigłą
knock-out genowy
empezar lección
celowe uszkadzanie genu gen zostaje zablokowany a cecha za którą odpowiada zmieniona warunek znajomość sekwencji tego genu
interferencja RNA
empezar lección
wyciszenie genu regulacyjne RNA wyszukują komplementarną sekwencję mRNA i przyłączają się blokując działanie genu
apoptoza
empezar lección
naturalny proces zaprogramowanej śmierci komórki pozwalający na usunięcie wadliwych lub starych komórek z organizmu
endemit
żółwie słoniowe z wyspy Galapagos
empezar lección
gatunek lub takson występujący tylko na ograniczonym obszarze na Ziemi, a jego wymagania i tryb życia uniemożliwiają mu zasiedlanie innych terenów
wapń Ca
empezar lección
pierwiastek szkieletotwórczy, reguluje funkcje błon kom, czynnik krzepnięcia krwi, krzywica, nieprawidłowy wzrost i martwica organów roślinnych
magnez Mg
empezar lección
składnik kości, składnik chlorofilu, nieprawidłowość pracy serca, chloroza liści
sód Na
empezar lección
przewodzenie impulsów przez neuron, zanik różnicy potencjałów i utrata pobudliwości komórek
potas K
empezar lección
przewodzenie impulsów nerwowych, zmniejszenie kurczliwości mięśnia sercowego, chloroza liści
żelazo Fe
empezar lección
składnik białek złożonych np hemoglobiny transportujących tlen, anemia, zakłócenie fotosyntezy, chloroza młodych liści
kobalt Co
empezar lección
składnik witaminy B12, zaburzenie procesu krzepnięcia krwi, zahamowanie procesu wiązania azotu przez rośliny motylkowe
miedź Cu
empezar lección
składnik enzymów oksydoredukcyjnych, zaburzenie procesu oddychania kom, bielenie i zasychanie wierzchołków młodych liści
mangan Mn
empezar lección
aktywator enzymów fazy świetlnej fotosyntezy, zaburzenie procesu oddychania, chloroza liści
cynk Zn
empezar lección
składnik insuliny, łamliwość włosów i paznokci, chloroza liści
jod I
empezar lección
składnik hormonów tarczycy, kretynizm wole obrzęki skóry
fluor F
empezar lección
składnik kości oraz szkliwa zębów, próchnica
pierwszorzędowa struktura białka
empezar lección
sekwencja aminokwasów w cząsteczce utrzymywana dzięki wiązaniom peptydowym
drugorzędowa struktura białka
empezar lección
skręcenie w przestrzeni łańcucha białkowego dzięki wiązaniom wodorowym, kształt: alfa helisy, beta harmonijki
trzeciorzędowa struktura białka
empezar lección
pofałdowanie skręconego w przestrzeni łańcucha białkowego, struktura utrzymywana dzięki wiązaniom siarczkowym między grupami tiolowymi niektórych aminokwasów
czwartorzędowa struktura białka
empezar lección
sposób połączenia ze sobą wielu łańcuchów polipeptydowych w białku prostym lub sposób połączenia tych łańcuchów z jakąś częścią niebiałkową w białku złożonym
puryna
empezar lección
zasada azotowa dwupierścieniowa (A, G)
pirymidyna
empezar lección
jednopierścieniowa zasada azotowa (C, T, U)
dyfuzja prosta
empezar lección
transport bierny substancji przez błonę biologiczną zgodnie z gradientem stężeń ze środowiska o stężeniu wyższym do środowiska o stężeniu niższym
osmoza
plazmoliza umieszczenie komórki w roztworze hipertonicznym kurczenie się protoplastu i odstawanie jej od ścian kom
empezar lección
transport wody na drodze dyfuzji przez żywe błony biologiczne z roztworu o niższym stężeniu do roztworu o wyższym stężeniu
dyfuzja wspomagana
empezar lección
transport bierny zgodnie z gradientem stężeń cząsteczki przechodzące przez pory w błonie wykorzystują specjalne przenośniki białkowe lub kanały jonowe które wiążą się z nimi i transportują je w poprzek błony
transport aktywny
empezar lección
wbrew gradientowi stężeń przenoszone substancje wiążą się po jednej stronie błony z enzymatycznym nośnikiem który zmieniając ich konformację przenosi cząsteczki na drugą stronę błony wymaga nakładu energii- rozpad ATP
endocytoza
pinocytoza i fagocytoza
empezar lección
kom otacza drobiny pokarmowe błoną kom w postać pęcherzyka zawieszonego w cytoplazmie
pinocytoza
empezar lección
kom wchłania makrocząsteczki które są rozpuszczalne w wodzie kropelki płynu zostają wchłonięte do kanalika utworzonego przez wpukloną błonę kom i zamknięte w pęcherzyku króry dostaje się do wnętrza kom rozkład enzymatyczny przez udział lizosomów
fagocytoza
empezar lección
pochłanianie do wnętrza dużych stałych cząstek pokarmowych powstały pęcherzyk łączy się z lizosomami tworząc wodniczkę pokarmową; niestrawione resztki pokarmowe usuwane poza kom w procesie egzocytozy
kinetosom
empezar lección
ciałko podstawowe
centrosom
empezar lección
organizator wrzeciona podziałowego złożony z dwóch centrioli (twór cylindryczny zbudowana z 9 zespołów mikrotubul-tripletów przebiegających równolegle do jej długiej osi) ustawionych względem siebie pod kątem prostym
wirion
empezar lección
dojrzała cząstka wirusa potencjalnie zakaźna zbudowana z kapsydu oraz rdzenie zawierającego materiał genetyczny
kapsyd
empezar lección
białkowy płaszcz nadający kształt wirionom zbudowany z podjednostek białkowych-kapsomerów
wirus grypy lub HIV
empezar lección
kapsyd otoczony płaszczem lipidowym - osłonką lipidową na zewnątrz glikoproteiny
antygen
empezar lección
substancja mająca zdolność wywoływania reakcji immunologicznej
cykl lityczny
fag T4 mają lizozym enzym rozkładający substancje budujące ściany kom bakterii
empezar lección
cykl rozwojowy bakteriofagów prowadzący do śmierci kom bakteryjnej
cykl lizogeniczny
fag lambda
empezar lección
cykl rozwojowy bakteriofagów prowadzący do integracji DNA wirusowego z chromosomem bakteryjnym - profag
retrowirusy
HIV-AIDS, HTLV-białaczka
empezar lección
atakują kom eukariotyczne mają RNA ich genom koduje odwrotną transkryptazę-rewertazę (przepisuje informację z RNA na DNA
dwoinki
dwoinka zapalenia płuc, dwoinka rzeżączki
empezar lección
formy kuliste ułożone parami połączone kom potomne powstałe z jednej kom macierzystej
paciorkowce
paciorkowiec anginy, paciorkowiec szkarlatyny
empezar lección
kuliste pojedyncze kom połączone w długie sznury
gronkowce
gronkowiec złocisty
empezar lección
kuliste połączone pojedyncze kom tworzące nieregularne skupiska
pakietowce
pakietowiec żółty, pakietowiec metanowy
empezar lección
kuliste połączone pojedyncze komórki tworzące regularne sześciany
pałeczki
pałeczka krztuśca, pałeczka dżumy, pałeczka okrężnicy
empezar lección
wydłużone kom o cylindrycznym kształcie, nietworzące przetrwalników - endospor
laseczki
laseczka tężca, laseczka jadu kiełbasianego
empezar lección
wydłużone kom o cylindrycznym kształcie tworzące przetrwalniki endospory
maczugowce
maczugowiec błonicy
empezar lección
wydłużone kom o cylindrycznym kształcie tworzące nieregularne przetrwalniki kształtem przypominające maczugę
przecinkowce
przecinkowiec cholery
empezar lección
kom spiralnie skręcone kształtem przypominające przecinek
śrubowce
śrubowiec mniejszy
empezar lección
kom z kilkoma spiralnymi skrętami
krętki
krętek blady
empezar lección
kom wielokrotnie skręcone, przypominające korkociąg
promieniowce
promieniowiec promienicy
empezar lección
kom silnie rozgałęzione przypominające strzępki grzybów
prątki
prątek gruźlicy, prątek trądu
empezar lección
rozgałęzione kom w kształcie pałeczek nieznacznie zakrzywione
endospory
empezar lección
przetrwalniki produkowane przez bakterie do wew kom w niesprzyjających warunkach środowiska; przechodzą w stan życia utajonego (anabiozy) w momencie poprawy warunków zew potrafią odtworzyć całą kom bakteryjną
saprofity
empezar lección
bakterie odżywiające się martwą materią organiczną
pasożyty
empezar lección
żyją kosztem innych organizmów żywych
bakterie zielone i purpurowe
empezar lección
fotosynteza anoksygeniczna; fotoautotrofizm do redukcji CO2 wykorzystywany wodór z H2S-siarkowodoru bez wydzielenia tlenu; bakteriochlorofil
sinice
empezar lección
fotosynteza oksygeniczna redukcja CO2 z wykorzystaniem wody z wydzieleniem tlenu fotoautotrofizm; chlorofil
bakterie nitryfikacyjne
empezar lección
przeprowadzają dwuetapowe utlenianie amoniaku do azotanów (III), a następnie do azotanów (V): etap I prowadzą bakterie z rodzaju Nitrosomonas, a ll etap bakterie z rodzaju Nitrobacter; chemoautotrofizm
bakterie siarkowe
empezar lección
utleniające siarkę lub siarkowodór do syntezy związków organicznych; chemoautotrofizm
bakterie żelaziste
empezar lección
utleniające jony żelaza Fe2+ do Fe3+ (należą tu bakterie z rodzaju Ferrobacillus); chemoautotrofizm
bakterie wodorowe
empezar lección
utleniające wodór do wody (należą tu bakterie z rodzaju Hydrogenomonas); chemoautotrofizm
fermentacja
empezar lección
oddychanie beztlenowe polega na częściowym utlenieniu związku organicznego, w wyniku czego tworzą się niewielkie ilości ATP oraz prostsze związki organiczne (np. kwas mlekowy, alkohol etylowy).
denitryfikacja
empezar lección
oddychanie beztlenowe polega na redukcji azotanów(V) do azotanów(III), a następnie do wolnego azotu atmosferycznego.
bakterie azotowe
bakterie glebowe Azotobacter i żyjące w symbiozie z korzeniami roślin motylkowych bakterie brodawkowe Rhizobium
empezar lección
posiadają nitrogenazę enzym wiążący azot atmoferyczny tylko w warunkach beztlenowych
heterocysty
empezar lección
wyspecjalizowane kom sinic dzięki którym wiążą azot atmosferyczny; silnie zgrubiałe sciany kom i uproszczenie budowy aparatu fotosyntetycznego
pantofelek
empezar lección
orzęsek ma cytostom, cytopyge, rzęski mikornukleus i makronukleus wodniczkę tętniącą, pellikula - błona kom; zachodzi koniugacja-proces płciowy
euglena zielona
empezar lección
wić stigma - plamka światłoczuła, fotoreceptor, plastydy-chloroplasty, wodniczka tętniąca, jądro kom; klejnotka słodkowodna
cytostom
empezar lección
otwór gębowy fragment pellikuli orzęsków przez który pobierany jest pokarm
cytopyge
empezar lección
otwór odbytniczy fragment pellikuli orzęsków przez które są usuwane niestrawione resztki pokarmu

Debes iniciar sesión para poder comentar.