Biologia dział II temat 1- bakterie, najmniejsze organizmy

Bakterie

to organizmy jednokomórkowe, zbudowane z komórek bezjądrowych. Mogą występować pojedynczo lub w skupiskach.

oddychanie

pozyskują energię w procesie oddychania komórkowego np. - tlenowe, - beztlenowe czyli fermentacja

Bakterie cudzożywne

pobierają substancje odżywcze z otocznia całą powieszchnią ciała.

saprobionty - bakterie saprobiontyczne

rozkładają szczątki obumarłych organizmów, zapobiegając ich nagromadzeniu i przyczyniają się do wzrostu żyzności gleby (próchnica)

Rozmnażanie się

bakterie rozmnażają się bezpłciowo, głównie przez podział komórki. W niesprzyjających warunkach tworzą przetrwalniki. U wielu bakterii występuje proces płciowy, który nie prowadzi do zwiększenia liczby komórek, lecz do pojawienia się nowych cech

Ruch

wiele komórek porusza się dzięki rzęskom. Bakterie mogą mieć jedną lub wiele rzęsek.

pozytywne znaczenie bakterii dla człowieka

- są wykorzystywane do oczyszczania ścieków - wytwarzają niektóre witaminy - są wykorzystywane do produkcji niektórych antybiotyków - umożliwiają kiszenie warzyw - produkcję serów i napojów mlecznych

Bakterie samożywne

wytwarzają substancje odżywcze w procesie fotosyntezy lub chemosyntezy.

kształty komórek

- kuliste np. ziarenkowce, - cylindryczne np. pałeczki i laseczki, - spiralne np. przecinkowce, śrubowce, kretki

rodzaje skupisk bakterii

- dwoinka (połączone dwie bakterie) - paciorkowce (bakterie połączone jak korale w łańcuszek) - gronkowiec (połączone w kształcie kiści winogrona) - pakietowiec (bardzo dużo bakterii połączonych w dużym skupieniu w kształcie np. trapezu)

Przykłady środowisk życia bakterii

- gleba - powietrze - zbiorniki wód - źródła wód gorących temp. pow. 100 stopni celcjusza - na powierzchni oraz we we wnętrzu ciał innych organizmów -

cechy bakterii umożliwiające zasiedlenie różnych środowisk

- duża różnorodność wymagań życiowych - wyjątkowa odporność na niekorzystne warunki środowiska - zdolność bardzo szybkiego wzrostu i rozmnażania się

pasożyty - bakterie pasożytnicze

czerpią one pokarm z ciał innych żywych organizmów i wywołują u nich często groźne choroby np u ludzi. -angina, -zatrucia pokarmowe, -szkarlatyna, -gruźlica (prątki gruźlicy atakują płuca) u zwierząt np. -nosacizna u roślin np. -zaraza ogniowa

bakterie symbiotyczne inaczej nazywane brodawkowymi lub korzeniowymi

np. w brodawkach łubinu są zdolne do przyswajania azotu atmosferycznego i umożliwiają roślinom rozwój na glebie ubogiej w ten pierwiastek

przetwarlniki

niektóre bakterie wytwarzają przetrwalniki, które zachowują funkcje życiowe. Nawet po pięćdziesięciu latach potrafią się odrodzić.

procsey płciowe

prowadzą do pojawienia się nowych cech, często potrzebnych do przetrwania bakterii w środowisku. W ten sposób nabywają odporności na antybiotyki stosowanie przeciwko nim w procesie leczenia organizmów ludzkich i zwierzęcych.

negatywne znaczenie bakterii w oprzyrodzie

- wywołują liczne choroby u zwierząt i roślin - bakterie symbiotyczne (uwalniają azot do atmosfery)

pozytywne znaczenie bakterii w przyrodzie

- bakterie symbiotyczne (pozwalają zgromadzić azot potrzebny do wzrostu rośliny np. groch, soja) - bakterie saprobiontyczne - wytwarzają niektóre witaminy m.in. K i wspomagają ich wchłanianie z przewodu pokarmowego u zwierząt i ludzi

negatywne znaczenie bakterii dla człowieka

- wywołują liczne choroby, - powodują zatrucia, - mogą być wykorzystywane jako broń biologiczna (pałeczki wąglika) - powodują psucie się żywności