→ Biologia Do Matury - Ekologia I Ochrona Środowiska → Empezar lección / Descargar tarjetas en MP3

término		definición
ekologia empezar lección		nauka o wzajemnych zależnościach między organizmami oraz między organizmami a otaczającym je środowiskiem
populacja empezar lección		grupa osobników jednego gatunku, zamieszkujących dany teren w określonym czasie
biocenoza empezar lección		zespół organizmów różnych gatunków, ogół populacji zamieszkujących dany teren, układ złożony z producentów i konsumentów; w jego skład wchodzi część roślinna (fitocenoza) i zwierzęca (zoocenoza)
ekosystem empezar lección		kompletna jednostka ekologiczna, składająca się z wszystkich organizmów zamieszkujących dany teren (biocenoza) i ich środowiska nieożywionego (biotop)
biom empezar lección		duża jednostka ekologiczna złożona z ekosystemów, zajmująca określony obszar geograficzny; dominuje w niej określona formacja roślinna i charakterystyczna fauna; przykłady: tajga, tundra, sawanna
biosfera empezar lección		strefa wystepowania organizmów (część litosfery 2-3 km w głąb, część atmosfery do wysokości 10 km, hydrosfera oraz wszystkie organizmy zamieszkujące wymienione strefy), wszystkie biomy Ziemi
antroposfera empezar lección		strefa, w której zaznacza się działalność człowieka lub część biosfery przekształcona przez człowieka
pula genowa populacji empezar lección		suma genów wszystkich osobników dane populacji; podlega zmianom w wyniku doboru naturalnego i mutacji
liczebność populacji empezar lección		łączna liczba osobników tworzących daną populację
gradacja empezar lección		gwałtowny wzrost liczebności populacji
zagęszczenie empezar lección		stosunek liczebności populacji do zajmowanej przez nią przestrzeni
rozrodczość empezar lección		liczba młodych pojawiająca się w określonym czasie w przeliczeniu np. na 1000 osobników populacji lub 1000 samic w wieku rozrodczym
śmiertelność empezar lección		liczba osobników populacji ginących w określonej jednostce czasu; im większy jest opór środowiska, tym większa śmiertelność
przyrost naturalny empezar lección		różnica między liczbą urodzeń, a liczbą zgonów osobników na danym obszarze i w określonym czasie
areał empezar lección		obszar, na którym wystepują osobniki należące do danej populacji
rozmieszczenie empezar lección		przestrzenny rozkład osobników na terenie zajmowanym przez populację (sposób w jaki osobniki zasiedlają swój areał); wyróżnia się rozmieszczenie równomierne, losowe, skupiskowe
struktura wiekowa empezar lección		proporcje liczebności osobników będących w różnym przedziale wiekowym; pozwala ustalić charakter populacji: rozwijająca, stabilna czy wymierająca
struktura płciowa empezar lección		procentowy udział samców i samic w populacji
strategia rozrodcza K empezar lección		przejawia się małą, rozłożoną w czasie rozrodczością; prowadzi do sukcesu w środowisku stabilnym, gdzie wystarcza mała liczba potomstwa, ale dobrze wyposażonego
strategia rozrodcza r empezar lección		przejawia się bardzo wysoką rozrodczością (w krótkim czasie) i śmiertelnością; sprawdza się w warunkach niestabilnych; występuje np. u ostryg
czynniki wpływające na liczebność populacji empezar lección		imigracja, śmiertelność, rozrodczość, emigracja
poziomy troficzne empezar lección		producenci, konsumenci, reducenci
producenci empezar lección		autotrofy (fotoautotrofy, chemoautotrofy) - głównie rośliny zielone i niektóre organizmy; same produkują sobie pokarm z substancji nieorganicznych przy udziale energii słonecznej lub chemicznej
konsumenci empezar lección		heterotrofy, odżywiające się żywą biomasą oraz saprofagi, odżywiające się martwą materią organiczną
reducenci empezar lección		destruenci - głównie bakterie i grzyby; rozkładają martwą materię na proste związki nieorganiczne pobierane przez rośliny do procesu fotosyntezy
łańcuch pokarmowy empezar lección		szereg grup organizmów ustawionych w takiej kolejności, że każda grupa poprzednia stanowi podstawę pożywienia następnej
rodzaj łańcucha pokarmowego empezar lección		spasania (łańcuch biofagów) detrytusowe (łańcuch saprofagów), pasożytów
komensalizm empezar lección		jedna z populacji odnosi korzyści, druga pozostaje obojętna; np. szakale odżywiające się resztkami pozostawionymi przez lwy
protokooperacja empezar lección		symbioza fakultatywna lub przygodna, obie populacje odnoszą korzyści, ale ich współpraca nie jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania w biocenozie
mutualizm empezar lección		symbioza obligatoryjna lub konieczna; współżyjące populacje odnoszą korzyści, a ich współpraca jest tak daleko posunięta, że nie mogą żyć bez siebie
drapieżnictwo empezar lección		osobniki jednej populacji są zabijane i stanowią pożywienie dla innej populacji; obie populacje wpływają na swoje liczebności
pasożytnictwo empezar lección		populacja pasożyta zyskuje, populacja żywiciela traci. oddziaływanie bardzo podobne do drapieżnictwa, ale pasożyt nie zabija swojego żywiciela, gdyż wiązałoby się to z jego własną śmiercią
allelopatia empezar lección		populacja A wytwarza substancję szkodliwą dla populacji B, którą najczęściej wydziela do otoczenia, hamując wzrost populacji B; np. antybiotyki wytwarzane przez grzyby hamują wzrost bakterii
konkurencja empezar lección		przynosi straty obu populacjom; konkurujące populacje są do siebie podobne, ich nisze ekologiczne pokrywają się częściowo; populacja konkurują o dostęp do wody, światła, pożywienia, terytorium do rozrodu itp.
amensalizm empezar lección		osobniki jednej populacji szkodzą osobnikom drugiej populacji, same nie odnosząc z tego powodu korzyści
neutralizm empezar lección		obie populacje nie maja na siebie żadnego wpływu
produktywność empezar lección		ilość biomasy wyprodukowanej w jednostce czasu w przeliczeniu na jednostkę powierzchni (lub objętości) ekosytemu
produkcja empezar lección		ilość biomasy w przeliczeniu na jednostkę powierzchni (lub objętości) ekosystemu
produktywność pierwotna brutto empezar lección		ogólna; całość wypodukowanej przez przez producentów materii organicznej
produktywność pierwotna netto empezar lección		mniej więcej połowa produkcji pierwotnej brutto, która zostaje zmagazynowana jako biomasa w tkankach roślinnych
produktywność wtórna empezar lección		wtórna brutto, całkowita ilość materii organicznej wyprodukowana przez konsumentów
produktywność wtórna netto empezar lección		biomasa, jaką łącznie zmagazynowali konsumenci (po odliczeniu strat na oddychanie, utrzymanie stałej temperatury ciała itp.)
sukcesja ekologiczna empezar lección		ewolucja ekosystemów; proces kierunkowych zmian prowadzących do stopniowego przekształcania się ekosytemów; polega na następujących po sobie wielu ukierunkowanych przemianach ewolucyjnych, którym ulega roślinność łącznie z mikroorganizmami, grzybami oraz populacją zwierzęcą i warunkami siedliskowymi
sukcesja pierwotna empezar lección		zachodzi na terenie wcześniej niezajętym żadną biocenozą (odsłonięte zbocze klifowe, wyspy wulkaniczne, nagie skały, piaszczyste plaże)
sukcesja wtórna empezar lección		zachodzi na terenie wcześniej zajętym przez biocenozę, która została zniszczona (ugory, obszary okresowo zalewane, wyręby, pożarzyska)
etapy sukcesji empezar lección		stadium pionierskie (inicjalne - pierwszy zespół serii), kolejne stadia seralne, klimaks (ostateczna postać ekosystemu)
adaptacja empezar lección		przystosowanie do życia organizmów w określonym środowisku
ekotyp empezar lección		populacja danego gatunku przystosowana do życia w specyficznych warunkach środowiskowych
prawo minimum Liebiga empezar lección		czynnik, którego w środowisku jest najmniej w stosunku do potrzeb danego organizmu, działa organiczająco na wzrost i rozwój tego organizmu
tolerancja ekologiczna empezar lección		zakres wartości danego czynnika środowiskowego (np. temperatury), w którym organizm jest w stanie rozwijać się i funkcjonować; dolna granica to minimum, górna - maksimum, średnia (najlepsza) to optimum
zakres tolerancji empezar lección		przedział między minimalną a maksymalną wartością danego czynnika środowiskowego, w którym organizm może funkcjonować
prawo tolerancji Shelforda empezar lección		dany organizm może żyć i rozwijać się w określonym środowisku pod warunkiem, że występują wszystkie niezbędne mu do życia czynniki, a ich zakres tolerancji nie przekracza minimalnej i maksymalnej wartości tych czynników
eurybionty empezar lección		organizmy o szerokim zakresie tolerancji ekologicznej w odniesieniu do czynników środowiskowych
stenobionty empezar lección		organizmy o wąskim zakresie tolerancji ekologicznej w odniesieniu do czynników środowiskowych
synergizm empezar lección		współdziałanie w czasie czynników środowiskowych, takie, że ich efekty mogą się wzajemnie potęgować lub znosić
czynniki wpływające na rozmieszczenie organizmów na świecie empezar lección		biogenetyczne, ekologiczne, przeszłość ekologiczna, antropogeniczne
skiofity empezar lección		rośliny cieniolubne
heliofity empezar lección		rośliny światłolubne
eryfotyczne empezar lección		rośliny obojętne na intensywność oświetlenia
kriofity empezar lección		rośliny, dla których najdogodniejsza temperatura do rozwoju to 20 stopni, rośliny alpejskie i arktyczne
mezofity empezar lección		rośliny, dla których najdogodniejsza temperatura do rozwoju to 20-30 stopni, rośliny różnych stref klimatycznych
termofity empezar lección		rośliny, dla których najdogodniejsza temperatura do rozwoju wynosi od powyżej 25 do powyżej 40 stopni
organizmy oligotroficzne empezar lección		zasiedlają gleby ubogie w związki mineralne, takie jak magnez, potas, siarka, wapń, fosfor, żelaza, sód, azot.
eutroficzne empezar lección		zasiedlają gleby bogate w związki mineralne, wykazują zwiększone rozmiary organów nadziemnych
acydofilne empezar lección		rośliny, które zamieszkują gleby kwaśne (pH 6,7-4,0)
neutrofilne empezar lección		rośliny, zamieszkujące gleby kwaśne, zasadowe i obojętne (pH 7,2-6,8)
bazyfilne empezar lección		rośliny zasadolubne, zamieszkujące gleby zasadowe (pH 8,5-7,0)
hydrofity empezar lección		rośliny wodne
heliofity empezar lección		rośliny ziemnowodne, szuwarowe
higrofity empezar lección		rośliny siedlisk stale wilgotnych
mezofity empezar lección		rośliny siedlisk średnio zaopatrzonych w wodę
kserofity empezar lección		rośliny terenów o stałym lub długotrwałym niedoborze wody
epifity empezar lección		porośla
psammofity empezar lección		rośliny przystosowane do życia na glebach piaszczystych
pirofity empezar lección		rośliny żyjące na terenach narażonych na częste występowanie pożarów
metalofity empezar lección		rośliny przystosowane do życia na glebach o podwyższonej zawartości metali, również metali ciężkich
gatunki biowskaźnikowe empezar lección		bioindykatory; organizmy szczególnie wrażliwe na określone atrybuty środowiskowe (nie tylko zanieczyszczenia), będące dzięki temu wyznacznikami stanu środowiska w miejscu swego występowania

Biologia do matury - ekologia i ochrona środowiska

Nauka biologii na maturę

Naucz się biologii z fiszkami!

Wszystko, co chcesz wiedzieć o ekologii

Debes iniciar sesión para poder comentar.

Más