término  |
definición |
Składniki potrzebne do funkcjonwania? empezar lección
|
|
białka, węglowodany (cukry), tłuszcze, witaminy, sole mineralne, woda
|
|
|
|
empezar lección
|
|
-podstawowy materiał budulcowy; -jako enzymy przyspieszają reakcje chemiczne; -umożliwiają ruch; -przekazują info w obrębie i między komórkami; odbieranie info z otoczenia -uczestniczą w transporcie substancji, obronie przed drobnoustrojami chorobtwórczymi;
|
|
|
|
empezar lección
|
|
powstają przez połączenie prostszych cząsteczek (aminokwasów)
|
|
|
rodzaje cząsteczek białka empezar lección
|
|
aminokwasy i aminokwasy egzogenne
|
|
|
|
empezar lección
|
|
mogą powstawać w organizmie, inne zwane egzogennymi, człowiek nie potrafi wytworzyć
|
|
|
pokarmy niezawierające wszystkich niezbędnych aminokwasów to empezar lección
|
|
pokarmy niepelnowartosciowe
|
|
|
skąd są niepełnowartościowe pokarmy? empezar lección
|
|
|
|
|
pokarmy zawierające wszystkie aminokwasy egzogenne? empezar lección
|
|
|
|
|
przykłady pokarmów niepeł.: empezar lección
|
|
gorszek zielony, fasola biała, kasza gryczana, soja suszona
|
|
|
|
empezar lección
|
|
mleko, jaja kurze, filet z dorsza, set twarogowy, ser żółty, szynka
|
|
|
grupy białek i ich cechy? empezar lección
|
|
transportowe (transport substancji po organiźmie-hemoglobina) budulcowe (struktura organizmu -kolagen to główny skaładnik skóry, włosów, stawów) motoryczne (komórki mięśniowe, ruch-aktyna i miozyna) obronne (przeciwciała we krwi, usuwają drobnoustroje chorobotwórcze) enzymatyczne (przyspieszają przebieg reakcji chemicznych-enzymy trawienne) receptorowe (odbieranie info ze środowiska -rodopsyna w oku) sygnałowe (przenośniki info-hormony trzustki, regulacja stężenia glukozy we krwi)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
glikogen, skrobia (funkcje zapasowe)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
organizm przekształca je w tłuszcz co może prowadzić do otyłości
|
|
|
najbogatsze źródło cukrów? empezar lección
|
|
pokarm roślinny (owoce, warzywa, ziarna zbóż) -błonnik pokarmowy (materiał budujący ściany komórek roślinnych którego nie trawimy (celuloza-wchłania wode-> łatwe przesuwanie pokarmu w jelitach)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
związki wysokoenergetyczne
|
|
|
|
empezar lección
|
|
(błony komórkowe, materiał zapasowy
|
|
|
|
empezar lección
|
|
olej, nasiona, orzechy, podnoszą odporność organizmu, poprawiają pamięć, pozytywny wpływ na stan naczyń krwionośnych
|
|
|
|
empezar lección
|
|
masło, tłuste mięso, w nadmiarze szkodliwe, w rybach zdrowe
|
|
|
witaminy i sole mineralne? empezar lección
|
|
niezbędne składniki naszej diety
|
|
|
|
empezar lección
|
|
związki które są dostarczane z pożywieniem (organizm nie wytwarza ich samodzielnie)
|
|
|
|
empezar lección
|
|
rozpuszczalne w tłuszczach (A D E K - magazynowane w organzmie; nadmiar->groźne zatrucia i uszkodzenia wątroby) rozpuszczalne w wodzie (C, grupa B - nie są magazynowane, nadmiar-> nie groźny; niedobór-> groźny
|
|
|
|
empezar lección
|
|
skutki niedoboru: mniejsza odporność, wypadanie zębów
|
|
|
|
empezar lección
|
|
skutki niedoboru: nadpobudliwość, drgawki, depresja, choroby skóry, niedokrwistość
|
|
|
|
empezar lección
|
|
zahamowanie wzrostu, niedokrwistość, u kobiet zwiększ ryzyko dziecka a wadami
|
|
|
|
empezar lección
|
|
zaburzenia funkcjonowania nerwów, nidokrwistość, zaburzenia wzrostu
|
|
|
|
empezar lección
|
|
stop wzrostu, choroby skóry, kurza ślepota
|
|
|
|
empezar lección
|
|
osteoporoza, krzywica, zmniejszona odporność
|
|
|
|
empezar lección
|
|
osłabienir i zanik mięśni, niedokrwistość, oznaki starzenia skóry, mniejsza odporność
|
|
|
|
empezar lección
|
|
zaburzenia krzepnięcia krwi, skłonność do krwawień
|
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
makroelementy (ilość przekracza 0,01% suchej masy) -> budulec, niezbędny do funkcjonowania mikroelementy (ilość nie przekracza 0,01% suchej masy) -> enzymy trawienne, przebieg reakcji chemicznych
|
|
|
|
empezar lección
|
|
fosfor: niedobór: krzywica, próchnica, bóle mięśni, magnez: niedobór: nieprawidłowa praca serca i innych mięśni wapń: niedobór: próchinca zębów, osłabienie kości, zaburzenia pracy serca
|
|
|
|
empezar lección
|
|
żelazo: niedobór: nidokrwistość, osłabienie, zawroty głowy fluor: niedobór: próchinca, jod: niedobór: zaburzenia wzrostu, choroby układu nerwowego
|
|
|
|
empezar lección
|
|
środowisko reakcji chemicznych, umożliwia usuwanie szkodliwych produktów materii rozpuszczalnik związków, cukrów, witamin, umożliwia transport
|
|
|
dziennie należy spożywać? empezar lección
|
|
|
|
|
