término |
definición |
Pablo Picasso był Hiszpanem. W 1900 r. po raz pierwszy odwiedził Paryż, w 1905 r. wszedł w krąg amerykańskich mecenasów sztuki Leo i Gertrudy Steinów, gdzie poznał Henri Matisse'a, a w 1907 r. rozpoczął współpracę z Daniel-Henry Kahnweilerem, właścicielem paryskiej galerii promującej nowe pokolenie artystów modernistycznych. Z galerią współpracował m.in. Georges Braque, uważany, obok Picassa, za współtwórcę kubizmu. empezar lección
|
|
Przed stworzeniem kubizmu Picasso kilkakrotnie zmieniał styl, rozpoczynając od prób bliskich fowizmowi, a potem pozostając pod wpływem symbolizmu. W jego twórczości zwykle wyodrębnia się kilka okresów: okres błękitny 1901-1904 okres różowy 1904-1906 okres murzyński/czarny 1907-1909 okres kubistyczny 1910-1919 okres neoklasyczny 1920 okres reinterpretacyjny 1950 (własne interpretacje dzieł m.in. Velazqueza, Goyi, Poussina, Maneta, Courbeta czy Delacroix).
|
|
|
empezar lección
|
|
Życie, 1903, olej na płótnie, 196.5 x 128.5 cm, Cleveland Museum of Art
|
|
|
empezar lección
|
|
Rodzina akrobatów, 1905, National Gallery of Art, Waszyngton
|
|
|
empezar lección
|
|
Chłopiec z fajką, olej na płótnie, 100 x 81,5 cm, 1905
|
|
|
empezar lección
|
|
Chłopiec prowadzący konia, olej na płótnie, 220 x 160 cm, 1906, MoMA, Nowy York
|
|
|
empezar lección
|
|
Portret Gertrudy Stein, 1906, 100 x 81.3cm, MMoA, Nowy York
|
|
|
empezar lección
|
|
Kobieta zaplatająca włosy, 1906, MoMA, Nowy York
|
|
|
empezar lección
|
|
Panny z Awinionu, 1907, 243.9 x 233.7 cm, MoMA, Nowy York
|
|
|
empezar lección
|
|
Kobieta z wachlarzem, 1908, Ermitaż, Petersburg PABLO PICASSO 1881-1973
|
|
|
empezar lección
|
|
Fabryka z Horta de Ebro, olej na płótnie, 51 x 60 cm, 1909, Ermitaż PABLO PICASSO 1881-1973
|
|
|
empezar lección
|
|
Portret Ambroise Vollarda, olej na płótnie, 93 x 66 cm, 1910, Muzeum Puszkina, Moskwa
|
|
|
empezar lección
|
|
Portret Kahnweilera, 1910, olej na płótnie, 100.6 x 72.8 cm, The Art Institute of Chicago
|
|
|
empezar lección
|
|
Dziewczyna z mandoliną, 1910, olej na płótnie, 100.3 x 73.6 cm, Museum of Modern Art, New York
|
|
|
empezar lección
|
|
Martwa natura ze skrzypcami, 1912, technika mieszana, Muzeum Puszkina, Moskwa
|
|
|
empezar lección
|
|
Kąpiące się z łódką na plaży, 1918
|
|
|
empezar lección
|
|
Trzej muzykanci, 1921, MoMA
|
|
|
empezar lección
|
|
Kobiety biegnące po plaży, 1922, Musée Picasso
|
|
|
empezar lección
|
|
Ukrzyżowanie, 1930, 51.5 x 66.5 cm, Musée Picasso
|
|
|
empezar lección
|
|
Guernica, 1937, olej na płótnie, 349 x 776 cm, Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía
|
|
|
empezar lección
|
|
las meninas, olej na płótnie, 194 x 260 cm, 1957, Museo Picasso, Barcelona
|
|
|
empezar lección
|
|
Koza, brąz, 117 x 143 x 71 cm, 1950, Fundacja Guggenheim
|
|
|
empezar lección
|
|
Byk, litografia, 31,5 x 48 cm, MoMA, Nowy York
|
|
|
Do 1907 r. Georges Braque był jednym z fowistów. W 1906 r. podczas Salonu Jesiennego wystawiono 10 obrazów Cezanne'a (artysta zmarł w czasie trwania wystawy), namalowanych w L'Estaque na Lazurowym Wybrzeżu. Pod wrażeniem tych obrazów Braque wyjechał do L'Estaque, gdzie powracał jeszcze kilkakrotnie i tam namalował pierwsze obrazy zapowiadające przełom kubistyczny. empezar lección
|
|
W 1907 r. dzięki Apollinaire'owi Braque odwiedził pracownię Picassa, gdzie zobaczył Panny z Awinionu i inne rozpoczęte obrazy. Przez kilka lat trwała bezpośrednia tych artystów. W późniejszym okresie artysta powrócił do techniki czysto malarskiej zachowując zarówno specyficzną kompozycję, płaską plamę i niepowtarzalną, syntetystyczną kolorystykę.
|
|
|
empezar lección
|
|
Port La Ciotat, 65 x 81 cm, 1907, kolekcja prywatna
|
|
|
empezar lección
|
|
Widok z tarasu hotelu Mistral w Estaque, olej na płótnie, 81 x 61 cm, 1907, kolekcja prywatna
|
|
|
empezar lección
|
|
Wiadukt w L'Estaque, olej na płótnie, 73 x 60 cm, 1908, kolekcja prywatna
|
|
|
empezar lección
|
|
Domy w L'Estaque, olej na płótnie, 73 x 60 cm, 1908, Kunstmuseum Bern
|
|
|
empezar lección
|
|
Pianino i mandolina, olej na płótnie, 92 x 43 cm, 1909, Solomon R. Guggenheim Museum, New York
|
|
|
empezar lección
|
|
Portugalczyk, olej na płótnie, 117 x 81.5 cm, 1911–1912, Kunstmuseum Basel
|
|
|
empezar lección
|
|
Martwa natura z "Gilette", węgiel, gwasz, kolaż, 48 x 62 cm, 1914, Centre Georges Pompidou, Paryż
|
|
|
empezar lección
|
|
Martwa natura „Le Jour”, olej na płótnie, 115 x 147 cm, 1929, NAG Waszyngton
|
|
|
empezar lección
|
|
Martwa natura (Czarne ryby), olej na płótnie, 33 x 55 cm, 1942, Centre Georges Pompidou
|
|
|
był z wykształcenia architektem i przez wiele lat pracował jako kreślarz i retuszer. Jako malarz zaczynał od prób impresjonistycznych, ale od czasu przystąpienia do grupy Puteaux kształtował styl pod wpływem kubizmu. empezar lección
|
|
Jednak proste, modelowane schematycznym światłocieniem formy geometryczne, z których budował zarówno martwe natury jak i ludzkie postaci są wynikiem świadomie wypracowanej stylizacji i nie mają związku z istotą kubizmu.
|
|
|
empezar lección
|
|
Kobieta w lesie, olej na płótnie, 120 x 170 cm, 1909-1910
|
|
|
empezar lección
|
|
Kobiueta w błękicie, olej na płótnie, 193 x 130 cm, 1912, Kunstmuseum, Bazylea
|
|
|
empezar lección
|
|
Formy kontrastujące, olej na płótnie, 81 x 65 cm, 1914
|
|
|
empezar lección
|
|
Kobiety we wnętrzu, 1922, Centre Pompidou
|
|
|
empezar lección
|
|
Mona Liza z kluczami, 1930, Musée National Fernand Lége
|
|
|
empezar lección
|
|
Nurkowie polichromowani, 1942-46, Musée National Fernand Léger
|
|
|
empezar lección
|
|
Konstruktorzy, 1950, Musée National Fernand Léger
|
|
|
ROBERT DELAUNAY 1885-1941 był malarskim samoukiem i twórczość rozpoczynał od eksperymentów z technikami zapożyczonymi od van Gogha i neoimpresjonistów (Signac), stosowanymi z fowistycznym już temperamentem. Stworzył styl nazwany przez Apollinaire'a orfizmem, po bardzo krótkich i powierzchownych próbach kubistycznych podejmowanych w ramach grup Puteaux i Section d'Or. empezar lección
|
|
ROBERT DELAUNAY 1885–1941 Tylko w jednej serii obrazów przedstawiających paryską wieżę Eiffela widoczne są wpływy kubizmu i wiązanie zarówno Delaunaya jak i orfizmu z kubizmem pozbawione jest podstaw.
|
|
|
empezar lección
|
|
Człowiek z tulipanem (portret Jeana Metzingera), olej na płótnie, 72 x 49 cm, 1906, kolekcja prywatna
|
|
|
empezar lección
|
|
Pejzaż z dyskiem, olej na płótnie, 1906, Centrum Pompidou, Paryż
|
|
|
empezar lección
|
|
Czerwona wieża, 1911, olej na płótnie, Art Institute of Chicago, Chicago
|
|
|
empezar lección
|
|
Okna symultaniczne, 1912, 55.2 x 46.3 cm, Solomon R. Guggenheim Museum, New York
|
|
|
empezar lección
|
|
Formy koliste – Księżyc nr 3, 1930, Oil on canvas, 128.9 x 194.9 cm, Solomon R. Guggenheim Museum, New York
|
|
|
empezar lección
|
|
Rytm, 1939, Musée d'Art moderne de la Ville de Paris
|
|
|
Twórcą futuryzmu jako ruchu artystycznego był Filippo Tommaso Marinetti, autor ogłoszonego w 1909 r. Manifestu Futurystycznego. Ogłoszony w Le Figaro manifest jest z dzisiejszego punktu dość naiwnym hymnem na cześć maszyny, szybkości, ruchu. Naiwność wynika z faktu, że symbolem tej oszałamiającej, pozostawiającej w tyle całą tradycję sztuki szybkości stał się samochód - a działo się to w 1909 r., gdy na drogach pojawiły się dopiero pierwsze egzemplarze Forda T. empezar lección
|
|
W dziedzinie architektury futuryzm pozostawił tekę wizjonerskich projektów Sant'Elii, w muzyce rozpoczął eksperymenty ze "sztuką hałasu", natomiast w rzeźbie i malarstwie poszukiwał metody na przedstawienie nowych bóstw - ruchu i szybkości. Jeśli chodzi o przedmiot zainteresowań, futuryzm nie miał nic wspólnego z kubizmem, ponieważ kubizm przedstawiał rzeczywistość, futuryzm zaś chciał przedstawiać proces zmian zachodzących w tej rzeczywistości.
|
|
|
UMBERTO BOCCIONI 1882-1916 studiował malarstwo w Rzymie od 1901 r. Wszyscy trzej artyści uprawiali malarstwo dywizjonistyczne. Gwałtowną zmianę zainteresowań Boccioniego wywołała podróż do Mediolanu i zetknięcie się z kręgiem Marinettiego. empezar lección
|
|
UMBERTO BOCCIONI 1882-1916 W 1910 r. artysta stosował jeszcze dla przedstawienia ruchu postimpresjonistyczno-ekspresjonistyczną kreskę.
|
|
|
empezar lección
|
|
Signora Massimino, olej na płótnie, 151 x 123 cm, 1908, Palazzoli Collection, Mediolan UMBERTO BOCCIONI 1882-1916
|
|
|
empezar lección
|
|
UMBERTO BOCCIONI 1882-1916
|
|
|
empezar lección
|
|
Miasto powstaje, olej na płótnie, 200 x 301 cm, 1910, MoMA, Nowy York UMBERTO BOCCIONI 1882-1916
|
|
|
empezar lección
|
|
Ulica wchodzi w domy, olej na płótnie, 100 x 100 cm, 1911, Sprengel Museum Hannover UMBERTO BOCCIONI 1882-1916
|
|
|
empezar lección
|
|
Elastyczność, olej na płótnie, 39 3/8 x 39 3/8", 1912, Kolekcja Dr. Riccardo Jucker, Mediolan UMBERTO BOCCIONI 1882-1916
|
|
|
empezar lección
|
|
Unikalne formy kontynuacji w przestrzeni (Unique Forms of Continuity in Space), brąz, 126.5 x 89 x 40.5 cm, 1913 UMBERTO BOCCIONI 1882-1916
|
|
|
empezar lección
|
|
Rozwinięcie butelki w przestrzeni, 1913, Bronze, 38.1 x 61 x 33 cm UMBERTO BOCCIONI 1882-1916
|
|
|
przez wiele lat był dywizjonistą. Kiedy w 1910 r. współtworzył manifest futurystyczny, jego wyobrażenie o "malarstwie ruchu i szybkości" było naiwne. Świadczy o tym obraz z 1912 r. przedstawiający psa ze zwielokrotnionym, merdającym ogonem. Były to naiwności łączące malarstwo Balli z obrazem Duchampa z tego samego roku pt. Akt schodzący po schodach. empezar lección
|
|
Trudno stwierdzić, czy Balla, podobnie jak Duchamp, wzorował się na wcześniejszych o trzy dekady fotografiach seryjnych Étienne-Jules Mareya (Akt jest niewątpliwym plagiatem). Jest to bardzo prawdopodobne, o czym świadczy inny obraz Balli z 1912 r. Dziewczyna biegnąca na balkonie, przedstawiający w dywizjonistycznej technice kolejne fazy ruchu ludzkiej postaci. Zbieżność z eksperymentami Mareya oczywista.
|
|
|
empezar lección
|
|
Szalona, olej na płótnie, 115 x 175 cm, 1905, Galleria Nazionale d'Arte Moderna e Contemporanea, Rzym
|
|
|
empezar lección
|
|
Dynamizm psa na smyczy, 1912, 89.9 x 109.9 cm, Albright-Knox Art Gallery, Buffalo
|
|
|
empezar lección
|
|
Dziewczynka biegnąca na balkonie, 1912
|
|
|
empezar lección
|
|
Linie ruchu i dynamiczne następstwo, tempera na papierze, 68 x 49 cm, 1913, kolekcja prywatna
|
|
|
empezar lección
|
|
Strukturalna konstrukcja hałasu i szybkości, 1914-15, Hirschhorn Museum
|
|
|
należał, wraz z Boccionim i Severinim, do pierwszej grupy malarzy futurystów rozpoczynających działalność w 1910 r., empezar lección
|
|
podejmował bliskie kubistom próby techniki kolażowej, ale od ok. 1915 r. odszedł od estetyki futurystycznej, kierując uwagę na wielkich mistrzów trecenta i quattrocenta (przede wszystkim Giotto) i tam poszukując inspiracji dla nowej sztuki.
|
|
|
empezar lección
|
|
Pogrzeb anarchisty Galli, 1911, Museum of Modern Art, New York
|
|
|
empezar lección
|
|
Akademia patriotyczna, papier cole, 1914
|
|
|
empezar lección
|
|
Natura morta con la squadra, olej na płótnie, 46 x 61 cm, 1917, Civiche Raccolte d'Arte, Mediolan
|
|
|
rozpoczął studia malarskie w Rzymie, gdzie w 1901 r. wszedł w krąg przyszłych futurystów, a w 1906 r. podczas wizyty w Paryżu zetknął się w Modiglianim i kubistami. empezar lección
|
|
Wpływ kubizmu, szczególnie w jego fazie syntetycznej, zaznaczył się dopiero w późniejszej twórczości artysty.
|
|
|
empezar lección
|
|
Tancerze w Monicos, olej na płótnie, 1910, Tel Aviv Museum of Art, Tel Aviv
|
|
|
empezar lección
|
|
Dynamizm balu /Dynamic hieroglyph of the Bal Tabarin/, 1912, 160 x 155 cm, Museum of Modern Art
|
|
|
empezar lección
|
|
Błękitna tancerka, 1912, olej na płótnie, 61 x 46 cm, Gianni Mattioli Collection
|
|
|
empezar lección
|
|
Wojna, 1914, MoMA, Nowy York
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Taniec Pan-pan w Monicos, olen na płótnie, 40 x 280 cm, 1959, Centre Georges Pompidou, Paryż
|
|
|
ANTONIO SANT'ELIA 1888-1916 przyłączył się do grupy futurystów dopiero w 1912 r. a w 1914 r. opublikował manifest architektury futurystycznej. W tym samym roku zaprezentował na wystawie grupy Nuove Tendenze tekę rysunków przedstawiających teoretyczne projekty miasta przyszłości. empezar lección
|
|
ANTONIO SANT'ELIA 1888-1916 Projekty te nigdy nie zostały zrealizowane, ale wywarły ogromny wpływ na wyobraźnię architektów modernistycznych, inspirując przede wszystkim ekspresjonistyczny nurt modernizmu. Mimo, iż projekty Sant'Elii pozostały na papierze, jego wizja miasta przyszłości została w znacznym stopniu zrealizowana przez jego następców o to zarówno w dobrym jak i w najgorszym znaczeniu pojęcia nowoczesnej architektury.
|
|
|
empezar lección
|
|
Szkice z albumu "La Citta Nuova" ANTONIO SANT'ELIA 1888-1916
|
|
|
empezar lección
|
|
Szkice z albumu "La Citta Nuova" ANTONIO SANT'ELIA 1888-1916
|
|
|
był malarzem, ale do historii przeszedł jako twórca L'arte dei rumori - Sztuki szmerów i konstruktor specjalnych generatorów hałasu - intonarumori. empezar lección
|
|
Swoimi eksperymentami i objazdowymi "koncertami" utorował drogę większości nurtów współczesnej muzyki spekulatywnej (tak można określić kompozycje dźwięków przeznaczone do analizy, nie zaś do czysto estetycznego przeżywania). Jako malarz stosował typowo futurystyczne, dynamiczne układy rytmicznie powtarzających się form.
|
|
|
empezar lección
|
|
Bunt, 1911, Haags Gemeentemuseum
|
|
|
empezar lección
|
|
Dynamizm automobilu, 1912-13
|
|
|
empezar lección
|
|
Domy, światło, niebo, 1913
|
|
|
empezar lección
|
|
|
|
|
szwedzka artystka, prekursorka abstrakcjonizmu. empezar lección
|
|
|
|
|
empezar lección
|
|
Jeden z pierwszych na świecie obrazów abstrakcjonistycznych: Hilma af Klint, Chaos nr 2, 1906
|
|
|
empezar lección
|
|
Pierwotny chaos, No. 16, 1906-1907, Stiftelsen Hilma af Klints Verk
|
|
|
empezar lección
|
|
Dziesięć największych nr 3, 1907, Stiftelsen Hilma af Klints Verk
|
|
|
WASSILY KANDINSKY 1866-1944 urodził się w Moskwie w rodzinie rodyjskiego kupca herbacianego, wychował w Odessie, studiował prawo i ekonomię, ale w wieku 30 lat (1896) osiadł w Monachium i zaczął uczyć się malarstwa, eksperymentując z możliwości pointylizmu i fowizmu i symbolizmu. Utrzymywał w tym okresie kontakty z rosyjskimi symbolistami z grup[y Błękitna Róża i pozostawał pod wpływem muzyki Wagnera i teozofii Heleny Bławatskiej. empezar lección
|
|
WASSILY KANDINSKY 1866-1944 W 1908 r. artysta poznał Rudolfa Steinera i zapoznał się z jego teozofią i antropozofią, co miało znaczny wpływ na formułowane później teorie artystyczne.
|
|
|
empezar lección
|
|
Pierwsza akwarela abstrakcyjna, akwarela, 50 x 65 cm, 1910, Centre Georges Pompidou, Paryż WASSILY KANDINSKY 1866-1944
|
|
|
empezar lección
|
|
Małe przyjemności, 1913, 110 x 120.6 cm, Solomon R. Guggenheim Museum, Nowy York WASSILY KANDINSKY 1866-1944
|
|
|
empezar lección
|
|
Cercle et carre, Composition VIII, 1923, Oil on canvas, 140 x 201 cm, Solomon R. Guggenheim Museum, New York WASSILY KANDINSKY 1866-1944
|
|
|
empezar lección
|
|
Composition X, 1939, Oil on canvas, 130 x 195 cm, Kunstsammlung Nordrhein-Westfalen, Düsseldorf WASSILY KANDINSKY 1866-1944
|
|
|
był z wykształcenia architektem. Po wojnie był czołowym przedstawicielem realizmu socjalistycznego, który porzucił w 1955 r. by poświęcić się malarstwu abstrakcjonistycznemu empezar lección
|
|
. Podobnie jak wielu artystów w ówczesnej Polsce przez pewien czas "nadrabiał zaległości", eksperymentując z różnymi technikami. W wielu pracach widoczny jest wpływ teorii unistycznej Władysława Strzemińskiego.
|
|
|
empezar lección
|
|
Intervalle, olej na płótnie, 41 x 24 cm, 1959
|
|
|
empezar lección
|
|
Szczelina w oranżu, 1967, MN Warszawa
|
|
|
Neoplastycyzm to styl w malarstwie abstrakcjonistycznprzywódcę ruchu De Stijl Pieta Mondriana. Jego zasady teoretyczne wyłożył Mondrian w eseju Neoplastycyzm z 1920 r. W dojrzałej postaci neoplastycyzm jest racjonalistycznym systemem abstrakcji geometrycznej operującej wąską paletą kolorów podstawowych (czerwony, żółty, niebieski) i kolorów neutralnych (czarny, szary, biały) empezar lección
|
|
porządkowanych rastrem harmonijnych, pionowych iy, stworzony przez poziomych podziałów.
|
|
|
W teorii Mondriana kryje się specyficzna, podbudowana lekturami pism teozoficznych wizja kosmogoniczna, w której kolory i podziały obrazu odpowiadają zrównoważonej kombinacji będących podstawą wszechświata pierwiastków żeńskiego i męskiego. empezar lección
|
|
Szczegóły teorii neoplastycystycznej stały się przedmiotem konfliktu między Pietem Mondrianem a drugim z przywódców De Stijl - Theo van Doesburgiem Konflikt ten wynikał z faktu, że Mondrian trzymał się ściśle sformułowanych zasad., natomiast van Doesburg uważał, że zbytnio ograniczają one możliwości wyrazowe i szukał sposobów na ich poszerzenie.
|
|
|
empezar lección
|
|
Drzewo Czerwone, 1908, Haags Gemeentemuseum, Den Haag
|
|
|
empezar lección
|
|
Drzewo Szare, 1911, Haags Gemeentemuseum, Den Haag
|
|
|
empezar lección
|
|
Kompozycja nr 6 Plus-Minus, 1914, 88 x 61 cm, Gemeentemuseum
|
|
|
empezar lección
|
|
Kompozycja, 1921, Oil on canvas, 49.5 x 41.5 cm, Kunstmuseum Basel
|
|
|
empezar lección
|
|
Nowy Jork, 1941-42, Oil on canvas, 119 x 114 cm, Centre Georges Pompidou
|
|
|
empezar lección
|
|
Broadway Boogie Woogie, 1942-43, olej na płótnie, The Museum of Modern Art
|
|
|
THEO VAN DOESBURG - 1883-1931 Współzałożyciel grupy De Stijl, Theo van Doesburg miał zupełnie inne od Mondriana podejście do sztuki. Był przede wszystkim organizatorem życia artystycznego, twórcą grup, założycielem czasopism, człowiekiem krążącym między ośrodkami artystycznymi, blisko powiązany z centrami ruchów anarchistycznych, m.in. z dadaizmem. empezar lección
|
|
THEO VAN DOESBURG - 1883–1931 stworzył styl nazywany elementaryzmem, który tylko pozornie wydaje się podobny do neoplastycyzmu Mondriana. U Mondriana obraz jest reprezentacją każdego fragmentu przestrzeni, u van Doesburga obraz przedstawia miejsce wyjątkowe, a którym przestrzeń zostaje zatrzymana dla stworzenia dzieła.
|
|
|
empezar lección
|
|
THEO VAN DOESBURG - 1883–1931
|
|
|
empezar lección
|
|
Composition XI, 1918, Guggenheim Museum THEO VAN DOESBURG - 1883–1931
|
|
|
empezar lección
|
|
Counter-composition V, 1924, olej na płótnie, 100 × 100 cm, Stedelijk Museum Amsterdam Amsterdam THEO VAN DOESBURG - 1883–1931
|
|
|
empezar lección
|
|
Projekt wnętrza Café Aubette, 1926-28 THEO VAN DOESBURG - 1883–1931
|
|
|
empezar lección
|
|
Schröder-Huis, 1924, Utrecht GERRIT THOMAS RIETVELD 1888-1964
|
|
|