3. Podstawy analizy tekstu prawniczego - jak konstruować argumentację prawniczą?

argumentacja

1 uzasadnianie, przekonywanie za pomocą argumentów 2 zespół argumentów służących do udowodnienia czegoś lub przekonania kogoś o czymś

argumentacja prawnicza

uzasadnienie określonego poglądu czy stanowiska o jakiejś normie prawne w celu przekonania kogoś o słuszności (prawidłowości) tego poglądu czy stanowiska

argumentacja prawnicza opiera się na:

1 wykorzystanie reguł wykładni tekstu prawnego - językowych, funkcjonalnych, systemowych 2 wnioskowaniach prawniczych 3 samodzielnej wykładni wzbogaconej o rezultaty wykładni doktrynalnej i przy uwzględnieniu wykładni formalnej

wnioskowania prawnicze (reguły inferencyjne)

1 logiczne wynikanie norm 2 instrumentalne wynikanie norm 3 analogia iuris 4 argumenta a fortiori

linia orzecznicza

polega na tym, że w większej liczbie orzeczeń sądów spośród kilku możliwych i co do zasady prawidłowych rezultatów wykładni tekstu prawnego wybiera się ten sam

jednolita linia orzecznicza

jeżeli znakomita większość orzeczeń sądów przyjmuje tę samą linię orzeczniczą, to linia ta ma charakter jednolitej

pojęcia zastane

nie podlegają wykładni w klasycznym rozumieniu, mają utrwalone znaczenie wykraczające ponad to, co mogłoby wynikać z wykładni literalnej

techniczne aspekty argumentacji

1 konwencja językowa 2 zjawisko puchnięcia tekstu prawniczego 3 cytowanie i przypisy przy wykorzystaniu cudzej argumentacji prawniczej

konwencja językowa - 1

żaden z przepisów prawa nie wskazuje, jakim językiem powinien operować prawnik przy formułowaniu tekstów prawniczych, ale przyjmuje się, że język powinien być neutralny, profesjonalny, precyzyjny, komunikatywny

język neutralny

język pozbawiony nacechowania emocjonalnego

język profesjonalny

odwoływanie się do brzmienia tekstu prawnego albo prawniczego

język komunikacyjny

unikamy pojęć, które utrudnią zrozumienie treści - pamiętaj, kto jest adresatem naszego tekstu prawniczego

puchnięcie tekstu prawniczego

na poparcie określonego stanowiska przytaczane są oczywiste twierdzenia, niewymagające podkreślenia albo zbędne ze względu na "temat" tekstu

sposoby na podkreślenie, że za chwilę zostanie przytoczony pogląd

1 zgodnie ze zdaniem doktryny 2 w doktyrnie wyrażono stanowisko 3 należy podzielić stanowisko 4 w orzecznictwie zwrócono uwagę na 5 w judykaturze podkreśla się...

konwencja językowa - 2

1 unikanie wulgaryzmów 2 umiar przy przywoływaniu okoliczności drastycznych 3 unikania archaizmów i zwrotów im podobnych 4 unikanie patosu

utwór

każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia, w szczególności wyrażony słowem

tekst prawniczy a bycie utworem

nie każdy tekst prawniczy jest przedmiotem prawa autorskiego - np akty normatywne lub ich projekty, urzędowe dokumenty, materiały, znaki, symbole - teksty urzędowe mogą być swobodnie wykorzystywane, ale należy PRZYWOŁAĆ ŹRÓDŁO

plagiat

przywłaszczenie sobie autorstwa cudzego utworut

naruszenie autorskich praw majątkowych

w przypadku przywłaszczenia autorstwa grozi odpowiedzialność karna i majątkowa - poszkodowany autor może domagać się zapłaty odszkodowania za szkodę doznaną wskutek przywłaszczenia autorstwa

ochrona przed plagiatem

prawo cytatu - należy wskazać źródło i twórcę; dotyczy to także uzasadnień wyroków, postanowień czy decyzji administracyjnych